Türkiye`nin Irak Türkmenlerine yönelik dış politikası

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş düsturlarından biri olan Misak-ı Milli sınırları içerisinde kalmasına rağmen Musul ve Kerkük'ün İngiltere mandasındaki Irak'a bırakılmasıyla, Irak toprakları içerisinde kalan Türkler, bir anda Irak Türkmenleri olarak Türkiye için bir dış politika unsuru haline gelmişlerdir. Bu andan itibaren Irak Türkmenlerinin Türkiye ile ilişkileri, uluslararası sistemin ve Türkiye'nin iç dinamiklerinin dönemsel şartları dahilinde iniş ve çıkışlar göstermiştir.Türkiye'nin Irak Türkmenlerine yönelik dış politikasında uluslararası sistemin, Irak ile ilişkilerine; dolayısıyla Irak Türkmenleriyle ilişkilere yoğun etkisi gözükmektedir. Bu durumda, Türkiye'nin 1918-2000 yılları arasında Irak Türkmenlerine yönelik politikaları, uluslararası sistemin genel değişimler gösterdiği iki savaş arası dönem, Soğuk Savaş dönemi ve Soğuk Savaş sonrası dönem kategorizasyonu altında incelenebilmektedir. Bununla beraber, sistem dışında bölgesel gelişmelerin ve Türkiye'nin iç dinamiklerinin yine söz konusu ilişkilere ciddi etkileri olduğu gözükmektedir. Türkiye'nin, sistemin getirdiği şartlar ve veriler dahilinde kendi iç dinamiklerini değerlendirerek bir dış politika ürettiği söylenebilmektedir. Dolayısıyla bu gelişme ve algıların bütünü, Türkiye'nin Irak Türkmenleriyle ilişkilerini ve Irak Türkmenlerinin durumunu etkileyen temel faktörler olarak karşımıza çıkmaktadır.

The Turks who remained in the lands of Iraq named as Iraqi Turkmens and became a foreign policy element for Turkey after Mosul and Kirkuk have remained in Iraq under English mandate government, in spite of they were taking part within Misak-ı Milli borders; as one of the founding motto of the the Republic of Turkey. From this moment, the relations of Turkey with Iraqi Turkmens, has shown ups and downs within periodical conditions of the internal dynamics of Turkey and the international system.Turkey's relations with Iraq; hence her foreign policy towards Iraqi Turkmens, seems to be effected intensely by the international system. In this case, Turkey's policies towards Iraqi Turkmens between 1918-2000 years, can be examined with the categorization of overall changes in the international system; interwar period, the Cold War period and post-Cold War period. However, except for the system, regional developments and the internal dynamics of Turkey still seem to have serious effects on these relationships. It can be said that Turkey has developed a foreign policy by evaluating its own internal dynamics within the conditions and the data came from the system. Thus, all these perceptions and developments seem as the main factors that affect Turkey's relations with Iraqi Turkmens and the position of the Iraqi Turkmens as well.