Ticari işlemlerde taşınır rehni kanunu kapsamında rehin sözleşmesi ve hükümleri

Abstract

6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu ile 1447 sayılı Ticari İşletme Rehni Kanunundan farklı olarak, ticari işletme ve esnaf işletmesinin rehnine ilişkin esaslarda değişiklikler yapılmış ve Türk hukukunda teslimsiz taşınır rehnine ilişkin yeni birçok düzenleme yapılmıştır. Bu çalışmada 6750 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler ve yenilikler, Kanun kapsamında yayımlanan yönetmeliklerle beraber değerlendirilmiştir. Zaman zaman 1447 sayılı Kanun ile kıyaslamalar yapılmıştır. Ayrıca bu çalışmayla ilgisi olan diğer mevzuat hükümleri üzerinde de durulmuştur.6750 sayılı Kanunla ile beraber, rehin veren ve rehin alacaklısı olabilecek kişilerin sayısı arttırıldı. Kanun kapsamında kurulacak rehnin sadece ticari işletme ve esnaf işletmesi üzerinde kurulması ve münferiden işletme unsurları üzerinde kurulmaması esası terk edilerek hem işletmelerin tamamı üzerinde hem de münferiden işletmelerin unsurları üzerinde rehin kurma imkânı sağlandı. Taraflarca akdedilecek rehin sözleşmesinin tescili ve Kanun ve ilgili yönetmelikle belirlenmiş olan diğer işlemler için Rehinli Taşınır Sicili kuruldu. Rehin hakkının sağladığı rehin konusunun cebren paraya çevirme yetkisinin yanı sıra rehin alacaklısına rehinli taşınır varlığın mülkiyetinin devrini talep etme, rehinle güvenceye bağlanmış alacağın varlık yönetim şirketlerine devri ve zilyetliğin devrine konu olmayan varlıklarda kiralama ve lisans hakkını kullanma imkânları seçimlik olarak tanındı. Bunlarla beraber 6750 sayılı Kanunla ile birçok değişiklik ve yenilik yapıldı.Bu çalışmada, 6750 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak kurulan rehin hakkı, yine bu Kanun hükümlerine tabi rehin sözleşmesi hususları üzerinde durulmuştur. Çalışmanın devamında 6750 sayılı Kanun gereği rehin konusu olabilecek taşınır varlıklar değerlendirilmiştir. Son olarak bu Kanun gereği kurulan rehin sözleşmesinin hükümleri ve rehin sözleşmenin sona erme halleri incelenmiştir.

Differently from Law No 1447 on Pledge over a Commercial Enterprise, Law No 6750 on Pledge over Chattel Mortgage in Commercial Transactions amended the provisions concerning pledge over a commercial enterprise and tradesman's enterprise and several amendments have been made in Turkish law concerning pledge over movable assets. In this research, the amendments and renewals imposed by Law No 6750, were assessed along with the regulations published within the scope of the Law. Comparisons with Law No 1447 were made occasionally. Further, the provisions of other relevant legislation were discussed.The number of potential pledgers and loss payees were increased with Law No 6750. This Law repealed the provision stipulating that a pledge could only be established over the commercial enterprise and tradesman's enterprise, not exclusively over the properties of the enterprise and instead, it enabled establishing pledge over all the enterprises as well as the exclusive properties of such enterprises. The Chattel Mortgage Registry was established for the registration of the pledge agreement to be executed by the parties and for other transactions specified in Law and relevant regulation. In addition to the right for compulsory liquidation of the subject of pledge, the right for the transfer of the possession of the pledged movable asset to the loss payee, the right for the transfer of the receivable which is secured with pledge to property management companies and the opportunities to use the rental right and royalty in properties not subject to the transfer of possession, were entitled as optional rights. Several other amendments and renewals were made with Law No 6750.The right of pledge established pursuant to Law No 6750 and the provisions of the pledge agreement subject to the provisions of this Law, were discussed in this research. Then, movable assets that could be subject of pledge pursuant to Law No 6750 were discussed. Finally, the provisions of the pledge agreement executed pursuant to this Law and termination of the pledge agreement were addressed.