Türk toplumundaki mandibula ve maksilladaki 1. ve 2. premolar ve molar dişlerin yakındaki önemli anatomik ilişkisinin cone beam computed tomography ile retrospektif olarak değerlendirilmesi

Abstract

Üst çenede posterior bölgede kök kanalı tedavisi sırasında maksiller sinüs dikkat edilmesi gereken önemli anatomik oluşumlardan biridir. Kökler ile maksiller sinüs tabanı arasındaki yakınlığa bağlı olarak, endodontik aletler,yıkama solüsyonları ve kök dolgu malzemeleri gibi yabancı cisimlerin sinüs içine girmesiyle maksillada enfeksiyon ve sinüzit oluşabilmektedir. Alt çene ise inferior alveolar sinir kök kanal tedavisi esnasında dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli anatomik yapıdır. Kök kanalı tedavisi esnasında endodontik aletlerin, yıkama solüsyonlarının ve kök kanalı dolgu malzemelerinin kök kanalından taşması ile inferior alveolar sinirde geçici veya kalıcı zararlar meydana gelebilir.Bu çalışmanın amacı; CBCT görüntüleme tekniğini kullanarak alt çenede mandibular posterior diş kökleri ile mandibular kanal arasındaki mesafeyi değerlendirmek, üst çenede ise maksiller premolar ve molar dişler ile maksiller sinüs tabanı arasındaki vertikal ve horizontal ilişkiyi ve mesafeleri değerlendirmektir. Çalışmamızda 168 hastanın (84 kadın- 84 erkek) CBCT görüntüleri aksiyal, sagital, koronal ve cross-sectional kesitler üzerinden incelenmiştir.Yapılan istatistiksel değerlendirmenin sonucunda maksiller sinüse olan mesafeler için en kısa uzaklığın maksiller 2. moların mesiobukkal köküne ait olduğunu bulduk. 1. ve 2. molar dişlerde bukkal kök uçlarından maksiller sinüse olan uzaklık palatinal köklerden kısa bulunmuştur. Mandibular kanal ile posterior dişlerin kök uçları arasındaki uzaklık için ise en kısa uzaklık mandibular 2. molar dişin distal kökünde gözlenmiştir. Bu mesafeler 2. premolar bölgesi hariç anterior bölgeye doğru gelindikçe artma eğilimindedir. 2. premolar bölgesinde mandibular kanal yukarıya doğru ilerleyerek mental foramene açılmaktadır ve bu da mandibular kanala olan uzaklığın biraz azalmasına neden olmaktadır. Bu sonuçlar kadın ve erkekler için benzer niteliktedir.Bu sonuçlara göre maksilla ve mandibulada özellikle 2. molar dişlere yapılacak cerrahi ya da cerrahi olmayan endodontik girişim öncesi CBCT alınarak anatomik oluşumlarla yakın ilişkisinin değerlendirmesi olası bir komplikasyonun önüne geçilmesi açısından önemlidir.

The maxillary sinus is one of the important anatomical formations that should be considered during root canal treatment in the posterior region. Depending on the proximity between the roots and the maxillary sinus floor, foreign bodies such as endodontic instruments, irrigation solutions and root canal filling materials can penetrate into the sinus and cause infections and sinusitis in the maxillary sinus. Inferior alveolar nerve is another important anatomic structure that should be considered during root canal treatment in the lower jaw. During the root canal treatment, endodontic instruments, irrigation solutions and root canal filling materials may overflow from the apex, resulting in temporary or permanent damage to the inferior alveolar nerve.The aim of this study is to investigate the localization of mandibular canal's relationship with the mandibular posterior teeth roots, evaluate the vertical and horizontal relationship between maxiller premolar and molar teeth with maxillar sinüs floor and measure the distance from apices of teeth to maxillar sinüs floor. In our study, 168 patient's (84 female-84 male) CBCT images were examined according to axial, sagital, coronal and cross-sectional planes.According to the statistical analysis the shortest distance to maxillary sinus were belong to the mesiobuccal root of second molars. The buccal roots of maxillary molars's distance from maxillary sinus floor were found shorter than the palatal roots. The distal root of the mandibular second molar had the shortest distance to the mandibular canal. These distances were proned to increase to the anterior area with the exception of secondary premolar. In the area of mandibular second premolar, mandibular canal escaletes. Thus, distance from second premolar apex to the mandibular canal tends to get shorter. There are no significant outcomes between genders.As a result before surgical or nonsurgical treatments of the secondary maxillary and mandibular molars, taking CBCT scan prevents any complication due to the anatomic relationship.