Jeofizik yöntemlerle Avcılar bölgesinin zemin özelliklerinin incelenmesi

Abstract

JEOFİ K MÜHENDİ ĞİZİ SLİ ANABİ M DALILİÖğrencinin AdıSoyadıSalim Gümüş:Tez Adı : Jeofizik Yöntemlerle Avcı Bölgesinin Zemin ÖzelliklerininlarİncelenmesiDanı şman : Prof. Dr. Ömer AlptekinAnabilim Dalı : Jeofizik MühendisliğiProgramı :(Varsa)Mezuniyet Yılı : 2006Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Ömer Alptekin(Danışman)Prof. Dr. Ali PınarProf. Dr. İbrahim KaraDoç. Dr. Gündüz HorasanDoç. Dr. Eş Yalçıref nkayaTezin Türkçe Adı : Jeofizik Yöntemlerle Avcı Bölgesinin Zemin ÖzelliklerininlarİncelenmesiÖzetJeofizik Yöntemlerle Avcı Bölgesinin Zemin Özelliklerinin İlar ncelenmesiustos Kocaeli ve 12 Kası Düzce depreminden İ stanbul'da en fazla Avcı İ etkilenmiş17 Ağ m lar lçesi tir.ıAvcı 17 Ağlar ustos Kocaeli depreminin episantından yaklaş 100 km uzakta olması rağrı k na mendepremden ciddi ş ekilde zarar görmüş Bu depremde Avcıtür. lar'da 273 kiş hayatı kaybetmiş630i nı ,şkişde yaralanmı r. 158 bina tamamen kullanıi tı lamaz hale gelirken, 526 binada orta derece hasar, 800binada ise hafif hasar meydana gelerek ciddi maddi kayıplara neden olmuş tur.ustos Kocaeli depreminden sonra Marmara Denizi merkezli İ17Ağ stanbul'u etkileyecek bir depreminolma olasığnı artmasıbu depremden en fazla etkilenmesi öngörülen Avcı İılı n , lar lçesinin zemintılması ş maları artı şr. Bu tez çalı ş kapsamı Avcı İözelliklerinin araşrı çalı nı rmı tı ması nda lar lçesi veyakıçevresinin zemin özellikleri Jeofizik yöntemler kullanın larak incelenmiş tir.Bu çalı kapsamı inceleme alanın değ ik noktaları alı ş234 adet DES verisininşma nda nı iş nda nmıı nıdeğ erlendirilmesi neticesinde, 5, 10, 15, 20, 25, 30 metre derinliklerdeki özdirenç dağ mı gösterenlıkat haritaları rlanmı zeminin bu derinliklerdeki elektrik özellikleri araşrı şr. Ayrı 5 ve 10şhazı , tılmı tı cametre derinlikler için korozyon haritaları rlanarak bu derinlikler için zeminin korozif özelliklerihazışşı tıbelirlenmeye çalılmı r.İnceleme bölgesinin çeş noktaları yapı ş141 adet sondaj verisi değitli nda lmı erlendirilip SPT-N VSı lardankayma dalgasıhı iliş için bazıaraşrmacı tarafız kisi tı lar ndan geliştirilen ampirik bağntıfaydalanılarak kayma dalgası zlarıhı belirlenmişve 5, 10, 15, 20, 25 metre derinlikler için kaymaıdalgası z dağ m haritası turulmuş Ayrı bu sondajlardan uygun derinlikte olan 67 adedihı lı oluş tur. caımdeğerlendirilerek Vs30 hı zlarıbelirlenmiş ve 30 metre derinlik için hı dağlı haritalarızıoluşturulmuş Bu hı dağ m haritaları faydalanıtur. z lı ndan larak NEHRP2000, EURO CODE 8 ve UBC'yapı şye göre zemin sı flama haritaları lmı r. SPT-N Vs hı ilişnı tı z kisinden faydalanılarak hesaplananı lar ıkayma dalgası zlarıhı ndan, bazı tı araşrmacı n gelişları tirdikleri ampirik bağntı kullanı larak bağ lşzemin büyütme değ erleri hesaplanmı bu büyütme değ, erlerine göre inceleme alanıriskli alanlar verisksiz alanlar olarak ayrı şr.lmı tıAyrı 192 adet sismik kılma verisi değca rı erlendirilerek inceleme alanı n zemin hakim titreşnı imperiyodu ve Poisson oranı ımılı haritaları rlanmı r. İş nceleme alanı n 25 farklıdağ hazı tı nı noktasındaşalı mikrotremor kayı kullanınan tları larak zemin hakim titreş periyodu değim erleri haritalanmı r.tıİlk,5 metre derinlik için hazı rlanan özdirenç haritasıincelendiğ inde dirençli kesimlerin (90-200,,Ohm.m),,kuzey,,bölgelerde, daha,,düş özdirençli (20-90,,Ohm.m) kesimlerin güney bölgelerdeükunlaşğ, sonraki derinliklerde ise dirençli kesimlerin orta ve güney bölgelere doğ ilerlediğtııyoğ ru igözlenmektedir. Kayma dalgası ım haritasıdağ lı incelendiğinde ise ilk 5 metre derinliklerde yüksekunlaşğ daha sonraki derinliklerdenıhı birimlerin (320 -440 m/sn) kuzey ve orta bölgelerde yoğzlı tıitibaren ise güney bölgelere doğ kaydıı ğgözlenmektedir. Zemin büyütmesi haritalarıru incelendiğindeıise bölgenin tamamı 1.60 ile 3.1 arası değ en bağl büyütmeler gözlenmektedir.nda nda işZemin hakim titreş periyodu haritalarıim incelendiğ de kuzey kesimlerde düş (0.15 sn-0.30 sn.)inde ükgüney kesimlerde ise daha yüksek (0.75-0.95 sn. ) zemin hakim titreş periyodu değim erlerigözlenmektedir.

JEOFİ K MÜHENDİ ĞİZİ SLİ ANABİ M DALILİÖğrencinin AdıSoyadıSalim Gümüş:Tez Adı : Jeofizik Yöntemlerle Avcı Bölgesinin Zemin ÖzelliklerininlarİncelenmesiDanı şman : Prof. Dr. Ömer AlptekinAnabilim Dalı : Jeofizik MühendisliğiProgramı :(Varsa)Mezuniyet Yılı : 2006Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Ömer Alptekin(Danışman)Prof. Dr. Ali PınarProf. Dr. İbrahim KaraDoç. Dr. Gündüz HorasanDoç. Dr. Eş Yalçıref nkayaTezin YabancıDildeki Adı : Investigation of Sı Charactherı cs of Avcı Regı By Usıte stı lar on ngGeophysı MethodscalYabancıDildeki Özet : SummaryInvestı on of Sı Charactherı cs of Avcı Regı By Usı Geophysı Methodsgatı te stı lar on ng calAvcı district was the most affected region in İlar stanbul, from the large earthquakes that occured on17 Agust and 12 November 1999 respectively in Kocaeli and Düzce. Although being locatedaproximately 100 km away from the epicenter of 17 August earthquake, the district was severelydamaged, 273 people died and 630 were injured. Economical losses to structures can be listed suchthat, 158 buildings had been out of use, 526 were moderately damaged, and 800 of them had lightdamage.As the increase in the probability of an earthquake in the Marmara Sea is evident, studies on theinvestigation of site characteristics in the vicinity of Avcı district is increased where most of thelardamage is expected. In this work, site characteristics of the Avcı district and its vicinity islarevaluated.As a result of the analysis of 234 DES measurements recorded in the various parts of the work area,subsurface apparent resistivity maps are prepared for the corresponding depths of 5, 10, 15, 20, 25meter which show change of the distribution of resistivity parameter.141 borehole data for various locations are analysed and Vs velocities are derived by the relationshipbetween SPT-N and Vs values. Finally, shear wave velocity distribution map is obtained for 5, 10, 15,20, 25 meter depths. 67 of the boreholes at available depths are analysed to obtain Vs 30 velocities toplot the subsurface maps. By using these velocity distribution maps NEHRP2000, EURO CODE 8 andUBC type classifications are obtained.Site amplification values are calculated by some amprical relations for Vs which are based on therelationship between SPT-N and Vs parameters. Work area is categorized by the risk level using siteamplification values. Additionally, 192 seismic refraction measurement is analysed to calculate andmap the fundamental mode and Poisson Ratio distributions and also, fundamental modes arecalculated by microtremor records and mapped.As the subsurface resistivity map for the 5 m is prepared, it is observed that rocks with high resistivityranging between 90-200 Ohm.m is northward distributed and also 20 to 90 Ohm.m values are denselylocated in south. High resistivity values are observed in the central and southern part for depths largerthan 5 meters. Shear wave velocity distribution map indicates that higher velocities (320-440 m/s) arefrequently observed in the northern and central part at depths shallower than 5 meters. Southern part ofthe work area has higher velocities for depths larger than 5 meters. Site amplification maps shows thatamplification values ranging between 1.60 to 3.1 is observed in the work area. Lower fundamentalmode values between 0.15-0.30s is observed in the northern part and higher values 0.75-0.95s areobserved in the southern part.