Internet üzerinde visual basic ile Türkçe kelimelerin morfolojik analizi
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
Özet Doğal dil işlemlemenin amacı konuşulan dilin bilgisayar ortamına aktarılmasıdır, bu aktarılma çalışmaları sırasında o dilin yapısı da göz önüne alınarak çalışmalar tüm dillerde sürdürülmektedir. Çalışmalardan bazıları; diller arası çeviri makineleri geliştirmek, dilin biçimbirimsel yapısının öğrenilmesi için araçlar geliştirmek, bir dili yeni öğrenenler için kendi kendine öğrenmeyi kolaylaştıracak araçlar geliştirmek, on-line sözlükler geliştirmek v.b. Bu tezin amacı Türkçe' nin dilbilim yapısını berimsel yönden araştırmak, biçimbirimsel yönünü çözümlemeye çalışmaktır. Dilbilimi programlanmaya çalışılırken karşılaşılan en önemli sorun belirsizliktir. Konuşulan dildeki belirsizlikler insanlar arası iletişimde daha önceki bilgiler yardımı ile çözülür, fakat bilgisayar sistemleri bu bilgi alt yapısına sahip değildir. Kullanılan programlama dilinin özelliklerine göre mümkün olduğunca bilgi alt yapısının oluşturulması, ve kelime gruplarının oluşturulması gereklidir. [18] Bilgi alt yapısının oluşabilmesi ve belirsizliklerden korunmak için bir veritabanı oluşturulmuştur. Türkçe kelimelerin karmaşık bir biçimbirim yapısı olması nedeni ile, bu çalışmada sadece Türkçe isim ve eylemlerin biçimbilimsel yapısı kısıtlı olarak incelenmiş ve programlamlamaya yardımcı olmak üzere iki-düzeyli biçimbirimsel kurallar oluşturulmuştur. Eylemlerin çatı eklerine göre analizine özellikle önem verilmiştir. Türkçe' nin nasıl programlaya uygun hale getirildiği hakkında bilgi verilmiştir. Tez çalışmaları sırasında doğal dil işlemenin temeli kavramları olan sonlu durum makineleri, doğrusal ifadeler, sonlu durum dönüştürücüleri, özyinelemeli geçiş ağlan, çoğaltılmış geçiş ağları, iki seviyeli biçimbirim gibi kavramlar incelenmiştir. Türkçe' nin eylem ve isimlerinin program tarafından doğru olarak çözümlenebilmesi için modelleme iki seviyeli modellemeden yararlanılarak yapılmış ve programlanmıştır. VIII Summary The purpose of natural language processing is, to transfer the spoken language to the computer environment. The structure of language is taken into consideration while studies keep going at all languages. A few of the studies on natural language processing are: developing of translation machines, developing machines for to learn the morphological structure of the language, developing the self training tools, developing online dictionaries, and etc. The purpose of this thesis is to research and analyse morphological structure of Turkish language. The most important problem while programming the linguistics is ambiguity. The ambiguities in the spoken language can be solved by the assitance of the previous communication experiences, but the computer system does not possess the information about this concept. According to the properties of the used programming language, the constitution of word groups and knowledge structure and the elimination of the ambiguities are required. Since Turkish words have extremely complex morpheme structures, i studied morphological structure of Turkish noun and verbs according to their specific properties such as voice affixes and mood. The model has been designed by using two-level morphological rales. Then Turkish words has been applied to the model. During this study, the basics of Natural Languge Processing which are, finite state machines, regular expressions, finite state transducers, recursive transition networks, augmented transition networks, two-level morphology, are examined. In this thesis two- level morphology is used to analyse verbs and nouns of Turkish Language to obtain the correct results. IX
Collections