Büyüme düzenleyici cytozymein Harran ovası koşullarında, pamuğun (Gosypium hirsitum L.) verim ve verim unsurlarına etkisi üzerinde bir araştırma

Abstract

ÖZET Taraklanma başlangıcından itibaren onar gün ara ile hektara 4 kez 0,3 İt, 2 kez 0,6 İt ve bir kez 0,6 İt olmak üzere üç. ayrı dozda uygulanan cytozyme büyüme düzenleyicisinin, Harran Ovası koşullarında, pamukta verim ve verim unsurlarına etkisini saptamak amacıyla yapılan bu araştırma, 1988 yılında, Şanlıurfa Harran Ovasında bulunan Talat Demirören Araştırma İstasyonunda yürütülmüştür, Tesadüf blokları deney desenine göre 4 yinelemeli olarak kurulan bu çalışmada, Sayar 314 (Sossypium hirsitum L.) pamuk çeşiti materyal olarak kullanılmıştır, Çalışmada, bitki boyu, odun dalı sayısı, meyve dalı sayısı, koza sayısı, kütlü pamuk verimi, koza kütlü pamuk ağırlığı, çırçır randımanı, 1ÖÖ tohum ağırlığı ve erkencilik oranı, ilgili yöntemleri uyarınca incelenmiştir, Çalışmadan, incelenen özellikler yönünden elde edilen sonuçlar, aşağıda özet olarak verilmiştir, 1, Kütlü Pamuk Verimi: Çalışmada, istatistik i yönden birbirlerinden farksız olmakla birlikte, en fazla kütlü verimi, hektar a 4 kez 0,3 İt cytozyme uygulamasından (401,56 kg/da), en az kütlü verimi ise hektara 2 kez 0,6 İt Cytozyme uygulamasından (360,94 kg/da) elde edilmiştir, 2, Erkencilik Oranı; Çalışmada erkencilik oranı, % 90,50 (kontrol) ile % 92,75 (hektara 4 kez 0,3 İt) arasında tespit edilmiş, hektara 4 kez 0,3 İt Cytozyme' in önemsiz olumlu, hektara 1 kez 0,6 İt Cytozyme' in önemli olumsuz ve hektara 2 kez 0,6 İt Cytozyme' in önemsiz olumsuz etkileri izlenebilmiştir, 3, Bitki Boyu: çalışmadan, en fazla bitki boyu kontrolden (85,68 cm), en düşük bitki boyu ise hektara 4 kez 0,3 İt Cytozyme uygulamasından (81,78 cm) elde edilmiştir. Tüm Cytozyme uygulamalarının, bitki boyunu kısalttığı görülmüştür,4. Koza Sayısı: çalışmada, en fazla koza sayısı hektara 4 kaz 0,3 İt, < 16,33) en az koza sayısı 1 kez 0,6 it( 13,10) Cytozyme uygulamalarından, elde edilmiştir, 5. Odun Dalı Sayısı; Çalışmadan, istatistiksel yönden farksız olmakla beraber en fazla odun dalı sayısı, hektara 4 kez 0.3 İt Cl,63>, en az odun dalı sayısı ise 1 kez 0,6 İt Cytozyme uygulaması ve kontrolden C1.48), elde edilmiştir, 6. Meyve Dalı Sayası: Uygulamalar arasında, istatistiki yönden önemli farklılık gözlenmemekle birlikte, Cytozyme uygulamalarının, genelde meyve dalı sayısını azaltıcı yönde etkide bulunduğu, görülmektedir, 7. Koza Küilü Ağırlığı; çalışmada, koza kütlü pamuk ağırlığının, kontrole göre, hektara 4 kez 0,3 it Cytozyme uygulaması ile önemsiz, öteki Cytozyme uygulamaları ile Önemli düzeyde azaldığı saptanmıştır, 8. Çırçır Randımanı: Çalışmada, istatistiksel yönden önemsiz olmakla birlikte, hektara 4 kez 0,3 it ve iki kez 0,6 İt Cytozyme uygulamalarının, çırçır randımanını olumlu yönde etkilediği belirlenmiştir, 9. 100 Tohum Ağırlığı; Çalışmada, hektara iki kez 0,6 İt ve 4 kez 0,3 İt Cytozyme uygulamalarının 100 tohum ağırlığım arttırdığı belirlenmiştir,

-27- SUHHARY This study was conducted at the Talat Demiroren Research Station in Harran in 1988 with the objective of determinig the effect of three different application levels of Cytozyme growth regulator at 10 day intervals, starting from the begining of squaring satge on yield and yield components of cotton under Harran Plain conditions, Treatmens considered in this study were as follows: 1-4 applications with 0,3 It per Ha, 2 - two applications with 0,6 It per Ha, 3 - single application with 0,6 It per Ha, The experiment was designed according to the completely randomized block design with four replications, and Sayar 314 cotton variety (Qossypium hirsitum L, ) was planted, Troughout the study, the following observations were made on plant height, number of vegetative branches, number of fruiting branches, number of bolls, raw cotton yield per boll, ginning ratio, 100 seed weight, and earliness ratio using the associated procedures, The results obtained from this study can be summarized as below; Raw Cotton Yield: Although there were no significant differences among the treatmens, the highest yield with 401,56 kg per decar was obtained from the four applications with 0,3 It per Ha of Cytozyme and the minimum yield was obtained from the treatment with two applications with 0,6 It per Ha of Cytozyme (360,94 kg/da), Earliness Ratio; Earliness ratios varied from 90.50 % in the control plots to 92,75 % with the 4 applications with 0,3 It per Ha, The results indicated that 4 applications with 0,3 It per Ha Cytozyme had positive insignificant effect, and two applications with 0,6 It per Ha had insignificant negative effect. Plant Height: Maximum plant height was found in the control plots with 85,68 cm and the minumum plant height resulted in the Cytozyme application of 4 times with 0,3 It per, Ha, In all treatments, Cytozyme application reduced the plant height.-28- Number of Bolls; The highest number of boils (16,33) was found in the treatment of 4 applications of Cytozyme of 0,3 It per Ha and the least number of bolls (13,10) was obtained with the single application of Cytozyme of 0,6 It per Ha, Number of Vegetative Branches: Although there were no significant differences among the applications, highest number of vegetative branches was obtained from the 4 applications of Cytozyme of 0,3 It per Ha (1,63), and the least number of vegetative branches was obtained from the application of Cytozyme of 0,6 lt/ha (1,48), Number of Fruiting Branches: Although the differences among the treatmens were insignificant, in general Cytozyme applications reduced the number of fruiting branches. Weight of Raw Cotton Per Boll; Weight of raw cotton per boll was found to be reduced insignificantly with four applications of Cytozyme of 0,3 It per ha, in comparison to the control, however, other applications resulted insignificantly decreased raw cotton per boll in the study, Sinning Ratio; Although, statistically insignificant, four applications and two applicatios of Cytozyme slightly increased the ginning ratio, 100 Seed Weight; Two applications with 0,6 lt/ha and four applications' with 0,3 lt/ha of Cytozyme increased the 100 seed weight in the study.