Atık PET`den polimerik plastifiyan üretimi

Abstract

ÖZET ATIK PET' DEN POLIMERIK PLASTIFIYAN ÜRETİMİ Bu çalışmada, atık polietilen tereftalat (PET)' in polimerik plastifiyan olarak kullanılması amaçlanmıştır. Birinci aşamada temizlenmiş atık su şişesi PET kırpıntılarının etilen glikol (EG) ile çinko asetat katalizörlüğünde glikoliz ' reaksiyonu gerçekleştirilerek oligomerler elde edilmiştir. Glikoliz reaksiyonlarında, farklı ağırlık oranlarında PET/EG kullanılarak PET' m kısmen ve tam olarak depolimerize edilmesi sağlanmış ve değişik tipte oligomerler elde edilmiştir. İkinci aşamada ise plastifiyan eldesi amacıyla elde edilen hidroksil uç gruplu bu ara ürünler ekivalen miktarda diasit grubu içeren adipik asit ile poliester vermek üzere reaksiyona sokulmuştur. Bu poliester ürünlerin, ilk defa, bu çalışmada dioktil ftalat (DOP) ile birlikte polivinil klorür (P VC) için polimerik plastifiyan olarak kullanılabilirliği incelenmiştir. Tüm plastisoller hazırlanırken temel olarak 100 kısım PVC ye 65 kısım plastifiyan eklenmesi esas alınmıştır. Elde edilen ürünlerden hazırlanan plastisollerde ise toplamda 65 kısmı plastifiyan olacak şekilde DOP ile birlikte, DOP' un ağırlıkça %20-40-60' ı oranında çalışmada elde edilen poliesterler kullanılmıştır. Plastisollerden örnekler hazırlanarak mekanik özellikleri, DSC tekniği ile camsı geçiş sıcaklıkları (Tg) ve migrasyon özellikleri incelenmiştir. Genelde elde edilen poliesterler kullanılarak hazırlanan örneklerin mekanik özelliklerinin iyileştiği görülmüştür. PET' in tamamen depolimerize edilmesi ile elde edilen ara ürünlerden hazırlanan poliesterlerin, PET' in kısmen depolimerizasyonuyla elde edilen ara ürünlerden hazırlanan poliesterlere göre, DOP ile birlikte kullanıldığında plastikleştirici etkinin daha iyi olduğu görülmüştür. VI

SUMMARY PRODUCTION OF POLYMERIC PLASTICIZER FROM WASTE PET In this study, it was aimed that using of waste poly(ethylene terephthalate) (PET) as polymeric plasticizer. In the first stage, oligomers were obtained by the glycolysis reaction between cleaned waste water bottle PET scrap and ethylene glycol (EG) in the presence of zinc acetate as catalyst. In the glycolysis reactions, different weight ratios of PET/EG were used. Thus, waste PET was totally or partially depolymerized and different type of oligomers were obtained. In the second stage, in order to obtain plasticizer for the preparation of polyester, these intermediate containing hydroxyl end group were reacted with adipic acid containing diacid group at equivalent amounts. The usebility of these polyesters products prepared as polymeric plasticizer with DOP for PVC was investigated for the first time in this study. 100 part PVC and 65 part plasticizer mixture were used for the preparation of all plastisol. 65 part plasticizer mixture (w/w %) contains DOP and 20, 40 and 60 polyester products prepared in this study. Samples were prepared from plastisols and then their mechanical properties, Tg by using DSC technique and migration properties were determined. It was observed that mechanical properties of these samples obtained using these polyesters were improved. As seen, when used the polyesters prepared from the intermediates obtained by the totally depolymerization of waste PET plasticizer effect was better than those of using of waste PET partially depolymerization intermediates. VII