Ötiroid bireylerde insülin direnci

Abstract

Normal insülin konsantrasyonları için subnormal biyolojik yanıt olarak tanımlanabilen insülin direnci birçok hastalıkla iliskilendirilmistir. İnsülin direnci, karaciğerde glukoz yapımının baskılanmasında yetersizlik olması, iskelet kasında ve yağ dokusunda insülinle uyarılmış glukoz transportunda ve metabolizmasında bozulma olmasıyla sonuçlanır. Tiroid hormonları değişik organlarda insülin için hem agonistik hem de antagonistik etki gösterir. Bu olay bir denge halindedir ve tiroid hormon fonksiyonlarında değişiklik bu dengeyi bozarak karbonhidrat metabolizmasında bozukluklara yol açabilir. Yapılan çalışmalarda hipotiroidizmli ve hipertiroidizmli hastalarda insülin direnci hakkında çeliskili sonuçlar elde edilmistir, hatta ötiroid olarak kabul edilen normal değerlerde dahi insulin duyarlılığını değişebileceği şeklinde verilerde mevcuttur. Sonuç olarak tiroidin morfolojik/fonksiyonel anormallikleri ile insülin direnci arasında olabilecek bir ilişki araştırmacıların her zaman ilgisini çekmektedir. Bu çalışmada bizim amacımız ötiroid hastalarda normal sınırlar içerisinde de olsa TSH, ST3, ST4 düzeyleri ile insülin direnci arasında ilişki olup olmadığını araştırmaktır.Çalışmaya bilinen kronik hastalık, tiroid hastalığı, obezite (Vucut kitle indeksi>30) ve ilişkili hastalık öyküsü olmayan, tiroid fonksiyon testlerini, kan şekerini ve insülin düzeyini etkileyen ilaç kullanmayan, labratuvar olarak ötiroid, 57'si erkek, 47'si kadın toplam 104 sağlıklı gönüllü dahil edildi. Bireylerde vücut kitle indeksi, bel çevresi, açlık plazma glukozu, insülin düzeyi, lipid profili, değerlendirildi. Homeostasis Model Assessment (HOMA-IR) ile insülin direnci hesaplandı, 13 mhz lineer prob ile KİMK (Karotis intima media kalınlığı) ölçüldü. Daha sonra hastalar TSH düzeylerine göre 2 gruba ayrıldı. TSH değerleri 2 mIU/L ve altı olan hastalar grup 1 ve 2'nin üstü olan hastalar grup 2 olarak sınıflandırıldı. Daha sonra 2 grup kendi arasında karşılatırıldı ve korelasyon analizleri yapıldı.Grup1'in ortalama TSH düzeyi 1,32±0,34 ve grup 2'nin ortalama TSH düzeyi 2,79± 0,65 ve fark istatiksel olarak anlamlı idi (p<0,001). Gruplar arasında yaş, BMI, Bel çevresi, sistolik ve diastolik tansiyon açısında istatiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0,05). Ayrıca açlık kan şekeri, trigliserid, LDL ve HDL düzeyleri açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0,05). sT4 istatiksel olarak anlamsız olmakla beraber grup 2'de daha düşük(sırasıyla 1,13±0,15 ng/ml; 1,09± 0,16 ng/ml), sT3 ise grup 2 de daha yüksekti (sırasıyla 3,11±0,35 pg/ml, 3,27±0,50 pg/ml). Açlık insülin düzeyi ve HOMA yöntemi ile ölçülen insülin rezistansı (HOMA-IR), TSH'sı 2 nin üstünde olan grup 2'de grup 1'e göre göre istatistiksel olarak anlamlı olacak ölçüde daha yüksekti(HOMA-IR grup 1 0,80±0,51, grup 2 1,63±1,70, açlık insülin düzeyi grup 1: 3,83±2,23 IU/ml, grup 2: 7,56±7,54 IU/ml)(p=0,003). Grup 2'de ortalama KİMK değeri grup 1'e göre istatistiksel olarak anlamlı olacak ölçüde daha yüksekti(grup 1 0,056±0,01 mm, grup 2 0,058±0,01 mm) (p=0,048).Çalışmamızda ötiroid hastalarda TSH düzeyi normal sınırlar içerisinde olsa bile TSH düzeyi ile insülin direnci arasında ilişki olduğunu gösterdik. TSH düzeyi 2'nin üstüne çıktıkça insülin direnci artmakta ve insülin direnci ile ateroskleroz arasında kuvvetli bir ilişki olduğunu gösteren yayınları destekler nitelikte bu hastaların karotis intima media kalıkları da artmış bulunmaktadır. Bu sonuç şöyle bir soruyu da akıllara getiriyor; TSH'nın normal aralığının daha dar mı olması gerekiyor ?. bu soruya cevap verebilmek için de daha fazla ötiroid hastanın alındığı daha geniş kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.

Insulin resistance is defined as a subnormal biologic response to normal insulin concentrations and related to many diseases. Insulin resistance may cause insufficient suppression of hepatic glucose production, impairment of glucose metabolism and transport in muscle and adipose tissues. Thyroid hormones act both insulin agonistic and antagonistic in different organs. However it occurs with a balance, thyroid dysfunction may break this balance and impair carbonhydrate metabolism. Studies that evaluate the relationship between insulin resistance and hypo-hyperthyroidism have conflicting results, even euthyroid status was shown to change insulin sensitivity. As a result the association between insulin resistance and thyroid morphologic/functional abnormalities is always attractive to investigators. In this study our aim is to investigate the association between TSH, free T4, free T3 levels and insulin resistance in euthyroid patients.Euthyroid 57 male, 47 female total 104 patients were involved to study, patients that use any drug that affects thyroid, insulin and glucose levels and have any chronic disease, thyroid disease and obesity were excluded. Body mass index, waist circumference, fasting glucose levels, insulin levels, lipid profiles of patients were evaluated. Insulin resistance was. measured with Homeostasis Model Assessment (HOMA-IR), carotis intima media thickness were measured with a 13 Mhz lineer ultrasound probe. Patients were classified as 2 groups due to TSH levels, the patients with TSH levels below 2 mIU/L were defined as group 1 and patients with TSH levels above 2 mIU/L were defined as group 2. Two groups were compared and correlation analysis were made.Mean TSH values of group 1 and group 2 patients were 1,32±0,34 mIU/L and 2,79± 0,65 mIU/L respectively and difference was statistically significant (p<0,001). There was not any significant difference between groups in terms of age, body mass index,waist circumference, systolic and diastolic hypertension, fasting blood glucose, triglyceride, LDL, and HDL levels. Free T4 levels were lower in group 2 (1,13±0,15 ng/ml; 1,09± 0,16 ng/ml), free T3 levels (3,11±0,35 pg/ml, 3,27±0,50 pg/ml) were higher in group 2 but both findings were statistically insignificant. Fasting insulin levels and insulin resistance that measured with HOMA-IR method were higher in patients with TSH levels above 2 (group 2) when compared with group 1 and these findings were statistically significant (HOMA-IR group 1 0,80±0,51, grup 2 1,63±1,70, fasting insulin levels 3,83±2,23 IU/ml, grup 2?de 7,56±7,54 IU/ml)(p=0,003). Carotis intima media thickness values were higher in group 2 and this finding was statistically significant. (group 1 0,056±0,01 mm, group 2 0,058±0,01 mm) (p=0,048).Our study revealed that even in euthyroid patients normal TSH levels may be related to insulin resistance. As TSH values exceeding 2 mIU/L, insulin resistance develops and due to relationship between insulin resistance and aterosclerosis carotis intima media thickness increases as well. These results raise questions whether current normal TSH levels are actually normal? And should it be narrower?, to answer these questions more detailed studies with euthyroid population are required.