İstanbul`un bazı park bahçe alanlarında toprak özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

V.ÖZET ARAŞTIRMANIN AMACI Merede olursa olsun yapılacak peyzaj düşeni eme çal ışına lan sırasında, çalışma alanı için seçilecek bitki türlerinin ekolojik isteklerine ve biyolojilerine uygun kofulların sağlanması bakımından toprak karakteristiklerinin önemi önemi büyüktür. îşte bu araştırmanın amacı, istanbul gibi büyük bir kentte sürdürülen peyzaj çalışmalarında, bu konuda ne derece duyarlı davranı ldıgını, önemli bazı edafik özellikleri __ bakımından karşılaştırılması ile ortaya çıkarmaktır. Bunun için seçilen örnekleme alanlarından toprak örnekleri alınarak fiziksel ve kimyasal analizleri yapılmış, analiz sonuçları istatistik i bakımdan değerlendirilmiştir. ARAŞTIRMA ALANLARININ YETİŞME ORTAMI ÖZELLİKLERİ Mevki Bakırköy örnekleme alanı, batıda çatalca, kuzeyde Gaziosmanpaşa, doğuda Eyüp, Fatih, Zeytinbumu ve Gaziosmanpaşa ilçeleri, güneyde de Harmsra Denizi ile çevri lid i i`. Eyüp örnekleme alanı, doğuda Sarıyer ve Şişli, güneydoğuda Beyoğlu ilçeleri, güneyde ve doğuda Haliç, güneyde Fatih ve Zeytinbumu, batıda Bakırköy, Gaziosmanpaşa ve çatal ca i 1 çe 1 er i, kuzeyde de Karadan i s ' 1 e çevr ilidir. iklim Araştırma alanlarını belirgin bir iklim tipinin kalıpları içinde değerlendirmek güçtür. Gezici hava hareketlerinin etkisi altında bulunan İstanbul ili iklimi, Akdeniz ve Karadeniz İklimleri arasında bir `geçiş` nitesi igl -87-gösterirken, kimi dönemlerde de karasal iklimin özelliklerini yans ı tmak tad ı r. Jeolojik Yapı. Anakaya, Toprak özellikleri Bakırköy ilçesi, pliyosen dahil sarmaş i yen ve karbon i fer arazilerden oluşmaktadır» Haliç çevresindeki arazi, genellikle I. Zaman karbonifer sistemine bağlı grovak, killişist ve kalkerden oluşmaktadır. Vejetasyon / İstanbul gibi büyük ve tarihi bir şehrin çevresinde yer alan araştırma alanlarında, bugüne kadar süregelen aşırı faydalanmalar vejetasyon örtüsünü bakir kimliğinden uzaklastır- mıstır» Bu nedenle araştırma alanlarındaki bitki türleri peyzaj çalışmaları sırasında getirilmişlerdir. MATERYAL VE YÖNTEM Araştırma Materyali Araştırma materyali, örnekleme alanlarından alınan Jtaprak^±3rrtgJLİeri_ ve__yeşil alan elemanlarından oluşmaktadır. örnekleme Alanlarının Seçimi Yukarıda belirtilen araştırma amacına uygun olarak, Bakırköy ve Eyüp ilçelerindeki sahil şeritleri gözlenmiş ve tesisi yeni (Bakırköy) bitmiş yeşil alanlar ile tesisi 10 yıla yaklaşmış (Haliç) yeşil alanlBr belirlenmiştir. örnekleme alanlarının özellikleri Çizelge 1, 2, 3, 4- ve 5'de verilmiştir. Toprak örneklerinin Alınması Bakırköy örnekleme alanında 17, Haliç örnekleme alanında S toprak profili açılmıştır. Fidan çukurunda işaretlenen 4- derinlik basamağından (0-5 cm, 5-15 cm, 15-35 cm, 35-55 cm), çim alanlarda ise işaretlenen 3 derinlik basamağından <ö- 5 om, 5-15 cm, 15-25 cm) karma toprak örnekleri alınmıştır. -88-

V.ÖZET ARAŞTIRMANIN AMACI Merede olursa olsun yapılacak peyzaj düşeni eme çal ışına lan sırasında, çalışma alanı için seçilecek bitki türlerinin ekolojik isteklerine ve biyolojilerine uygun kofulların sağlanması bakımından toprak karakteristiklerinin önemi önemi büyüktür. îşte bu araştırmanın amacı, istanbul gibi büyük bir kentte sürdürülen peyzaj çalışmalarında, bu konuda ne derece duyarlı davranı ldıgını, önemli bazı edafik özellikleri __ bakımından karşılaştırılması ile ortaya çıkarmaktır. Bunun için seçilen örnekleme alanlarından toprak örnekleri alınarak fiziksel ve kimyasal analizleri yapılmış, analiz sonuçları istatistik i bakımdan değerlendirilmiştir. ARAŞTIRMA ALANLARININ YETİŞME ORTAMI ÖZELLİKLERİ Mevki Bakırköy örnekleme alanı, batıda çatalca, kuzeyde Gaziosmanpaşa, doğuda Eyüp, Fatih, Zeytinbumu ve Gaziosmanpaşa ilçeleri, güneyde de Harmsra Denizi ile çevri lid i i`. Eyüp örnekleme alanı, doğuda Sarıyer ve Şişli, güneydoğuda Beyoğlu ilçeleri, güneyde ve doğuda Haliç, güneyde Fatih ve Zeytinbumu, batıda Bakırköy, Gaziosmanpaşa ve çatal ca i 1 çe 1 er i, kuzeyde de Karadan i s ' 1 e çevr ilidir. iklim Araştırma alanlarını belirgin bir iklim tipinin kalıpları içinde değerlendirmek güçtür. Gezici hava hareketlerinin etkisi altında bulunan İstanbul ili iklimi, Akdeniz ve Karadeniz İklimleri arasında bir `geçiş` nitesi igl -87-gösterirken, kimi dönemlerde de karasal iklimin özelliklerini yans ı tmak tad ı r. Jeolojik Yapı. Anakaya, Toprak özellikleri Bakırköy ilçesi, pliyosen dahil sarmaş i yen ve karbon i fer arazilerden oluşmaktadır» Haliç çevresindeki arazi, genellikle I. Zaman karbonifer sistemine bağlı grovak, killişist ve kalkerden oluşmaktadır. Vejetasyon / İstanbul gibi büyük ve tarihi bir şehrin çevresinde yer alan araştırma alanlarında, bugüne kadar süregelen aşırı faydalanmalar vejetasyon örtüsünü bakir kimliğinden uzaklastır- mıstır» Bu nedenle araştırma alanlarındaki bitki türleri peyzaj çalışmaları sırasında getirilmişlerdir. MATERYAL VE YÖNTEM Araştırma Materyali Araştırma materyali, örnekleme alanlarından alınan Jtaprak^±3rrtgJLİeri_ ve__yeşil alan elemanlarından oluşmaktadır. örnekleme Alanlarının Seçimi Yukarıda belirtilen araştırma amacına uygun olarak, Bakırköy ve Eyüp ilçelerindeki sahil şeritleri gözlenmiş ve tesisi yeni (Bakırköy) bitmiş yeşil alanlar ile tesisi 10 yıla yaklaşmış (Haliç) yeşil alanlBr belirlenmiştir. örnekleme alanlarının özellikleri Çizelge 1, 2, 3, 4- ve 5'de verilmiştir. Toprak örneklerinin Alınması Bakırköy örnekleme alanında 17, Haliç örnekleme alanında S toprak profili açılmıştır. Fidan çukurunda işaretlenen 4- derinlik basamağından (0-5 cm, 5-15 cm, 15-35 cm, 35-55 cm), çim alanlarda ise işaretlenen 3 derinlik basamağından <ö- 5 om, 5-15 cm, 15-25 cm) karma toprak örnekleri alınmıştır. -88-