Katyon değiştirme kapasitesinin spektrofotometrik tayini

Abstract

IV öz KATYON DE?İŞTİRME KAPASİTESİNİN SPEKTROPOTOMETRİK TAYİNİ Katyon değiştirme kapasitesi değerlerinin saptanması özel likle toprak örnekleri açısından önemlidir. Uygulanan çeşitli yöntemler arasından gümüş-tiyoüre (AgTTT1`) yüklü kompleksi kullanılarak tek bir solid-likid ekstraksiyon basamağı ile düşük elektrolit konsantrasyonunda ve kısa sürede katyon değiştirme işlemini gerçekleştiren yöntem ele alınmıştır. Eks traksiyon işlemi sonunda çözeltide tutulmadan kalan gümüş (Ag+) iyonlarını AAS ile saptamak yerine tiyoüre (TU) konsantrasyonunu Cu(II) -Neocuproin reaktifi ile görünür bölgede ölçüm yapan ve her laboratuvarda bulunabilecek bir kolorimetre hatta portatif bir cihazla yerinde ve kısa sürede saptamayı mümkün kılacak şekilde yöntemi basitleştirmek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, kapasitesi bilinen yöntemlerle saptanan kuvvetli asidik katyon değiştirici reçine kullanılarak reçinede tutulan (Ag:TU) oranı belirlenmiş ve çözeltide kalan TU miktarından reçinenin tuz- ayrım (değiştirilebilir katyon) kapasitesi spektrofotometrik o- larak saptanmıştır.

V ABSTRACT SPECTROPHOTOMETRIC DETERMINATION OF CATION EXCHANGE CAPACITY The determination of cation exchange capacity is important especialy for soil samples. Among various literature methods, The single-stage solid-liquid extraction procedure by the charged silver thiourea complex (AgTU+) was selected, enabling the rapid determination of cation exchanger capacity at low electrolyte concentration. Instend of measuring the silver (Ag+) ion remaining in solution by atomic absorption spectrometry (AAS) as utilized in the literature method, a simpler method was devoloped using a cheaper spectrophotometer or a colorimeter that can be found in every laboratory based on the determination of thiourea by the copper (II) -neocuproine re agent. In this respect, the Ag:TU ratio of the complex retained in the resin was found by using standard comparison samples of strongly acidic cation exchange resins whose capacities were determined by literature methods, and the `salt-splitting capacity` (exchangeable cation capacity) of the resin was measured by the spectrophotometric determination of TU remaining in solution.