Colchicum micranthum ve colchicum chalcedonicum üzerinde farmakognozik araştırmalar

Abstract

Çok eski yıllardan beri tedavide kullanılan Colchicum türleri, günümüzde de tedavideki önemini korumaktadır. Colchicum türleri taşıdığı tropolon sınıfı alkaloitler sebebiyle tedavide gut, Ailevi Akdeniz Ateşi, amiloidoz, siroz, Behçet hastalığı, psoriazis, Hodgkin lenfoma, Myelöit Lösemi ve cilt kanserlerinin tedavisinde kullanılmaktadır.Colchicum alkaloitlerinin sentezinde henüz ekonomik ve verimli bir yöntem olmaması sebebiyle, Kolşisin ve diğer alkaloitleri yüksek oranda taşıyan Colchicum autumnale türünden izolasyon ile elde edilmektedir. Türkiye Colchicum türleri açısından en zengin ülkelerden birisi olmasına rağmen Dünya'da Colchicum alkaloitleri için kaynak olarak gösterilen Colchicum autumnale ülkemizde yetişmemektedir. Bu türün ilaç endüstrisi için yeterli miktarı karşılayamaması araştırmacıları tropolon alkaloitleri bakımından zengin yeni Colchicum kaynakları bulmaya yöneltmiştir. Anabilim dalımızda 1970 yılından beri Colchicum türleri üzerinde çalışılmakta ve ülkemizde yetişen Colchicum türlerinin içerikleri aydınlatılmaya devam edilmektedir. Yapılan çalışmalar ülkemizde yetişen Colchicum türlerinin kimyasal içeriklerinin de C.autumnale ile karşılaştırılabilecek düzeyde olduğunu göstermiştir. Tez çalışmamızda İstanbul'da yetişen biri endemik iki türün toprakaltı ve topraküstü kısımları ayrı ayrı çalışılarak kimyasal içerikleri ve biyolojik aktiviteleri değerlendirilmiştir. Endemik bir tür olan C.micranthum'dan Kolşisin, Kolşifolin, 2-Demetilkolşisin, N-deasetil-N-formilkolşisin; C.chalcedonicum'dan ise Kolşisin, Demekolsin, Kolşifolin, 4-Hidroksikolşisin, N-deasetil-N-formilkolşisin, 2-Demetilkolşisin alkaloitleri izole edilerek H1 NMR ve ESI/MS yöntemleri ile yapıları aydınlatılmıştır. Metanol ekstrelerinde yüksek basınçlı sıvı kromatografi (YBSK) tekniği ile kolşisin miktarları hesaplanmıştır. En yüksek Kolşisin miktarı C.chalcedonicum'un tohumlarında tespit edilmiştir. C.chalcedonicum ve C. micranthum'den elde edilen metanol ekstreleri sitotoksik aktiviteleri yönünden A549 hücre serileri üzerinde MTT ve LDH yöntemleri kullanılarak incelenmiştir. Tüm ekstreler yüksek sitotoksisite gösterirken, en yüksek toksisite tohum ekstresinde saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Colchicum micranthum, Colchicum chalcedonicum, Tropolon alkaloitleri, sitotoksik aktivite, Kolşisin.

Colchicum species, which are widely used as medication for years, still remain important in treatment. Tropolone alkaloids content of the species help in the treatment of FMF, gout, amyloidosis, cirrhosis, Behcet's Disease, psoriasis, Hodgkin Lymphoma, myeloid leukemia and skin cancers. An economic and efficient synthesis method of Colchicum alkaloids haven't found yet, that's why colchicine and other alkaloids are obtained from Colchicum autumnale by extraction. Although there are many Colchicum species in Turkey, Colchicum autumnale, seen as the main source of tropolone alkaloids by the world, does not grow in the Turkey. The wide variety of Colchicum species in Turkey orient the researchers to investigate new sources of Colchicum rich in tropolone alkaloids. In our department, Colchicum species have been studied for more than 45 years and the contents of the Colchicum species growing in our country are still being studied today. The studies conducted show that the chemical composition of Colchicum species in Turkey are comparable to that of Colchicum autumnale.In present work, two species (one endemic to Turkey) which grow in Istanbul, were evaluated for their alkaloids and biological activities in analyzing their aerial parts and underground parts separately. Colchicine, Colchifoline, 2-demetilcolchicine were isolated from C. micranthum while colchicine, demecolcine, colchifoline, 4-hydroxycolchicine, N-deacetyl-N-formylcolchicine were isolated from C. chalcedonicum and their structures were elucidated by 1HNMR and ESI/MS methods. Colchicine amounts in methanol extracts were determined using high pressure liquid chromatography (HPLC). The seeds of C.chalcedonicum possessed highest amount of colchicine among all extracts. Methanol extracts obtained from C.chalcedonicum and C. micranthum were investigated for their cytotoxic activity on A 549 cell series using MTT and LDH methods. All extracts showed high cytotoxicity, while the highest toxicity was determined in seed extract.Anahtar Kelimeler: Colchicum micranthum, Colchicum chalcedonicum, Tropolonalkaloitleri, sitotoksik aktivite, Kolşisin.