Amerika Birleşik Devletleri`nde sivil-asker ilişkileri

Abstract

Sivil-asker ilişkisi, ordu-sivil yönetim ilişkisi veya ordu-toplum ilişkisi konusu/sorunu, 19. yüzyıldan itibaren özellikle liberal siyaset ya da demokratik yönetim bağlamında tartışılagelmiştir. Bu tezin konusu Amerika Birleşik Devletleri'ndeki sivil-asker ilişkileridir. 1950'li yıllarda Batı içerisinde bir tartışma ve çalışma alanı olan sivil-asker ilişkileri, Batı dışı dünyanın da askerî sosyolojinin kapsamına girmesiyle birlikte coğrafi bir yayılma yaşamıştır. Bu çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde ABD'de sivil-asker ilişkileri, alanyazın çerçevesinde genel olarak değerlendirilmiş; tanımların ve kuramların şekillenme süreci genel hatlarıyla sunulmuştur. Tezin alanyazın değerlendirmesi de burada gerçekleştirilmiştir. İkinci bölümde ABD'de sivil-asker ilişkilerinin kurumlaşması ele alınmıştır. Kurumsallaşma sürecindeki kırılmalar, süreklilikler, yükselişler ve düşüşler tarihsel bağlamında değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde ise sivil-asker ilişkilerinin kurumsallaşmasını sağlayan ve odak noktası olarak işlev göre belli tarihsel dönemler üzerinden kurumsallaşma pratiği ele alınmıştır. Tezde ABD'deki sivil-asker gerilimlerinin nasıl çözüldüğü konusunda bir irdelemeye gidilmiştir. Özellikle; (i) sivil-asker ilişkilerindeki gerilim alanları ve (ii) ABD'de siyasi figürlerin veya organların bu gerilim alanlarını nasıl çözdükleri noktalarında bazı sorular ortaya koymaya çalışılmıştır. Bu yoğunlaşma alanlarında da ABD'de siyasetin; kurumlaşma ve taraflar arasındaki gerilimi yönetme biçimini ile aradaki ilişkileri nasıl örgütlediğine odaklanılmıştır. Tezin temel sorunsalı `ABD'nin sivil-asker ilişkilerini siyaseten nasıl çözdüğü ve karar alma süreçlerinde mekanizmalarında ordunun kendisine belirlenen yeri nasıl kabul ettiğiydi.` ABD'de siyasetin yürütülmesinde ve kararların alınmasında siyasi figürlerin ve karar vericilerin başat ve belirleyici aktörler oldukları yönünde kabullerimiz vardı. Nihayetinde bulgularımız ve ilgili alanyazın incelenince kabulümüzün dışında bir sürecin işlediği görüldü. Bu tez kapsamında ve ABD özelinde, Sivil-asker ilişkileri alanyazını iki boyuttan oluşmaktadır. Birincisi 2. Dünya Savaşı sonrasında ve Soğuk Savaş döneminde üçüncü dünya ülkelerinin modernleşmesinde, kalkınmasında, siyasetin biçimlendirilmesinde ve analiz edilmesinde gerek ilgili aktörlere (sivil ya da asker) ilişkin verinin oluşturulması gerekse de bu ilişkileri yeni uluslararası dünya sisteminde yönetilebilir kılmak adına tanımlayıcı çalışmalardan oluşmaktadır. İkincisi, ABD siyasetinin iç gerilimlerinin kurumlaşma veya kurumlaşamama durumuna göre alanyazında görünür olan ABD içi sivil-asker ilişkileri çalışmalarıdır. Bu tezin kapsamı bu bağlamda 2. Dünya Savaşı öncesini kendi başına bir tartışma konusu olarak içermemektedir. ABD'de sivil-asker ilişkilerini çalışmanın belli zorlukları bulunmaktadır. (i) Tartışmaların tarihsel olarak Anayasa'nın yazılışına kadar uzanması; (ii) gerilim ve problematik bir konu olmaktan tarihsel olarak hiç çıkmadığı için konunun değişkenliği; (iii) sivil ve asker aktörlerin kişilik özelliklerine bağımlı olduğundan dolayı kırılma ve dalgalanmalarını fazlaca görülmesi; (iv) birçok disiplini (özellikle, tarih, sosyoloji, siyaset bilimi) kesen gerçek bir disiplinlerarası konu olması ve (v) muazzam bir literatürün birikmiş olması sivil-asker ilişkilerini çalışmayı güçleştiren bazı etkenlerdir.

The civil-military relations, the army-civilian government relation, or the army-society relation issue/problem have been discussed since the 19th century, especially in the context of liberal politics or democratic government. This thesis is about civil-military relations in the United States. Civil-military relations, a field of discussion and work in the West in the 1950s, have spread geographically, with the non-Western world also within the scope of military sociology. This study consists of three main parts. In the first part, civilian-military relations in the United States are generally evaluated within the framework of literature; definitions and theories are presented in general terms. The evaluation of the dissertation was also carried out here. The second part deals with the institutionalization of civil-military relations in the United States. The breakdowns, continuities, rise and fall of the institutionalization process are evaluated in the historical context. In the third chapter, the practice of institutionalization has been dealt with over the course of certain historical periods, which provide institutionalization of civil-military relations and function as focal points. In the thesis, an examination was made on how the civil-military tensions in the U.S were resolved. Especially; (i) areas of tension in civil-military relations, and (ii) how political figures or organs in the United States have resolved these areas of tension. In these areas of concentration, politics in the U.S; how to organize the relationship between the institution and the way of managing the tension between the parties. The basic problem of the thesis was that `how the U.S politically solved civil-military relations politically, and how the army adopted its place in the decision-making process.` In the U.S, we had the assumption that political figures and decision makers are the dominant and determining actors in the execution of politics and in taking decisions. Eventually it was seen that our findings and the relevant literature were examined and a process was carried out beyond our acceptance. Within the scope of this thesis and in the U.S, the civilian-military relations literature consists of two dimensions. The first consists of descriptive studies in the modernization of third world countries in the post-World War II and Cold War era, in the development of the politics, in the formation and analysis of politics, and in the creation of the relevant actors (civilian or military) to make these relations manageable in the new international world system. The second is the study of intra-U.S civil-military relations, which are apparently based on the internalization of US politics as to whether they are institutionalized or non-institutionalized. The scope of this thesis does not, in this context, include the pre-World War II debate as a matter of debate on its own. There are certain difficulties in studying civil-military relations in the United States. (i) the debate dates back to the writing of the Constitution; (ii) the variability of the subject since it has never historically been a subject of tension and problematic; (iii) excessive break and fluctuations due to the dependency of civilian and military actors on personality traits; (iv) it is a real disciplinary issue that interrupts many disciplines (especially history, sociology, political science), and (v) a tremendous amount of literature has accumulated, making it difficult to study civil-military relations.