Farklı egzersiz modellerinin fibromiyalji tanılı bireylere ait ağrı, fonksiyonellik, denge, propriosepsiyon ve kognisyon özellikleri üzerine olan etkisinin incelenmesi

Abstract

Farklı egzersiz modellerinin fibromiyalji tanılı bireylere ait ağrı, fonksiyonellik, denge, propriosepsiyon ve kognisyon özellikleri üzerine olan etkisinin incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Hekimliği ABD. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. FMS'li hastalarda aerobik ve denge-propriosepsiyon egzersizlerinin hastalığın semptomları üzerine olan etkisini ve iki egzersiz modelinin birbirlerine üstünlüğünü değerlendirmek amacıyla planlanan çalışmamıza dahil edilme kriterlerine uyan 51 kadın hasta randomize olarak iki gruba ayrıldı. Aerobik egzersiz grubu (n=26) ve denge-propriosepsiyon egzersiz grubuna (n=25) İstanbul Tıp Fakültesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı egzersiz laboratuarında fizyoterapist gözetiminde 6 hafta süresince haftada 3 gün olmak üzere belirlenmiş egzersiz programı uygulandı. Program öncesi ve sonrasında ağrı (VAS), fonksiyonel durum (FİQ), postüral stabilite (Biodex denge sistemi), diz eklem propriosepsiyonu ve diz ekstansiyon kas kuvveti (Cybex izokinetik dinamometre) değerlendirildi. Kognitif durum ise sadece program öncesinde standardize mini mental test ile değerlendirildi. Çalışmamızdaki veri analizi `Statistical Package for Social Sciences` (SPSS) Version 21.0 istatistik programı ile yapıldı ve anlamlılık düzeyi olarak p<0,05 kabul edildi. Çalışmada elde edilen veriler neticesinde FMS'de aerobik egzersiz ve denge-propriosepsiyon egzersiz programlarının hastaların fonksiyonellik, ağrı, propriosepsiyon, denge ve kuvvet parametrelerinin iyileşmesinde -olumlu yönde- etkili yöntemler olduğu saptandı. Denge parametrelerinden GAG (Gözler Açık Genel) ve GAAP (Gözler Açık Anteroposterior) değerleri dışında, değerlendirilen diğer parametreler açısından aerobik egzersiz ve denge-propriosepsiyon egzersizlerinin birbirlerine üstünlükleri olmadığı bulundu. Denge-propriosepsiyon egzersizlerinin GAG ve GAAP'ı geliştirmede aerobik egzersize göre daha üstün olduğu saptandı. Propriosepisyonu iyileştirme açısından denge propriosepsiyon egzersizlerinin daha etkili olduğu ortaya konuldu. FMS'li bireylerde kognitif fonksiyonlarda bozulma olduğu görüldü.Anahtar Kelimeler: Fibromiyalji, aerobik egzersiz, denge, propriosepsiyon, kognisyon

A research on effects of different exercise models on pain, functionality, balance, proprioception and cognition features of patients diagnosed with fibromyalgia. İstanbul University Institute of Health Sciences, Department of Sport Medicine. Master Thesis in Exercise Physiyology. Istanbul.The aim of this study was to evaluate the effects of aerobic and balance-proprioception exercises on the symptoms of FMS and the superiority of the two exercise models. 51 female patients who adhere to the inclusion criteria were divided into two groups randomly. Aerobic exercise group (n = 26) and balance-proprioseptive exercise group (n = 25) was applied to the exercise laboratory under the supervision of physiotherapist in Istanbul Medical Faculty, Department of Sports Medicine 3 days a week for 6 weeks. Before and after the program Pain (VAS), functional status (FIQ), postural stability (Biodex balance system), knee joint proprioception and knee extension muscle strength (Cybex isokinetic dynamometer) were evaluated. Cognitive status was assessed by standardized mini-mental test only before program. Data analysis in our study was done with `Statistical Package for Social Sciences` (SPSS) Version 21.0 statistical program and p <0.05 was accepted as significance level. As a result of the data obtained from the study, it was determined that the exercise programs of aerobic exercise and balance-proprioception in FMS were –positive- effective methods for improving the functional, pain, proprioception, balance and strength parameters of the patients. Apart from the GAG (Eyes Open Overall) and GAAP (Eyes Open Anterioposterior) values of the balance parameters, the aerobic exercise and balance-proprioception exercises were not found to be superior to the evaluated parameters. Balance-proprioception exercises were found to be superior to aerobic exercise in developing GAG and GAAP. Balance proprioception exercises were found to be more effective in terms of improving proprioception. Cognitive dysfunction was seen in individuals with FMS.Key Words: Fibromyalgia, aerobic exercise, balance, proprioception, cognition