Şirvanizâde Mehmed Rüşdi Paşa`nın hayatı, idarî ve siyasî faaliyetleri

Abstract

1828-1874 yılları arasında yaşayan ve Osmanlı Devleti'nde sadrazamlık makamına kadar yükselmiş olan Şirvanizâde Mehmed Rüşdi Paşa ilk eğitimini babası İsmail Siraceddin Efendi'den almıştır. Amasya Evkaf Müdürlüğü ile başlayan memuriyet hayatı Keçecizade Fuad Paşa ile tanıştıktan sonra adeta yeniden şekillenmiştir. Vezaret rütbesi alarak valiliğe atanmış ardından Evkâf, Maliye, Hazine-i Hassa nâzırlıkları yapmıştır. Hazineden para çaldığı iddiasıyla Amasya'ya sürgün edilmiş affedilip döndükten sonra sadrazam olmuştur. Hüseyin Avni Paşa ile padişah aleyhine anlaşarak sadarete gelmiş olmasına rağmen fikrini değiştirmiştir. Mali krizin en yoğun yaşandığı Abdülaziz döneminde on aylık sadaretinde önemli faaliyet ve icraatları olmuştur. Hüseyin Avni Paşa ile padişahı tahttan indirme konusundaki anlaşmazlıklardan dolayı sadaretten azlettirilmiş. Halep ve Hicaz Valilikleri adıyla başkentten uzaklaştırılmış ve çeşitli sıkıntılarla baş başa kalarak 1874'te Taif'te vefat etmiştir.Anahtar Kelimeler: Şirvanizâde Mehmed Rüşdi Paşa, Mâliye, Sadâret, Sultan Abdülaziz, Sürgün

Sirvanizade Mehmed Rusdi Pasha, who attained grandviziership rank of Ottoman Empire, lived between 1828-1874. He received his first education from his father, İsmail Siraceddin. His career in the civil service which began with his appointment as the Amasya Director of Foundations, transformed after meeting Kececizade Fuad Pasha. He was appointed as a governor with the title of Vizier and following this he held the position of minister in various government departments such as foundations, public treasury and theprivate treasure of the Sultan. Although, he was exiled on the grounds that he had stolen public funds, he was later forgiven and given the rank of grandvizier. He had colluded with Huseyin Avni Pasha prior to his appointment as the grandvizier to oppose the Sultan, however he altered his stance after his appointment. At a time when there was a financial crisis under the rule of Abdulaziz , he had notable achievements during his ten month tenure as the grandvizier. He was later dismissed from this position due to disagreements withHuseyin Avni Pash are garding the overthrowing of the Sultan. He was appointed as thegovernor to Aleppo and the Hejaz in order to keep him away from the capital. He passed away in Taif, 1874 after having to face various hardships by himself.Keywords: Sirvanizade Mehmed Rusdi Pasha, Finance, Grand Vizier, Sultan Abdul Aziz, Exile