Kahramanmaraş Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü bünyesinde faailiyetlerde bulunan sporcuların kardiyovasküler risk değerlendirmeleri

Abstract

Sağlıklı bir toplum için sporun yeri tartışılmazdır. Türkiye'de sağlık raporu zorunluluğu sadece spor lisansları için gerekmektedir. Ancak, sağlık raporu zorunluluğunun diğer tüm raporlar gibi formalite olduğu düşünülmektedir. Bu konuda aile hekimlerine büyük sorumluluk düşmektedir. Bu çalışmadaki amacımız, Kahramanmaraş Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren Gençlik Merkezi'nde çeşitli branşlarda sportif faaliyetlerde bulunan sporcuların sağlık risk değerlendirmelerini yapmak ve sportif faaliyetler öncesi gerekli tetkikleri belirlemektir. Araştırmanın evrenini Kahramanmaraş gençlik ve spor il müdürlüğü bünyesinde faaliyetlerde bulunan 4400 sporcu oluşturmuştur. Bu sporculardan rastgele olarak çalışmaya davet edilen 200 kişiden 181'ine ait veriler analiz edilmiştir. Katılımcılara literatür taranarak oluşturulmuş, demografik bilgilerin yanında sporcuların sağlık öykülerinin yer aldığı 20 maddelik bir anket uygulanmıştır. Anket, aile hekimliği polikliniğinde doktor tarafından yüz yüze görüşme yöntemiyle doldurulmuştur. Görevli doktorlar tarafından antropometrik ölçümler alınmış ve fiziki muayeneler yapılmıştır. Ayrıca katılımcılardan hemogram, biyokimya, lipit profili, TSH, T4 ve EKG (Elektrokardiyografi) tetkikleri de istenmiştir. Yaptıkları spor dalına göre katılımcıların dağılımları incelendiğinde futbol %16,6 ile en çok tercih edilen branş olurken onu voleybol ve yüzme takip etmekteydi. Katılımcıların 25'inde (%13,8) spora engel teşkil edebilecek bir patoloji tespit edilmiştir. Patolojik durum varlığı açısından incelenen nümerik veriler karşılaştırıldığında kardiyak hız, femoral nabız, HDL, LDL, trigliserit, kalsiyum, ALT, glukoz, hemoglobin, nabız, diyastolik kan basıncı, QT değişkenlerinde ve haftada yapılan antrenman sayısı açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmiş, fakat diğer değişkenler açısından anlamlı bir fark saptanmamıştır. Kategorik değişkenler açısından ventrikül hipertrofisi, t dalgası, üfürüm, kardiyak aksta sapma, yüksek kan basıncı veya yüksek kolesterol düzeyinin varlığı patolojik açıdan riskli grupta istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Anamnez ve muayene bulgularına dayanan bir lojistik regresyon modelinin duyarlılığı %8, özgüllüğü %98,7 bulunurken, anamnez ve muayene bulgularının yanında laboratuvar değişkenlerinin de eklendiği bir modelin duyarlılığı %92,0, özgüllüğü ise %98,7 olarak saptanmıştır. Bu modelde kreatinin seviyeleri, trigliserit ve LDL düzeylerinin anlamlı olduğu, anamnezde egzersiz sırasında ya da sonrasında göğüs ağrısı veya nefes darlığı saptanmasının ise sınırda anlamlı olduğu dikkati çekmektedir. Aktif spor yapmakta olan kişilerde sporcu sağlığı açısından risk teşkil edebilecek durumların olması, spora giriş muayenelerinde bazı bulguların atlandığını düşündürmektedir. Aile hekimleri spor yapmak isteyen kişileri değerlendirirken tam bir anamnez almalı, ayrıntılı bir muayene yapmalı ve bulgularını gerekli laboratuvar incelemesiyle desteklemelidir.

The place of sport is indisputable for a healthy society. However, a medical report is required only for sports licenses in Turkey. Yet, like many reports, the health report is often considered a formality. Thus, family doctors have substantial responsibility in this regard. This study aimed to make the health risk assessments of the athletes engaged in sports activities in various branches in the Youth Center operating within the Kahramanmaraş Provincial Directorate of Youth and Sports, and to determine the necessary examinations before the sporting activities. The population of the research was composed of 4400 athletes operating under the provincial directorate of youth and sports in Kahramanmaraş. Data from 181 of the 200 athletes randomly invited to the study were analyzed. A 20-item questionnaire including demographic information and sports history of the athletes was applied to the participants. The questionnaire was completed by the doctor in the family medicine outpatient clinic by a face to face interview. Anthropometric measurements were taken by the attending physicians. Also, physical examinations were performed. Additionally, complete bloodcount, biochemistry, lipid profile, TSH, T4, and ECG examinations were requested from the participants. Football was the most preferred branch with 16.6%, followed by volleyball and swimming. In 25 (13.8%) of the participants, a pathology that could constitute a sport obstacle was detected. When the numerical data examined concerning the presence of pathological status were compared, cardiac rate, femoral pulse, HDL, LDL, triglyceride, calcium, ALT, glucose, hemoglobin, pulse, diastolic blood pressure, QT interval, and the frequency of training per week were statistically significant. Rearding categorical variables, the presence of ventricular hypertrophy, t wave, murmur, deviation in cardiac axis, high blood pressure, and cholesterol levels were statistically significant. While the sensitivity and specificity of a logistic regression model based on anamnesis and examination findings were found to be 8% sensitiveand 98.7%, specific, a model that included laboratory findings, anamnesis, and examination results was 92.0% sensitive and 98.7% specific. In this model, blood creatinine, triglyceride, LDL levels, and chest pain/shortness of breath during or after exercise were statistically significant. The presence of conditions that may lead a risk to the health of athletes in people who are engaged in active sports suggests that some findings have been missed in the examinations for entry to sports. Family physicians should take a full anamnesis when evaluating people who want to do sports, carry out a detailed examination, and predicate their findings on laboratory findings.