Türkiye`de orman yollarının planlanması ve inşaatının değerlendirilmesi

Abstract

V.ÖZET Türkiye'de planlama anlayışının gelişmesiyle birlikte, orman yolu ile ilgili faaliyetlerin organizasyonu da gelişerek OGM bünyesindeki İnşaat Dairesi Başkanlığına bağlı olarak Yol Yapım, Yol Üst Yapı, Yol Bakım, Plan Proje, Makina İşletme ve Makina İkmal gibi birimler kurulmuştur. 1950'ye kadar yani makinalı inşaatın başlamasından önceki devrede orman yollan elle inşaat yöntemi ile yapılıyordu. 1950'den sonra ise mekanizasyona (makinalı inşaat) geçilmiş ve makinalı uygulama ile; örneğin 1938-1950 yıllan arasında elle inşaatla ancak 1779 km uzunluğunda orman yolu inşaa edilirken 1950-1963 yıllan arasında bu rakam 29.587 km'yi, 1963-1984 yıllan arasında da 68.366 km'yi bulmuştur. Mekanizasyonun başlamasıyla işçilik masraflan azalmış, sürütme ve nakliyat hızlanmış ve en önemlisi zaman kazanılmıştır. Planlı döneme geçilmesiyle beraber entansif bir orman işletmeciliği anlayışı doğmuş, üretim, sürütme ve yol ilişkisi daha önem kazanmış ve ormandan çok yönlü faydalanma ilkesi benimsenmiştir. Su ile ya da dekovil hatlanyla veya hayvanlarla yapılan taşıma pahalı ve zayiatı fazla olduğu için terkedümeye ya da azaltılmaya başlanmıştır. Planlı döneme geçilmesiyle aynca yol yapım makinalan, motorlu araç ve nakil vasıtalannın sayılarında artış olmuştur. Her yıl makina parkı adet ve güç olarak artmıştır. Aynca plana uymayan yollar terkedilmiş ve bunlann birçoğu ileriki yıllarda büyük onarım programlarına alınarak standart hale getirilmiştir. 1984 yılında OGM ile KHGM arasında yapılan protokolle KHGM'ne bırakılan orman yollan yapımı ve makina parkı, 04.03.1992 tarihli ikinci bir protokolle tekrar OGM'ne dewedilmistir. Bu zaman zarfinda KHGM'nün bu işi yürütemeyeceği anlaşılmıştır. 1992 yılında Orman BakanlığYnın kurulmasıyla beraber, artık Türkiye'de tüm ormancılık faaliyetleri bu teşkilat tarafından yürütülmeye başlanmıştır. -34-

SUMMARY THE PLANNING OF FOREST ROADS IN TURKEY AND THE ASSESMENT OF THEIR CONSTRUCTION With the development of the planning concept in Turkey, the development of forest roads and activities oriented towards this direction began to be intensified, new units such as the road construction, road maintenance, Plan and Project, machinery operation and Machinery supply were formed in the structure of the General Directory of Forestry and attached to the Construction Department Managerial office. Until 1950, that is until machinery based construction began forest roads were opened with the manual construction method. Mechanization ( construction with machines ) was initiated in 1950 and continued in the years thereafter and compared to the 1.779 kms of forest roads built between 1938-1950 this figure reached 29.587 kms between the years 1950-1963, and rose to 68.366 kms in the period between 1963-1984. Labour costs decreased with the onset of mechanization, dragging and transport became accelerated and most important of all considerable time was saved. The transition to the planned phase and intensive forest operation concept was born, the production, dragging and road relation became more importand and transport by waterway or by narrow-gauge railroad or on animal back was expensive and caused considerable loss began to be abandoned or restricted and decreased. The plan-period showed also a marked increase in the number of road construction machines, motor and transportation vehicles. The machinery pool increased in number and force with each passing year and addition to that roads that did not comply with the plan were abandoned, and many of those were taken under.the scope of big repair programs and turned into a standard style. -32-