Diyabetik hastalarda HBA1C ve eşlik eden ek metabolik bozukluklar ile diyabetin komplikasyonları arasındaki ilişki

Abstract

Amaç: Diyabette kronik vasküler komplikasyonların gelişimi sadece glisemik kontrole bağlı olmayıp eşlik eden metabolik bozukluklara da bağlıdır. Bu nedenle biz bu çalışmada, diyabetik hastalarda glisemik kontrole ek olarak diğer metabolik bozuklukların kronik komplikasyonların gelişimi üzerine etkisini değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya 20'si Tip 1 ve 297'si Tip 2 DM olmak üzere toplam 317 hasta dahil edildi (yaş, 54,51±11,69). Prospektif olarak yapılan çalışmada öncelikle tüm hastaların sosyo-demografik özellikleri kaydedildi ve nabız, kan basıncı (KB), boy, kilo, vücut kitle indeksi (VKİ) ölçümleri yapıldı. Biyokimyasal değerlendirmede, açlık plazma glukozu (APG), kreatinin (kr), lipid profili, hemoglobin A1c (HbA1c) ölçüldü. Ayrıca tüm hastalarda mikrovasküler komplikasyonlar (göz dibi muayenesi, spot idrarda protein/kreatinin oranı, glomerüler filtrasyon oranı [eGFR] ölçümü, klinik semptom ve fizik muayene bulguları) ve makrovasküler komplikasyonlar (anamnezle) değerlendirildi. Bulgular: Hastaların ortalama VKİ 32,46±6,79 kg/m2 ve HbA1c %8,25±1,86 idi. Hipertansiyon (HT) %49,5, hiperlipidemi (HL) %72,2, obezite %61,8, mikrovasküler komplikasyon %57,4 ve makrovasküler komplikasyon oranı %19,2 olarak saptandı. HbA1c hedefte olanlar %27,4, kan basıncı hedefte olanlar %33,1, LDL hedefte olanlar %26,8 ve üç parametre birlikte hedefte olanlar ise %9,5 olarak saptandı. HbA1c hedefte olanlarda anlamlı düzeyde daha düşük mikrovasküler komplikasyon oranı saptandı (p=0,003) ancak makrovasküler komplikasyon oranı daha düşük olmakla birlikte anlamlı değildi (p>0,05). Ayrıca diyabet süresi HbA1c hedefte olanlarda anlamlı düzeyde daha düşüktü (p=0,001). Ancak obezite, HT ve HL açısından anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Mikrovasküler ve makrovasküler komplikasyonu olanlardaki ek metabolik bozukluk oranlarına bakıldığında ise, HT sıklığı hem mikrovasküler hemde makrovasküler komplikasyonu olanlarda anlamlı derecede daha yüksekken (p=0,001), obezite mikrovasküler komplikasyonu olanlarda (p=0,019), HL ise makrovasküler komplikasyonu olanlarda anlamlı derecede daha yüksekti (p=0,004). Ayrıca mikrovasküler komplikasyonların ortaya çıkmasında HbA1c seviyesi, diyabet süresi ve VKİ etkili faktörler olarak saptanırken (p<0,05), makrovasküler komplikasyonların ortaya çıkmasında ise yaş, HbA1c seviyesi ve HT etkili faktörler olarak saptandı (p<0,05). Sonuç olarak, çalışmamız diyabetin mikrovasküler komplikasyonlarının gelişiminde glisemik kontrolün yanısıra diyabet süresi ve obezitenin de önemli risk faktörleri olduğunu, makrovasküler komplikasyon gelişim açısından ise hasta yaşı, HT ve HL'nin en önemli risk faktörleri olduğunu göstermiştir.Anahtar Kelimeler: Diyabetes mellitus, hemoglobin A1c, mikrovaskülerkomplikasyon, makrovasküler komplikasyon

Aim: Development of chronic vascular complications in diabetes is not only depends on glycemic control coexisting metabolic disorders may affect as well. Therefore, in this study, our aim was to evaluate the effect of other metabolic disorders on the development of chronic complications in addition to glycemic control in diabetic patients. Material and Methods: 20 type 1 diabetic and 297 type 2 diabetic total 317 patiens were included to the study (age 54,51±11,69). In this prospective study, socio-demographic characteristics of all patients were recorded and pulse, blood pressure (BP), height, weight, body mass index (BMI) were measured as well. In biochemical evaluation, fasting plasma glucose (FPG), creatinine (cr), lipid profile, hemoglobin A1c (HbA1c) were measured. All patients were also evaluated for microvascular complications (eye examination, protein/creatinine ratio in spot urine and glomerular filtration rate (eGFR) measurement, clinical symptom and physical examination findings) and macrovascular complications (with anamnesis). Findings: The mean BMI of the patients was 32.46 ± 6.79 kg / m2 and the HbA1c was 8.25 ± 1.86%. Hypertension (HT) ratio was 49.5%, hyperlipidemia (HL) rate was 72.2%, obesity rate was 61.8%, microvascular complication rate was 57.4% and macrovascular complication rate was 19.2%. HbA1c levels were in target in %27.4 of patiens, BP levels were in target in %33.1 of patients, LDL levels were in target in %26.8 of patients, both three parameters were in target in %9.5 of patients Significantly lower microvascular complication rate was found in patients with HbA1c in target patients (p=0,003), rate of macrovascular complication was lower as well but this finding was not significant (p>0,05). Also, the duration of diabetes was significantly lower in patients with HbA1c in target (p=0.001) but there was not any significant difference for obesity, HT and HL (p>0.05). When we examined the rates of additional metabolic disorders with microvascular and macrovascular complications, HT was found to be significantly higher in patients with both microvascular and macrovascular complications (p=0.001), obesity with microvascular complications (p=0.019) and HL was significantly higher in patients with macrovascular complications (p=0.004). In addition, HbA1c level, duration of diabetes and BMI were found to be effective factors in the occurrence of microvascular complications (p<0.05). In conclusion: We found that glycemic control as well as duration of diabetes and obesity were important risk factors in the development of the microvascular complications, in terms of development of macrovascular complications, patient age, HT and HL were the most important risk factors.Key words: Diabetes mellitus, hemoglobin A1c, microvascular complication,macrovascular complication