Tip II diabetli hastalarda ; diyet, sülfonilüre grubu antidiabetik ilaçlar ve insülin tedavisinin kan şekeri üzerine etkilerinin araştırılması

Abstract

7. ÖZET TİP II DİABETLİ HASTALARDA; DİYET, SÜLFONİLÜRE GRUBU ANTİDİABETİK VE İNSÜLİN TEDAVİSİNİN KAN ŞEKERİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Diabet polikliniğinde 1997-1998 yıllan arasında, 7 aylık bir zaman diliminde, tip II diabetes mellitusda normal kan şekeri düzeyini sağlayıp, diabetin erken ve geç komplikasyonlarını önlemek, yalnızca diyet tedavisinden daha iyi olan esas ilacı değerlendirmek amacıyla yaş ortalaması 50.83±6.88 (ortalama +SD) olan, 34'ü erkek (12 obez, 18 nonobez) ve 30'u kadın (20 obez, 14 nonobez) olmak üzere toplam 64 diabetli hasta bu çalışmaya alındı. Tüm hastaların anamnezleri alınıp fizik muayeneleri yapıldı. Sabah aç olarak alman venöz kan örneklerinden; hemoglobin, beyaz küre, hematokrit, sedimentasyon, açlık kan şekeri, karaciğer enzimleri, BUN, kreatinin, Hb Aıc, açlık kan insülini ve C-peptid düzeyleri ölçüldü. BMI, vücut ağırlığının, vücut yüzeyine bölünmesiyle (kg/m2) hesaplandı. Nonobez ve obez tip II diabetli hasta grupları, ortalama açlık kan şekeri düzeyleri ve HbAıc yönünden değerlendirildiğinde, diyetle tedavi edilen gruplara göre, ilaçlarla tedavi edilen gruplarda belirgin bir iyileşme görüldü (p<0.01). Nonobez ve obez tüm tip II diabetli hastaların ortalama açlık kan şekeri düzeyleri incelendiğinde, en fazla iyileşmenin gliklazid+akarboz tedavi gruplarında olduğu gözlendi. Yalnız diyet ile tedavi edilen grupta, ortalama açlık kan şekeri ve HbAıc düzeyleri, tedavi sonrasında anlamlı olan bir artma gösterdi (p<0.05). Nonobez ve obez tüm tip E diabetli hastaların ortalama HbAıc düzeyleri incelendiğinde, en fazla düşmenin gliklazid+akarboz ve gliklazid tedavi gruplarında olduğu gözlendi (p<0.05). Nonobez ve obez tip II diabetli hastalardan, yalnız diyet ile tedavi edilen gruplar ile ilaçlarla tedavi edilen grupların, tedavi öncesi ve 7 aylık tedavi sonrasında, ortalama açlık insülin ve C-peptid düzeyleri karşılaştırıldığında, ilaçlarla tedavi edilen gruplarda belirgin bir artma görüldü (p<0.05). Yalnız diyet ile tedavi edilen grupta, ortalama insülin ve C-peptid düzeylerinde, tedavi sonrasında anlamlı bir düşme saptandı (p<0.05). Nonobez ve obez tüm tip II diabetli hastaların, ortalama 38açlık insulin ve C-peptid düzeyleri incelendiğinde,en fazla artmanın insülin tedavi gruplarında olduğu gözlendi (p<0.05). Yalnız diyet ile tedavi edilen obez hastalarda kilo artışı gözlenmezken, diğer tüm gruplarda anlamlı kilo artışı saptandı. Nonobez ve obez tip II diabetli hastalardan, yalnız diyet ile tedavi edilenler, ilaçlarla tedavi edilenlerle karşılaştırıldığında, tedavi öncesi ve 7 aylık tedavi sonrasında, ilaçlarla tedavi edilen grupların ortalama vücut kitle indeksi değerlerinde belirgin bir artma görüldü (p< 0.01). Nonobez ve obez tüm tip II diabetli hastaların ortalama vücut ağırlığı ve vücut kitle indeksi değerleri incelendiğinde, en fazla artmanın gliklazid tedavi gruplarında olduğu gözlendi. Sonuç olarak; 7 aylık bu çalışmada, gliklazid, gliklazid+akarboz ve insülin tedavisinin, yalnız diyet ile tedaviden daha etkili olduğu görüldü. Fakat çalışmamızda, ilaçlar arasında metabolik bozuklukların düzeltilmesi açısından öncelikli olmaya hak kazandıracak önemli bir farklılık ortaya çıkmamıştır. Ancak kesin bir yargı için daha uzun süreli ve geniş çalışmalara ihtiyaç vardır. 39