Uzak ve yakın alan dalga şekillerinin ters çözümü ile deprem kaynağının incelenmesi
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
ÖZET Bir fay üzerinde deprem sırasında meydana gelen kaymanın uzaysal dağılımının elde edilmesi için uzak ve yakın alan kayıtlarının kullanıldığı deprem kaynağının ters çözümü çalışmaları yakın geçmişte etkileyici bir şekilde artmıştır. Bu çalışmaların sayılan arttıkça deprem kaynağı ve depremlerin doğası hakkındaki bilgimiz artmaya devam etmektedir. Bu çalışmada uzak alan P dalgaları kullanılarak bir ters çözüm prosedürü 1 Ekim 1995 Dinar depreminde kayma dağılımını belirlemek için uygulanmıştır. Ters çözüm işleminde en küçük kareler yöntemini içeren ve çözümü pozitif olmaya zorlayan sonlu fay analizi metodu kullanıldı. Bu metod takip edilerek önce deprem kırılma alanını temsil için artçı şok dağılımından yararlanılarak uzunluğu 30 km, genişliği 25 km ve doğrultusu ve eğimi sırasıyla 135 ve 50 olan bir fay düzlemi belirlendi. Fay düzleminin doğrultu ve eğimi yine ters çözüm metodları kullanılarak fay düzlemi çözümünün yapılmış olduğu önceki çalışmalar göz önüne alınarak seçildi. Ardından fay düzlemi eşit alanlı, kare biçimli 30 fay parçasına bölündü. Parametrelendirmenin belirlenmesinden sonra fay düzlemi deprem kaynak bölgesini çevreleyen kabuksal yapı içine üst kısmı 1 km derinliğe karşılık gelecek şekilde oturtuldu. 2.5 km.sn`1 lik bir maksimum kırılma hızı kullanılmasına rağmen zaman penceresi yaklaşımı fay üzerindeki her noktada kırılma hızı ve dislokasyon yükselim zamanında biraz esneklik sağlamaktadır. Böylece, ters çözüm üç ardışık zaman penceresi içinde yapıldı ve her bir zaman penceresi için kayma katkıları bulundu. 1 Ekim 1995 Dinar depreminin ters çözümü Dinar depremi sırasındaki kırılmanın çoğunlukla iki ana asperitenin yıkımı ile kontrol edildiğini önermektedir. Bu asperitelerden biri fayın güneydoğu bitiminde sığ kesiminde yerleşmiş olup 34 cm lik bir maksimum kayma genliğine sahiptir. Diğeri ise fayın kuzeybatı bitiminde 10 ile 20 km derinlikleri arasında yerleşmiş olup 47 cm lik bir maksimum genliğe sahiptir. Bu model için hesaplanan sismik moment 2.2 x 1018 Nm dir. Aynı zamanda ters çözüm sonucu artçı şokların genellikle asperitelerin etrafında toplanmakta olduğu fikriyle de uyumludur. VI ABSTRACT INVESTIGATION OF EARTHQUKE SOURCE PROCESS by INVERSION OF NEAR AND FAR FIELD WAVEFORMS Earthquake source inversion studies using teleseismic and strong-motion data for recovering spatiaİ distrubution of coseismic slip on a fault have dramatically increased in recent years. As the number of these studies increased, our knowledge about earthquake source and our understanding of nature of earthquake continues to increase. In this study we applied a source inversion procedure to determine coseismic slip distribution of the October 1, Dinar, Turkey, earthquake using teleseismic P waves. Finite fault inversion method that solve the inverse problem in least square sense and impose positivity on the solution was used. Following this method we firstly determined a fault plane based on aftershock distribution to represent the earthquake's rupture area. A fault plane which has a length of 30 km and a width of 25 km with also has a strike and a dip of 135° and 50 respectively was determined. Strike and dip of the fault plane were chosen regarding previous studies in which source inversion procedures used for fault plane solution of the earthquake. Then the fault plane was divided into 30 equal area square subfaults. After having determined its parameterization, the fault plane was embedded in crustal structure surrounding the earthquake source region so that top of the fault plane correspond to depth of 1 km. Although a maximum rupture velocity of 2.5 km.sn* was used, time windows approach allow some flexibility on rupture velocity and dislocation rise time at each point on the fault. Thus, we implemented inversion in three consecutive time windows and obtained coseismic slip contributions for each window. Source inversion of October 1, 1 995 Dinar earthquake suggested that rupture during the Dinar earthquake was largely controlled by the failure of two major asperities. One of these asperities was located at the shallow portion of the southeast end of the fault with a peak slip amplitude of 34 cm and the other one located at northwest end of the fault with a depth between 10 and 20 km and peak slip amplitude of 47 cm. Calculated moment for this slip model is 2.2 x 1018 Nm. This result also consistent with the idea that aftershock often appear to accumulate around the edge of asperities. VII
Collections