6 ay-18 yaş çocuklarda anemi etyolojisi

Abstract

Amaç: Anemi insan ve toplum sağlığını ilgilendiren önemli bir halk sağlığı sorunudur.Toplumların sosyo-ekonomik düzey ve kültürel yapılarına göre görülme sıklığıdeğişmektedir. Bu çalışma farklı yaş gruplarında anemi etyolojilerini belirlemek vetoplumsal farkındalık oluşturmak için planlandı.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya, Ocak 2015-Ocak 2018 tarihleri arasında KSÜ TıpFakültesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Polikliniğine başvuran 6 ay-18 yaş anemisiolan hastalar seçildi. Kronik hastalığı olan ve göçmen hastalar çalışma dışı bırakıldı.Retrospektif olarak planlanan çalışmaya toplam 1120 hasta dâhil edildi. 6ay-2 yaş, 2-6yaş, 6-12 yaş, 12-18 yaş olmak üzere 4 grup, erkek ve kız olarak 2 grupta incelendi.Aneminin sebebine yönelik hemogram, ferritin, retikülosit, vitamin B12, demir, demirbağlama, direkt coombs, hemoglobin elektroforezi ve periferik yayma tetkik sonuçlarıhastaların dosya bilgilerinden alındı. Veriler `IBM SPSS Statistics 22` istatiksel paketprogramı kullanılarak analiz edildi. Normal dağılıma uyan iki örneklemler İndependentT Testi, normal dağılım göstermeyen örneklemler için Mann-Whitney U Testi veniteliksel veriler için Ki-Kare Testi kullanıldı. İstatiksel incelemelerde p<0,05 değerianlamlı kabul edildi.Bulgular: Hastaların 566'sı (%50,5) kız ve 554'ü (%49,5) erkek idi. Toplam hastaların873'ü (%77,9) demir eksikliği anemisi, 184'ü (%16,4) talasemi minör, 25'i (%2,2)vitamin B12 eksikliğine bağlı anemi, 13'ü (%1,2) otoimmun hemolitik anemi, 10'u(%0,9) herediter sferositoz, 4'ü (%0,4) talasemi intermedia, 3'ü (%0,3) talasemi majör,3'ü (%0,3) konjenital diseritropoetik anemi, 2'si, (%0,2) folik asit eksikliğine bağlıanemi, 2'si (%0,2) orak hücreli anemi ve 1'i (%0,1) glukoz 6 fosfat dehidrogenaz enzimeksikliğine bağlı anemi olarak tespit edildi. Tüm hastaların %16,4'ünde talasemi minörbulunurken 6-12 yaş grubunun %33,8'inde talasemi minör bulundu. 6 ay-2 yaş arasında%81,3'ünde, 2-6 yaş arasında %74,3'ünde, 6-12 yaş arasında %60,4'ünde, 12-18 yaşarasında %85,0'inde demir eksikliği anemisi görüldü. Demir eksikliği anemisi olanhastalarda 6 ay-2 yaş arasında %66,7'si, 2-6 yaş arasında %60,2'si erkek, 12-18 yaşarası %80,6'sı kız olarak bulundu. Demir eksikliği anemisi olan hastaların ortamahemoglobin değerleri en düşük 6 ay-2 yaş arasında saptandı.Sonuç: Demir eksikliği anemisi en yaygın görülen anemi nedenidir. Bu çalışmadademir eksikliği anemisinin infantil ve ergenlik dönemi olmak üzere 2 dönemde pikyaptığı bulundu. Ayrıca demir eksiliği anemisi infantil ve okul öncesi dönemdeerkeklerde, ergenlik döneminde ise kızlarda daha çok görüldüğü tespit edildi. Demireksikliği ve vitamin B12 eksikliği zihinsel, fiziksel geriliğe ve enfeksiyonlara yatkınlığaneden olabilir. Eksiklik giderilse bile oluşan gerilikler tam anlamıyla düzelmeyebilir.Bu nedenle risk altındaki toplumlarda tarama yapılması ve demir takviyesi yapılmasıönem arz etmektedir.Anahtar Kelimeler: Anemi etyolojisi, demir eksikliği anemisi, vitamin B 12 eksikliği,talasemi minör, taramaSayfa Adedi: 68Danışman: Doç. Dr. Can ACIPAYAM

Aim: Anemia is an important public health problem that concerns human andcommunity health. The prevalence of societies according to their socio-economic statusand cultural structure varies. This study was planned to determine the etiology ofanemia in different age groups and to create social awareness.Material And Method: In study, between January 2015 and January 2018, 6 months-18 year-old anemia patients were enrolled in the Pediatric Hematology and OncologyPolyclinic. Patients with chronic diseases and migrants were excluded from the study. Atotal of 1120 patients were included in the retrospective study. Patients were classifiedas 4 groups according to age and 6 months-2 years, 2-6 years, 6-12 years, 12-18 yearsgroups were formed. Also boys and girls were examined in 2 seperate groups.Hemogram, ferritin, reticulocyte, vitamin B12, iron, iron binding, direct coombs,hemoglobin electrophoresis and peripheral blood smear results were obtained from thepatient information. Data were analyzed using the `IBM SPSS Statistics 22` statisticalpackage program. Two samples with normative distribution were tested for IndependentT Test, Mann-Whitney U Test for samples not showing normative distribution and Chi-Square Test for qualitative data.Results: 566 (50.5%) of the patients were female and 554 (49.5%) were male. Of thetotal patients, 873 (77.9%) had iron deficiency anemia, 184 (16.4%) had thalassemiaminor, 25 (2.2%) had anemia due to vitamin B12 deficiency, 13 (1.2%). Autoimmunehemolytic anemia, 10 (0.9%) hereditary spherocytosis, 4 (0.4%) thalassemia intermedia,3 (0.3%) thalassemia major, 3 (0.3%) congenital diseritropoetic anemia, 2 (0.2%) folicacid deficiency anemia, 2 (0.2%) sickle cell anemia and 1 (0.1%) glucose 6 phosphatedehydrogenase enzyme deficiency anemia was detected. While thalassemia was foundin 16.4% of all patients, thalassemia minor was found in 33.8% of 6-12 age group.Anemia was seen 81.3% between 6 months and 2 years, 74.3% in 2-6 years, 60.4% in 6-12 years, and 85.0% in 12-18 years. In patients with iron deficiency anemia, 66.7%between 6 months and 2 years, 60.2% between 2-6 years of age, and 80.6% of girlsbetween 12 and 18 years of age. The patients with iron deficiency anemia had thelowest hemoglobin level between 6 months and 2 years.Conclucion: Iron deficiency anemia is the most common causes of anemia. In thisstudy, iron deficiency anemia was found to be peak in two periods as infantile andadolescent period. In addition, iron deficiency anemia was seen in infants and boys inpre-school period and in girls in adolescence. Even if the deficiency is removed, theretardation may not be fully improved. Therefore, screening and iron supplementationare important in societies at risk.Key Words: Etiology of anemia, iron deficiency anemia, vitamin B12 deficiency,thalassemia minor, scanningPage Number: 68Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Can ACIPAYAM