Hipotiroidizmin serebral kan akım hızı üzerine etkisi

Abstract

Giriş ve amaç: Hipotiroidizmin, son zamanlarda kardiyovasküler hastalıklar açısından risk faktörü olduğu ortaya konmuştur. Bu durumun daha çok hipotiroidizme ikincil gelişen artmış sistemik vasküler direnç ve/veya aterosklerozdan kaynaklandığı bilinmektedir. Biz, burada trankraniyal Doppler ultrasonografi (TCD) ile hipotiroidizmin serebral kan akım hızı üzerine etkilerini incelemeyi amaçladık.Hastalar ve metodlar: Çalışma Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi, nöroloji kliniği nörosonoloji laboratuarı ve dahiliye kliniği endokrinoloji bölümü ile ortak yürütüldü. Hastanemiz endokrinoloji polikliniğine ardışık başvurmuş, klinik ve subklinik hipotiroidi tanısı konmuş ancak tedavi başlanmamış hastalar değerlendirilmeye alındı. Hastaların çalışmaya alınma kriterleri arasında; 20-50 yaşları arasında olması, tiroid hastalığının laboratuvar olarak ortaya konması, diyabet, hipertansiyon, koroner arter hastalığı gibi ortaya konmuş bir aterosklerotik risk faktörü taşımaması ve çalışmanın bir parçası olmayı kabul etmesi vardı. 30 kişilik klinik, subklinik ve sağlıklı kontrol grubu çalışmaya alındı.Çalışmaya alınan hastalarda iki taraflı orta serebral arterlerin kan akım hızları, PI ve RI değerleri TCD ile değerlendirildi. Klinik, subklinik ve kontrol grubunun sonuçları birbirleri ile kıyaslandı. Klinik hipotiroidi grubuna tedavi başlanıp maksimum üç ay içerisinde ötiroidik hale gelmeleri beklenildi. Ötiroidik hale geldiklerinde TCD tekrarlandı. Klinik hipotiroidi grubunun tedavi öncesi ve tedavi sonrası sonuçları birbirleri ile kıyaslandı.Transkraniyal Doppler ultrasonografik inceleme; Multi-Dop X, DWL, TCD cihazı ile kişi en az 10 dakika istirahat ettikten sonra supin pozisyonunda, 2 MHz Doppler probu kullanılarak temporal kemik pencereden, 50-65 mm derinlikte, sağ ve sol orta serebral arter sonografisi ile yapıldı. Orta serebral arterin; pik-sistolik, end-diastolik ve ortalama kan akım hızları, Gosling's pulsatility indeksi, Pourcelot's resistance indeksi değerleri kayda alındı. Çalışmaya alınmama kriterleri arasında; temporal kemik pencerenin kapalı veya yetersiz olması ve kontrollere gelinmemesi vardı.Bulgular: Klinik hipotiroidi grubunun tedavi verilmeden önceki TCD bulguları, subklinik hipotiroidi grubu ve sağlıklı kontrol grubu ile kıyaslandı. Sağ ve sol MCA'ların pik sistolik kan akım hızı, end-diastolik kan akım hızı ve ortalama kan akım hızı değerleri klinik ve subklinik hipotiroidi grupları arasında benzerdi. İstatistiksel olarak anlamlı değildi (p >0.05). Oysaki aynı ölçütlerde hem klinik hem de subklinik hipotiroidi grupları, sağlıklı gruba göre kıyaslandığında istatistiksel olarak anlamlı fark vardı (p<0,001). PI ve RI değerlerinde ise gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı (p>0.05).Klinik hipotiroidi grubu tedavi öncesi TCD bulguları ve tedavi sonrası ötiroidik hale geldiklerindeki TCD bulguları ayrıca kıyaslandı. Tedavi sonrası kan akım hızlarında belirgin düşüş saptandı. İstatistiksel olarak anlamlı fark vardı (p<0,001). Tedavi öncesi ve sonrası PI ve RI değerleri kıyaslandığında istatistiksel bir anlamlılık saptanmadı (p>0,05).Sonuçlar: Bu araştırmaya göre aşağıdaki sonuçlara varılmıştır:- Klinik ve subklinik hipotiroidik hastalarda sağlıklı kişilere göre serebral kan akım hızı anlamlı derecede yüksekti.- Klinik hipotiroidi grubunun kan akım hızları, tedavi öncesinde tedavi sonrasına göre anlamlı derecede yüksekti.- Subklinik hipotiroidik hastalar en az klinik hipotiroidik hastalar kadar etkilenmişti.- Bulgular hipotiroidizmin serebrovasküler hastalıklar açısından bir risk faktörü olabileceğini düşündürtmektedir.- Ayrıca klinik hiptiroidik hastalardan daha çok göz ardı edilebilen subklinik hipotiroidik hastaların klinik hipotiroidik hastalar kadar dikkate alınması gerektiğini düşündürtmektedir.

Introduction and objective: At the present time, hypothyroidism is a well known risk factor for cardiovascular diseases. It?s known that this condition associated with systemic vascular resistance and or atherosclerosis seconder to hypothyroidism. Here, we aimed to investigate the effects of hypothyroidism on cerebral blood flow velocity with transcranial Doppler ultrasonography (TCD).Subjects and methods: Study was made in Kahramanmaraş Sütçü İmam University medical school with both neurology clinic neurosonology laboratuary and internal medicine endocrinology clinics. The patients who admitted to our hospital consecutively and diagnosed hypothyroidism were taken to our study. They did not take any therapy about their illness. The criterias for including to the study were; 20-50 year old, hypothyroidic, do not have any atherosclerotic risk factor such as diabet, hypertension or coronary artery disease and acceptance. 30 persons for each clinical, subclinical and healthy control group included to the study.Cerebral blood flow velocities and PI and RI values of MCA were investigated with TCD for each group. The findings were compared in each group. TCD was repeated in maximum 3 months for clinical hypothyroidic patients before and after the treatment. And these findings were also compared in each other.TCD investigation was made with Multi-Dop X, DWL, TCD machine with 2 MHz Doppler prob on temporal bone window at 50-65 mm depth for right and left MCA while the patient resting 10 minutes at supine position. Peak-sistolic, end-diastolic and mean blood flow velocities, Gosling?s pulsatility index (PI) and Pourcelot?s resistance index (RI) values were investigated with TCD for each group. The patients with inadequated temporal bone windows and incoherent to visits were excluded from the study.Results: The TCD findings of the patients with clinical hypothyroidism before treatment was compared with the patients with subclinical hypothyroidism and healthy persons. Peak systolic blood flow velocity, end-diastolic blood flow velocity and mean blood flow velocity of right and left MCA in clinical and subclinical hypothyroidic groups both were similar (p>0.05). But the same velocities were significantly different between clinical hypothyroidic and healthy groups, subclinical hypothyroidic and healthy groups (p<0,001). PI and RI values were not significantly different in each group (p>0.05).The TCD findings of clinical hypothyroidic patients before treatment and after treatment were compared in each other, also. The blood flow velocities were decreased significantly after treatment. However; PI and RI values were not significantly different in each group (p>0.05).Conclusions:- Cerebral blood flow velocity was increased significantly in clinical and subclinical hypothyroidic patients compared with healthy persons.- Cerebral blood flow velocity was increased significantly in clinical group before treatment compared with after treatment.- The patients with subclinical hypothyroidism was effectted as least as the patients with clinical hypothyroidism.- This condition considered us that hypothyroidism may be a risk factor for cerebrovascular diseases.- Furthermore we can say that the patients with subclinical hypothyroidism who ignored more than the patients with clinical hypothyroidism should be managed closely.