Kök kanal şekillendirmesi esnasında oluşan streslerin sonlu elemanlar analizi yöntemi ile değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, son yıllarda geliştirilen; kesit yapısı, taper açıları, metalurjik özellikleri ve çalışma prensipleri birbirlerinden farklı olan yeni nesil döner alet sistemlerinden ProTaper Universal (Dentsply, Maillefer, Ballagues, İsviçre), ProTaper Next (Dentsply, Maillefer, Ballagues, İsviçre), Mtwo (VDW, Munich, Germany), Hyflex CM (Coltene/Whaledent, Allstatten, Switzerland) ve LightSpeed LSX (LightSpeed Technology Inc. San Antonio,USA) döner alet sistemlerinin kök kanalı şekillendirmesi sırasında meydana gelen streslerin eğe geometrileri, kanal şekli ve yapısı, dişin, periodontal ligament ve alveol kemiği ile ilişkisi içerisinde klinik şartları benzetilerek değerlendirilmesidir. Çalışmamızda, üst küçük azı dişi tomografi görüntüsünden yararlanılarak modellenmiştir. Çalışmada kullanılacak beş döner alet sistemine ait her bir eğe, Catia PLM V5-6R2012 programı ile modellenmiş ve ANSYS 17.1 programına aktarılıp sonlu elemanlarına bölünmüştür. Periodontal ligament ve alveol kemiğinin modellemeleri SolidWorks programı ile yapılmıştır. Z ekseni etrafında dönme ve ilerleme hareketi verilen kanal aletlerinin şekillendirme sırasında meydana getirdiği stresler değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre taper açısı arttıkça dişte ve kanal aletinde oluşan stres değerleri de artmaktadır. Geleneksel NiTi alaşımdan üretilen döner alet sistemleri M-Wire ve Control Memory alaşımlarına göre daha çok strese sebep olmaktadır. Şekillendirme sırasında, diş üzerinde en çok stres biriken alanlar pulpa tabanı bölgesi ve dişin servikal alanıdır. Çalışmamızın bulguları doğrultusunda klinisyenin tecrübesiyle birlikte kanal tedavisi yapılacak ilgili dişin radyografik ve klinik muayenesi sonrası, kanal eğim dereceleri ve kök kanalı morfolojisi belirlenmesinin ardından, en az strese sebep olacak döner alet sistemi seçilebilir. Böylece rezidüel stres değerleri azalmış olacak ve dişin ağız içindeki fonksiyon süresi uzatılabilecektir.Anahtar kelimeler: sonlu elemanlar analizi, stres, döner alet sistemleri, nikel titanyum

The aim of this study is to evaluate the stress analysis of five new generation nickel titanium rotary systems during the root canal shaping which have different geometrical designs, taper degrees metallurgical properties and working principles. [ProTaper Universal (Dentsply, Maillefer, Ballagues, Switzerland), ProTaper Next (Dentsply, Maillefer, Ballagues, Switzerland), Mtwo (VDW, Munich, Germany), Hyflex CM (Coltene/Whaledent,Allstatten,Switzerland) ve LightSpeed LSX (LightSpeed Technology Inc. San Antonio,USA) ] . Stress analysis is made by finite element analysis method that refers to clinical conditions with file geometries root canal morphology, tooth structure, periodontal ligament and alveolar bone connection. A maxillary premolar tooth was modeled by a 3d dental tomography. Files from the each rotary system were modeled with Catia PLM V5-6R2012 software and divided into finite elements with ANSYS 17.1 software. Periodontal ligament and alveolar bone were modelled with SolidWorks software. Rotational and forward movements were simulated around the Z-axis and released stresses during the movements were evaluated. According to the results, stresses around the tooth structures and files increase in terms of increased taper degrees. Conventional NiTi rotary files cause higher stresses than M-Wire and Control Memory alloys. The fields accumulated the most stress during shaping process are pulp base zone and cervical area of the tooth. In line with the results of our study, after the radiographic and clinical examination of the tooth, it is crucial to choose the right rotary file system according to root canal curvature and morphology. By this method the residual stress values will be decreased and the survival time of the tooth will be extended.Keywords : finite element analysis , stress, rotary file systems, NiTi