Acil servise başvuran hastalarda intravenöz kontrast madde verilerek çekilen tomografi sonrası kontrast madde nefropatisi gelişme sıklığı

Abstract

Günümüzde radyolojik görüntüleme yöntemlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte kontrast madde kullanımı giderek artmaktadır. Kontrast maddelerin kullanılmasıyla birlikte bazı komplikasyonlar görülmektedir. Kontrast madde nefropatisi bunlardan en önemlisidir. Bu çalışmada Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi erişkin Acil Servisine başvuran hastalar içerisinden intravenöz kontrast madde verilerek bilgisayarlı tomografi çekilen hastalarda kontrast madde nefropatisi gelişme sıklığının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 20 Ekim 2013 ile 20 Ekim 2014 tarihleri arasında hastanemiz erişkin acil servisinde intravenöz kontrast madde verilerek bilgisayarlı tomografisi çekilen hastalar, hastane otomasyon sisteminden retrospektif olarak tarandı. Bu hastaların elektronik dosya bilgilerine ve bilgisayarlı tomografi görüntülerine otomasyon sisteminden ulaşıldı. İntravenöz kontrast madde verilen ve hastane içi herhangi bir servise yatırılan veya kontrollerinde 72.saat ve 120.saat kreatinin değeri bulunan 16 yaş üstü hastalar çalışmaya alındı. Bu hastaların demografik, klinik ve laboratuvar verileri, tanıları, klinik sonlanmaları ve acil serviste veya yatırıldığı serviste hastaya uygulanan profilaktik tedavileri değerlendirildi. Tüm veriler çalışma için hazırlanmış standart bilgi formlarına kaydedildi.İstatiksel analiz SPSS 20.0 (SPSS, Chicago, IL, USA) istatistik paket programı kullanılarak yapıldı.İstatistiksel olarak p<0.05 anlamlı kabul edildi. Çalışma süresince hastanemiz Acil Servisinde intravenöz kontrast madde verilen 242 hasta belirlendi. Bu hastalardan 142'si çalışmaya alındı, bu hastaların % 11.2'sinde kontrast madde nefropatisi geliştiği belirlendi. Hastalar 72.saat ve 120.saat zaman dilimlerinde ayrı ayrı değerlendirildiğinde kontrast madde nefropatisi sıklığı % 9.2 ve % 8.5 olarak tespit edildi. Kadınlarda, diyabeti, malignitesi olanlarda, glomerüler filtrasyon hızı düşük hastalarda kontrast madde nefropatisi gelişimi açısından yüksek risk saptanırken; hipertansiyon, koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği bulunan, yaşı ve bazal kreatinin düzeyi yüksek olan hastalarda anlamlı bir risk artışı olmadığı görüldü. Pulmoner emboli tanısı alan hastalarda belirgin oranda kontrast madde nefropatisi görüldü. Profilakside en etkili yöntem sıvı tedavisidir.

Recently with the widespread use of radiologic imaging studies, contrast material usage has increased. With usage of radiocontrast materials, complications are seen and the most important complication of these agents is contrast material induced nephropathy (CIN). In this research our purpose determine frequency of CIN due to IV contrast material enhanced CT imaging in the patients refered to Kahramanmaras Sutcu Imam University Adult Emergency Department. Patients who had contrast material enhanced CT scan in our department between 20 October 2013 and 20 October 2014 has been searched retrospectively on electronical medical records system of our hospital. Patient's files and CT scans has been found on automation system of our hospital. Patients over 16 who had contrast material enhanced CT scans and hospitalized in other departments and had 72. and 120. hours blood creatinin levels are included to our study. Demographic, clinic and laboratory datas and information about previous diagnosis, prognosis and prophylactic treatments which was given in emergency and other departments are collected and examined. All information are documented in especially prepared information forms. Statistical analysis is made by using SPSS 20.0 (SPSS, Chicago, IL, USA) statistical package program. Statistically p<0.05 considered significant. During the research in our emergency department 282 patients with contrast material exposure were found. 142 of these patients was accepted to study and 11,2 percentage of these had radiocontrast nephropathy. When the patients examined separately at 72. and 120. hours, frequency of CIN was found as %9,2 and %8,5. While in women and patients who had diabetes mellitus,malignity and low glomerular filtration rate CIN risk was found high. It was found that in patients with hypertension, coronary artery disease, cardiac failure, old age and high basal creatinine values; risk was't increased. CIN is seen frequently in patients with pulmonary embolism diagnosis. The best treatment option of disease is giving IV fluids.