Karayosunları ve likenlerin radyoaktivite konsantrasyonlarına dayalı olarak, dönüşüm katsayılarının belirlenmesi
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
Bu çalışmada, karayosunu (Hypnum cupressiforme) ve liken (Cladonia rangiformis) arasında 137Cs, 40K, 232Th ve 238U aktivite konsantrasyonlarına dayalı olarak dönüşüm katsayıları belirlenmiştir.Karayosunu ve liken örnekleri İstanbul'da mevsimsel olarak toplanmıştır. Bu örneklere ek olarak, Marmara Bölgesi'nden 2000 ve 2002 yıllarında toplanmış olan 22 karayosunu ve 24 liken örneği de dönüşüm katsayılarını belirlemek ve bu katsayıların kullanılabilirliğini test etmek amacıyla analiz edilmiştir. 228Ac, 214Bi, 137Cs, 40K, 212Pb, 214Pb ve 208Tl radyonüklidlerinin aktivite konsantrasyonları yüksek saflıkta germanyum (Ge) dedektöre bağlı gama spektrometresinde ölçülmüştür.Karayosunlarında 137Cs, 40K, 232Th ve 238U konsantrasyonlarının likenlere oranla daha yüksek bulunması; Hypnum cupressiforme türünün Cladonia rangiformis türüne göre daha yüksek yüzey/hacim oranına sahip olması ile açıklanmıştır. Yüzey/hacim oranının fazla olması, toprağa çökeldikten sonra tekrar havaya karışan 137Cs'nin ve topraktan havaya karışan karasal radyonüklidlerin bitkiler tarafından daha çok tutulmasına neden olmaktadır.Karayosunu ve liken arasında dönüşüm katsayıları 137Cs için 1.29 ± 0.48, 40K için 2.52 ± 0.79, 232Th için 1.98 ± 0.39 ve 238U için 2.05 ± 0.68 olarak bulunmuştur. Bu katsayıların kullanılabilirliği, karayosunu ve likende bulunan radyonüklid konsantrasyon değerlerinin de kullanılması ile çizilen haritalarda denenmiştir. In the current study, the conversion coefficients were determined between moss (Hypnum cupressiforme) and lichen (Cladonia rangiformis) based on their 137Cs, 40K, 232Th and 238U activity concentrations.Moss and lichen samples were collected seasonally from Istanbul. In addition, 22 moss and 26 lichen samples which had been collected from Marmara region in 2000 and 2002 were analyzed in order to determine the conversion coefficients and test usability of them. Activity concentrations of 228Ac, 214Bi, 137Cs, 40K, 212Pb, 214Pb and 208Tl were measured in the samples by means of gamma spectrometer equipped with high-purity germanium (Ge) detector.Higher 137Cs, 40K, 232Th and 238U concentrations were found in the moss samples comparing to the lichen samples. It was explained with higher surface/volume ratio of Hypnum cupressiforme species than that of Cladonia rangiformis, which leads to stronger adsorption of redistributed 137Cs and distributed terrestrial radionuclides from soil.The conversion coefficients between moss and lichen were found as 1.29 ± 0.48 for 137Cs, 2.52 ± 0.79 for 40K, 1.98 ± 0.39 for 232Th, 2.05 ± 0.68 for 238U. Usability of the conversion coefficients among radionuclide concentrations of moss and lichen was experienced by the radioactivity maps which were drawn using measured activity concentrations and the conversion coefficients.
Collections