Yumurtalık Koyu Polychaeta faunası

Abstract

oz YÜKSEK LİSANS TEZİ YUMURTALIK KOYU POLYCHAETA FAUNASI O. Bahadır ÇAPAR ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ SU ÜRÜNLERİ ANABİLİMDALI Danışman : Yard. Doç. Dr. Cem ÇEVİK Yıl: 2003, Sayfa:66 Jüri : Prof. Dr. Ercan SARMAN : ProL Dr. Ferit KARGIN : Yard. Doç. Dr. Cem ÇEVİK Doğu Akdeniz'in kuzey-doğusunda yer alan İskenderun Körfezi'nin bir parçası olan Yumurtalık Koyu littoralinde mevcut olan sediment içerisinde ve makrofitik vejetasyonunda çoğu yerde ağırlık kazandığı kayalık alanlarda yaşayan bentik organizma gruplarından Annelida filumu altında yer alan Polychaeta (poliket) sınıfına dair faunanın belirlenebilmesi için 36° 45' 19` N - 35° 42' 42` E koordinatları ile 36° 45' 31` N - 35° 41' 58` E koordinatları arasmda belirlenmiş alan çerçevesinde bir seri örnekleme yapılmıştır. Örnekleme sonucunda elde edilen türlerin biyo-ekolojik özellikleri tanımlanmaya çalışılmıştır. Örnekleme günbatımında ve akşam periyodunda gel-git etkisinde kalan' supralittoral alandan başlayarak derinliğin 10 m'ye kadar ulaştığı bölgeyi de kapsayan mfralittoral alan içerisinde gerçekleştirilmiştir. Örnekleme, kıyı çizgisinden 1,2 m derinlik konturuna kadar olan supralittoral bölgelerde küreklerle, daha derin bölgelerdeyse yapılan ABC dalışlarda el kfirdderiyle^ gözleme dayak örneklemelerle ve özet olarak tasarlanan yemli poliket tuzaklanyla yakalama seklinde, yiirfirntmfiştnr Çalışma sahası içerisinde kî tüm alanlar baskın habitat karakterleri göz önüne alınarak 10 istasyon belirlenmiştir. 1 OO'er m2'lik her istasyon 4-'^ m2'likf>aıse8eıe ayrılarak, her istasyonda periyodik olarak örneklemeler yapılmıştır. Çalışma boyunca her istasyondan erken yaz dönemi ve dönem sonu aralığı ile geç sonbahar ve erken ilkbahar dönemleri arasında toplam 2 örnekleme gerçekleştirilmiştir.Her örneklemede kürekle alman sediment numunelerr sırası ile 2 mm ve 1 mm göz açıklığına sahip bentoz elekleri ile elenmiş, bu esnada tespit edilen poliketlerin anestezik uygulamaya maruz bırakılmalarının ardından önce fikstatif sonra prezervatif solüsyonlarla korunarak tür tespitinin yapılabilmesi için muhafazası sağlanmıştır. ABC, dalışlar esnasında gözleme dayalı toplama ile elde edilen örneklerde eleme işlemi dışında takip eden aynı aşamalardan geçirilmiştir. Elde edilen örneklerden sedknent özerinde ye' kayalık alanda etirin olarak dofaşaraîr dağılım gösteren türlerin birim alandaki yoğunluk değerleri rastlanma sıklığı göz önüne alındığında Ağustos ayı ortalan olarak belirlenmişken sediment içerisinde banman ve çoğu evcikli soliter türierin yoğunluk değerleri Eylül ayı sonunda artış sergilemiştir- Söz konusu dönemler ve erken dönemleri boyunca deniz suyunun sahip olduğu fiziksel parametrelerdeki değişim, ilgili dönemde körfezde gözlemlenen ve kıyılayarak batı yönünde seyreden orta su akıntısı, yakındaki sulama kanallarından geç ilkbahar ve yaz başından itibaren çalışma alamna deşarj olan çoğu çözünmüş durumdaki terrajenik kökenli organik karbon miktarının yaz sonunda artması birey yoğunluğunda tespit edilen söz konusu değişimler ile ilişkilendirilebilir. Yapılan çalışma sonucunda bölgeden Polychaeta sınıfına ait 9 takım, 30 familya ve 94 tür tespit edilerek kataloglanmıştır. Anahtar kelimeler: Annelida, Polychaeta, Yumurtalık Koyu, Bentoz..,_.... II

ABSTRACT MSc THESIS POLYCHETA FAUNA OF YUMURTALIK BAY O. Bahadır ÇAPAR DEPARTMENT OF FISHERIES INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor : Asst. Prof. Cem ÇEVİK Year: 2003, Pages: 66 Jury : Prof. Ercan SARIHAN : Prof. Ferit KARGIN : Asst. Prof. Cem ÇEVİK A serial sampling in order to determine the fauna of Polychaeta class belonging to Annelida phylum was carried out between the coordinates 36° 45' 19` N - 35° 42' 42` E and 36° 45' 31` N - 35° 41' 58` E. The study area was Yumurtalık bay in iskenderun Bight located in Turkish coast of eastern Mediterranean. After sampling, bio-ecological features of the obtained species were tried to be defined. Sampling was made after sunset and in the area between tidal zone and infralittoral zone, down to 10 m different equipments were used for different depths of sampling; shovel in supralittoral zone down to 1,2 m, hand shovel in ABC diving and some other tools specially designed for the study. Study area was divided up into plots according to sea bed morphology, sediment texture, macrophytic productivity value and the load of inorganic-organic substrate. Each of 9 plots was 100 m2 and had different features. Each plot also subdivided into 25 subplots and 225 saniple area were ibrmed in totaL Rocky area above wave level located in H5 and H6 sampling plots considered as H10 study area- Sediment samples obtained in each sampling were sifted using 2 and 1 mm siewes. After sifting, polychaetes were anaesthetized, fixed and preserved in suitable solutions. All procedures, except sifting, were applied for collected samples in ABC divings. Density and frequency of active errant species inhabiting on sediment and rocks were highest in the middle of August. The density of sedentary species living in. sediment increased in September. Relation between density of individuals and IIIchangings in physical parameters of sea water during the study period may be connected with mid water current and high level of dissolved organic carbon discharged by the canals. At the end of the field work, 9 order, 30 family and 94 species belonging to Polychaeta classis were determined and catalogued. Key Words: Annelida, Polychaeta, Yumurtalık Bay, Benthos. IV