Çukurova bölgesinde 1. ve 2 ürün mısırlarda mekanik olarak taşınan virüslerin konukçu spektrumu, tohumla taşınması, arıtılması ve serolojik yöntemlerle tanılanması

Abstract

38 ÖZET Mısır bölgemiz için önemli kültür bitkilerinden birisidir ve önümüzdeki yıllarda bu kültür bitkilerinin tarımında bir artış görülecektir. Çalışmada mısırlarda mozaik, bodurlaşma ve ürün kaybına neden olan hastalık etmeninin MDMV-A olduğu, serolojik ve biyolojik testlerle saptanmıştır. Virüs yaprak bitleriyle taşınmaktadır. Virüs ile yaprak biti populasyonu arasında bir ilişki olabileceği düşünülmektedir. Çalışmada MDMV, 11 familya ve 2 alt familyaya ait 59 adet kültür bitkisi ve yabancı otlara mekanik yolla inokule edilmiştir. Bu bitkiler içerisinden Avena fatua, A. sativa, Digitaria sanquinalis, Echinochloa crus-galli, Phalaris minor, Sorghum bicolor ve S. halepense 'nin virüsün konukçusu olduğu bulunmuştur. Bu bitkiler Gramineae familyasındandır ve tamamı dar yapraklıdır. Virüsün tohumla taşınmadığı saptanmıştır. MDMV 'nin arıtılması çalışmalarında 2 yöntem kullanılmış olup, LANGENBERG (1973) 'in bildirdiği metoda göre virüs kısmi ve tam olarak arıtılmıştır. Virüs konsantrasyonu 0.16 mg/ml olarak saptanmıştır. Sucroz density gradient santrifugasyon sonunda iki virüs bandı gözlenmiştir. Spektrofotometrede yapılan ölçümler sonucunda 260/280 oranı 1.17 olarak saptanmıştır. Elektron mikroskobunda ile yapılan çalışmalarda mısır bodurluk mozaik virüsünün uzun, çubuk şeklinde partiküllere sahip olduğu görülmüştür.

39 SUMMARY Maize (Zea mays L) is one of the important cash crop in Çukurova region and the maize production is going to be increased in the near future. In this research work, causal agent of mosaic, dwarfing and yield reduction on maize plant was determined as MDMV-A by biological and serological assays. It's seems to be the disease incidence is related to aphid population. Maize dwarf mosaic virus was mechanically inoculated to different cultivated and weed species under to 1 1 plant families. Avena fatua, A. sativa, Digitaria sanquinalis, Echinochloa crus-galli, Phalaris minor, Sorghum bicolor, S..halepense. were found to be host of virus. It was determined that virus was not seed transmissible. In the purification assays, 2 different method was used. Virus was partially and further purified according to the method reported by LANGENBERG (1973). The concentration found to be 0.16 mg/ml. Two virus band observed after sucrose density gradient centrifugation. 260/280 ratio was found to be 1.17. Rod-shaped filamentous virus particles was observed under E. M. examination.