Seralarda kullanılan ısıtma sistemleri ve Antalya seralarının bu yönden karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Seracılıkta miktar ve kalite olarak daha çok ürün alabilmek için, değişik sera ısıtma yöntemleri kullanılmaktadır. Bu yöntemler farklı şekillerde sınıflandırılabilir, Isı geçişine göre; ısı taşınımı, ısı iletimi ve ısı ışınımı ısıtması vardır, Isı dağıtım sistemlerine göre; sıcak sulu, havalı ısıtma sistemleri ve enerji kaynağına görede; jeotermal, atık ısı ve güneş enerjisi ile ısıtma söz konusudur. Sıcak havalı ısıtma sistemlerinin, sera iç ortamında tek düze sıcaklık sağlayabilmesi için çatıya asılan delikli polietilen borular ile kullanılması önerilmektedir, Türkiye seracılık açısından oldukça geniş bir potansiyele sahiptir, Seracılık alanları daha çok, Akdeniz, Ege ve Marmara Bölgelerinde yoğunlaşmıştır. Bölgeler içerisinde en çok seracılık alam Akdeniz Bölgesinde bulunmaktadır, 1933 yılı verilerine göre, Türkiye`nin toplam 85330 dekarlık sera alanının 51190 dekan (yaklaşık %60) Antalya yöresinde bulunmaktadır, Yöre seralarında alan olarak en fazla domates (cam serada %48, plastik serada %43) yetiştirilmektedir, Yakıt giderlerinin fazla olması nedeniyle, seralarda sadece dondan koruma amacı ile ısıtma yapılmaktadır. Amaca uygun ısıtma yöntemleri birkaç sera dışında kullanılmamaktadır, Isıtma amacı ile genelde sobalar kullanılmakta olup, bu sobalar; odun, doğal gaz ve ağır yağ yakmaktadır, Bu sobalar içerisinde, gaz sobalarının yakılması basit, ve diğerlerine göre işletme giderleri düşük olduğu için kullanımının artacağı söylenebilir, Yöre seralarında bazı enerji koruma yöntemlerinin uygulanması çalışmalarınada başlanmıştır. Bu yöntemler; ısı perdesi kullanımı, iç ortamı şişleme ve ısı perdesi üzerinde duman katmam oluşturma şeklinde sayılabilir. Yöre güneşlenme süresi ve güneş ışınımı şiddeti yönünden üstünlüklere sahip olmasına rağmen, seralarda özellikle pasif güneş enerjisi sistemlerinin ısıtmada kullanılması için yeterli çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle güneş enerjisinin seraların ısıtılmasında kullanılabilirliği konusunda araştırmalar yapılmalıdır.

74 7. SUMMARY There are a lot of greenhouse heating methods used in greenhouse production, to be able to obtain more yield as quality and quantity, These methods' classification is different. According to heat transfer; there are convection, conduction and radiation heating, According to heat distribution systems, it can be mentioned; with hot water, with warm air heating systems and also according to energy source; geothermal, reject heat and solar heating systems, It is advised using warm air heating systems with the polyethylene duct- pipes, hanged at the roof, to obtain an uniform heat distiribution. Turkey has a large greenhouse production erea potential, Greenhouse production ereas are concentrated in Akdeniz, Ege and Marmara Regions, respectively, In these regions, the largest- greenhouse production erea is in Akdeniz Region, According to data in 1989, Turkey has 85330000 m2 greenhouse and Antalya has been 51190000 m2 of this (approximately &60>, In this region's greenhouses, tomato has the largest production erae (in glasshouse %48, in plastichouse %43) among crops produced in greenhouses. Greenhouses are heated only for frost protection because fuel expenses are high, The modern heating methods aren't used, except some greenhouses, The stoves are used in heating the greenhouse and wood, natural gas and heavy oil are burned in the stoves, It can be pointed out that the natural gas stoves will spread because of simple in use and low cost of them, compared to others, Recently, some energy conserving applications have started in greenhouses in the region, These contain using of polyethylene thermal screens, fogging inside of the greenhouse and filling on the thermal screens with smoke. Researches must be made to use passive solar systems for greenhouse heating in this region, ^^£SZt