Hekimlerde iş doyumu ve tükenmişlik sendromunun aleksitimi ve bazı sosyodemografik değişkenlerle ilişkisi

Abstract

ÖZET Hekimlerde iş doyumu ve tükenmişlik sendromunun aleksitimi ve bazı sosyodemografik değişkenlerle ilişkisi. Bu çalışmada Malatya ili merkezinde çalışan hekimlerin iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerinin aleksitimi ve bazı sosyodemografik değişkenlerle ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmaya Malatya il merkezinde bulunan sağlık ocakları, Malatya Sosyal Sigortalar Hastanesi, Malatya Devlet Hastanesi, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Turgut Özal Tıp Merkezi'nde çalışmakta olan 95 pratisyen, 123 araştırma görevlisi, 81 uzman ve 85 öğretim görevlisi/üyesi olmak üzere 384 hekim katılmıştır. Çalışmada, katılımcılar tarafından doldurulan Sosyodemografik Veri Toplama Formu, İş Doyumu Ölçeği (İDÖ), Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) ve Toronto Aleksitimi Ölçeği TAÖ) kullanılmıştır İş doyumu (İD) düzeyleri öğretim görevlisi/üyesi hekimlerde ve meslekte çalışma süresi 6-10 yıl ve >11 yıl olanlarda daha yüksek saptanmıştır (F: 5.09, PO.001, F.8.35, PO.001). Kadınların duyarsızlaşma (DYS) ve kişisel basan (KB) düzeyleri daha düşük bulunmuştur (P<0.005, P<0.05). Yaşı 40 ve üzerinde olanların KB düzeyleri daha yüksektir (P<0.01). ÖSYS'de ilk tercihi tıp fakültesi olanların duygusal tükenme (DT) ve DYS düzeyleri daha düşük (PO.05), KB düzeyleri ise daha yüksek bulunmuştur (PO.01). Günlük çalışma süresi 9 saat ve üzerinde olanların DT (P<0.001), DYS (PO..005) ve KB düzeyleri daha yüksek bulunmuştur (P<0.01). Şans oyunu oynayanların KB düzeyleri daha yüksektir (PO.01). Hekimlikle ilgili ek işi olanların DT ve DYS düzeyleri daha yüksek bulunmuştur (P<0.01). Son 6 ay dışında psikiyatrik yardım almış olanların KB düzeyleri daha düşük bulunmuştur (P<0.05). Araştırma görevlisi ve uzman hekimlerin DT ve DYS düzeyleri daha yüksektir (F: 9.54, PO.0001; F:9.36, PO.000I). Meslekte çalışma süresi 6- 10 yıl olanların DT düzeyleri düşük (F:8.35, PO.001), 5 yıl ve daha az olanların da DYS düzeyleri yüksek bulunmuştur (F: 8.50, PO.001). Aleksitimi puanlan ile DYS ve DT puanlan arasında pozitif, KB puanlan arasında ise negatif; DYS puanlan ile DT puanlan arasında pozitif, KB ve İD puanlan arasında ise 53negatif; DT puanlan ile İD ve KB puanlan arasında negatif; İD puanlan ile KB puanlan arasında pozitif korelasyon bulunmuştur (PO.0001). Bu çalışmanın sonuçlan, hekimlik mesleğinde tükenmişlik sendromu, iş doyumu ve aleksitimi düzeylerini araştıran çalışmalann bulgulannı desteklemektedir.