Çocuk acil servisindeki invaziv girişimler sırasında ebeveynleri işleme dahil etmenin çocukların ağrı ve anksiyete düzeylerine etkisi

Abstract

Araştırma, çocuk acil servise başvurusu sırasında invaziv girişim uygulanan 9-12 yaş arasındaki çocukların ebeveynlerinin işleme dahil olma, işlem sırasında yanında bulunma ve işlem sırasında yanında bulunmama durumlarının çocukların ağrı ve anksiyete düzeylerine etkisini belirlemek amacıyla yapıldı. Randomize kontrollü deneysel tipteki araştırmanın verileri İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Acil Bilim Dalında Ekim 2016 - Mayıs 2017 tarihleri arasında 111 vakadan elde edildi (ebeveyni işleme dahil olan grup=40, ebeveyni yanında bulunan grup =40, ebeveyni yanında bulunmayan grup=31). Veri toplama aracı olarak; bilgi formu, durumluk ve sürekli kaygı envanteri, çocuklar için durumluk sürekli kaygı envanteri ve Görsel Analog Skala kullanıldı.Çocukların ve ebeveynlerin tanıtıcı özelliklerinin (yaş, cinsiyet, eğitim durumu) gruplar arasında benzer olduğu belirlendi (p>0,05). İnvaziv işlem uygulaması sırasında ebeveyni işleme dahil edilen çocukların işlem sırasındaki ağrı düzeylerinin işlem öncesine göre azaldığı (işlem öncesi= 4,60±2,73; işlem sırasındaki=3,15±2,79) ve ağrı düzeyleri arasındaki bu farkın istatistiksel olarak anlamlı düzeyde olduğu (p<0,05); invaziv işlem uygulaması sırasında ebeveyni yanında kalan ancak işleme katılmayan çocukların işlem sırasındaki ağrı düzeylerinin işlem öncesine göre azaldığı (işlem öncesi=4,70±3,22; işlem sırasndaki=3,70±2,92), ancak ağrı düzeyleri arasındaki bu farkın anlamlı düzeyde olmadığı (p>0,05); invaziv işlem uygulaması sırasında ebeveyni işleme dahil olmayan ve yanında kalmayan çocukların işlem sırasındaki ağrı düzeylerinin işlem öncesine göre arttığı (işlem öncesi= 4,26±3,00; işlem sırasındaki=6,00±2,88) ve ağrı düzeyleri arasındaki bu farkın ileri düzeyde anlamlı olduğu saptandı (p<0,01). Gruplar işlem sırasındaki ağrı düzeyleri açısından karşılaştırıldığında ise aralarındaki farkın ebeveynleri işleme dahil olan grubun lehine ileri düzeyde anlamlı olduğu belirlendi (p<0,001). Gruplar hem çocukların hem de ebeveynlerinin durumluk ve sürekli anksiyete düzeyleri açısından karşılaştırıldığında, aralarındaki farkın anlamlı düzeyde olmadığı saptandı (p>0,05). Ebeveynlerin durumluk anksiyete düzeyleri incelendiğinde; her üç grupta da çocukların işlem öncesi ve sırasındaki ağrı düzeyleri ile durumluk ve sürekli anksiyete düzeyleri arasında anlamlı düzeyde bir ilişki bulunmadığı belirlendi (p>0,05). Ebeveynlerin sürekli anksiyete düzeylerinin ise; ebeveyni yanında bulunmayan gruptaki çocukların işlem öncesi (p=0,042) ve sırasındaki (p=0,019) ağrı düzeyi ile çocukların sürekli anksiyete düzeylerini (p=0,025) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilediği saptandı (p<0,05). Ebeveynlerin sürekli anksiyete düzeyleri ile tüm gruptaki çocukların işlem öncesi ağrı ve çocukların sürekli anksiyete düzeyleri arasında pozitif yönde, zayıf düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi (p<0,05).Sonuç olarak; ebeveynleri işleme dahil etme yönteminin invaziv girişimler sırasında hissedilen ağrıyı azaltmada etkili olduğu, sürekli anksiyetesi yüksek olan ebeveynlerin çocuklarının da ağrı ve sürekli anksiyete düzeylerinin yüksek olduğu belirlendi.Anahtar kelimeler: Ağrı, aile merkezli bakım, anksiyete, çocuk acil servisi, invaziv girişim.

The research was conducted with a view to identifying the effect of; including the parents of 9 to 12 year-old children who receive invasive intervention during the visit to the pediatric emergency department in the procedure; their attendance on their children during the procedure only, and non-attendance during the procedure, on the levels of pain and anxiety of the children. The data of randomized controlled experimental type research were obtained from 111 cases between October 2016 and May 2017 at the Department of Pediatrics Emergency, Istanbul Faculty of Medicine at Istanbul University. (The group with their parents included in the procedure: 40; the group with their parents' attendance: 40; the group with their parents' non-attendance: 31). Information form, The State-Trait Anxiety Inventory, The State-Trait Anxiety Inventory for Children and Visual Analogue Scale were used as the data collection tool.It was determined that the descriptive attributes of the children and the parents (age, gender, education) were similar among the groups (p>0,05). It was found out that during-procedure pain levels of the children whose parents were included in the procedure during the invasive intervention reduced as against the pre-procedure pain level (pre-procedure= 4,60±2,73; during-procedure= 3,15±2,79) and the difference between the pain levels was significant statistically p<0,05); the during-procedure pain levels of the children whose parents attended on their children but were not included in the procedure during the invasive intervention reduced as against the pre-procedure (pre-procedure= 4,70±3,22; during-procedure= 3,70±2,92) but the difference between the pain levels were not significant (p>0,05); the during-procedure pain levels of the children whose parents were not included in the procedure and did not attend on their children during the invasive intervention increased as against the pre-procedure pain levels (pre-procedure= 4,26±3,00;during-procedure= 6,00±2,88) and the difference in the pain levels was highly significant (p<0,01). When the groups were compared in terms of during-procedure pain levels, it was found out that the difference between them was highly significant for the group whose parents were involved in the procedure (p<0,001). When the groups were compared in terms of state-trait anxiety levels of both the children and the parents, it was identified that the difference between them was not significant (p>0,05). When the state anxiety levels of the parents were examined, it was found out that there was no significant correlation between pre- and during-procedure pain levels as well as state and trait anxiety levels of the children in each of the three groups (p>0,05). On the other hand, it was found out that the trait anxiety levels of the parents had a statistically significant effect upon the pre-procedure (p=0,042) and during-procedure (p=0,019) pain levels of the children as well as the trait anxiety levels (p=0,025) of the children in the group, whose parent did not attend on them (p<0,05). It was found out that there was a positively slight and significant correlation between the trait anxiety levels of the parents and the pre-procedure pain levels of the children and the trait anxiety levels of the children in all groups (p<0,05).As a conclusion, the method of including the parents in the procedure had an effect on reducing the pain felt during the invasive interventions and the pain and trait anxiety levels of the children of the parents with a high trait anxiety were high as well.Key Words: Pain, family-centred care, anxiety, pediatrics emergency, invasive intervention.