Toprak ve su örneklerinde bazı metallerin (AI,Se) spesiasyonu

Abstract

Bu çalışmada, Malatya ili içme suları, Karakaya baraj gölü suyu ve yine Malatya'nın çeşitli yörelerine ait topraklarda alüminyum ve selenyum katyonlarının çeşitli formlardaki miktarları absorbsiyon spektrometresi ile tayin edildi. Toprak ve su örneklerinde, eser miktarlarda bulunan alüminyum ve selenyumun spesiasyonu için ayırma-zenginleştirme işleminin yapılması gerektiği düşünüldü ve bu amaçla alüminyum ve selenyum türleri için analiz şemaları geliştirildi. Amberlit XAD tipi reçineli mini kolonlar kullanılarak, ayırma-zenginleştirme işlemi gerçekleştirildi. Yapılan çalışmalar sonunda, alüminyum için en iyi kompleksleştiricinin, 8-hidroksi kinolin(oksin) ve uygun pH'ın, 8 olduğu, selenyum için ise en iyi kompleksleştiricinin, amonyum pirolidin ditiyo karbamat(APDC) ve en uygun pH'ın, 1.6-2.0 olduğu görüldü. Su örneklerindeki organik bağlı alüminyum ve selenyum türleri, fotodekompozisyon tekniği kullanılarak parçalandı ve seviyeleri XAD-tipi amberlit reçinelerle zenginleştirme işlemi yapıldıktan sonra AAS ile belirlendi. Toprak numunelerindeki alüminyum ve selenyum spesiasyonunu gerçekleştirmek için çeşitli toprak ekstraktları hazırlandı ve bu ekstraktlardaki alüminyum ve selenyumun doğrudan veya kolon kromatografı tekniği ile zenginleştirildikten sonra atomik absorbsiyon spektrometresi ile analizlendi.

In this work, the levels of various cationic aluminum and selenium species in the Karakaya dam lake's water, drinking water and some natural waters and in the soil which taken different parts of Malatya were determined by atomic absorption spectrometer. For the speciations of aluminum and selenium that found trace levels in the soil and water samples, the necessity of a separation-enrichment procedure was thought and for this purpose analytical scheme for aluminum and selenium species were evaluated. The separation-enrichment procedures were realized by using mini column that contains amberi it type XAD resins. After the works were done, as the best chelating agent was found 8- hydroxyquinoline(oxine) and optimum pH was found 8 for the aluminum. The best chelating agent for the selenium was found ammonium pyrrolidine dithio carbamate and optimum pH was found 1.6-2.0. The organic bonded aluminum and selenium species in the water samples were destroyed by the using photodecomposation technique and their levels were determined by AAS after an enrichment procedure using XAD-type amberlit resins. To realize the speciation of aluminum and selenium in the soil samples, various soil extracts were prepared and the aluminum and selenium in the extracts were analyzed directly or after the enrichment process using the column chromatography by atomic absorption spectrometer.