Tüberkülozun tanısında polimeraz zincir reaksiyon yönteminin değeri ve N-acetyl-L-cystein`nin bu yöntemin duyarlılığı üzerine etkisi

Abstract

52 ÖZET Tüberkülozun erken tanısında Polimeraz Zincir Reaksiyon (PZR) yönteminin değerini ortaya koymak ve klinik örneklerin homojenizasyonu ve dekontaminasy onunda kullanılan N-acetyl-L-cystein-NaOH (NALC-NaOH) aşamasının, PZR'nun duyarlılığı üzerine olumsuz etkisinin olup olmadığını belirlemek amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Son dört yıl içinde tüberküloz ön tanısı alan 1282 balgam, 550 idrar ve 380 steril vücut sıvısı olmak üzere toplam 2212 örmeğe ait mikroskopi, kültür ve PZR sonuçları retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca Turgut ÖZAL Tıp Merkezinde tüberküloz ön tanısı almış hastalardan alman 147 balgam, 72 idrar ve 52 steril vücut sıvısı olam üzere toplam 271 klinik örnek ve M. tuberculosis H37Rv standart susundan hazırlanan 106, 104, 102, 101 yoğunluktaki bakteri süspansiyonlarında NALC-NaOH uygulanmasının PZR yönteminin duyarlılığı üzerindeki etkisi araştırılmıştır. İncelenen 1282 balgam örneğinin % 15'inde ARB, % 12'sinde kültür, % 32'sinde ise PZR pozitif bulunmuştur. İdrar örneklerinde bu oran sırasıyla % 15, %10 ve % 25 olarak tesbit edilmiştir. Steril vücut sıvılarının % ll'inde ARB, % 12'sinde kültür ve % 23 'ünde PZR pozitif olarak saptanmıştır. Genel bir dğerlendirme yapıldığında 2212 klinik örneğin % 14.1 'inde ARB, % 14.3 'ünde kültür ve % 29'unda PZR pozitif bulunmuştur. ARB pozitifliğine göre PZR'nun duyarlılığı balgam için % 87, idrar için % 70 ve steril vücut sıvıları için % 80 olarak saptanmıştır. NALC-NaOH uygulamasının PZR duyarlılığına etkisi ile ilgili denemelerde NALC-NaOH ile işlenmemiş balgam örneklerinde PZR duyarlılığı % 95, NALC- NaOH ile işlenenlerde ise % 41 olarak bulunmuştur. İdrar örneklerinde bu oran sırasıyla % 93 ve % 31, steril vücut sıvılarında ise % 89 ve % 1 1 olarak belirlenmiştir. Standart53 bakteri yoğunlukları ile yapılan denmelerde NALC-NaOH ile işleme almanın PZR duyarlılığım özellikle düşük bakteri yoğunluklarında önemli derecede azalttığı gözlenmiştir.

54 SUMMARY The aim of this study was to evalute the value of PCR method in early diagnosis of tuberculosis and determine the effect of NALC-NaOH on PCR sensitivity. During the last four years, a total of 2212 samples (1282 sputa, 550 urines and 380 sterile body fluids were retrospectively evaluated with the results of direct acid fast stain (AFS), culture and PCR methods. Morewer 271 clinical specimens (147 sputa, 72 urines and 52 body fluids) from patient suspected with tuberculosis and bacterial suspension prepared from M. tuberculosis H37RV standart strain were analysed for the effect of NALC-NaOH on sensitivity of PCR. Of 1282 sputa 15% were positive for AFB stain, 12% for culture and 32% for PCR. For urine samples, these values were 15%, 10% and 15% respectively. In regard to body fluids, the positivity rates were 1 1%, 12% and 23% in the sequence mentioned above. In generally AFB were seen in 14.1% the were isolated in 14.3% and PCR yielded positive results in 29% of clinical specimens. The sensitivities of PCR according to the results of direct acid fast stain were 87% in sputa samples 70% in urine samples and 80% in body fluid samples. PCR sensitivities were decreased in clinical samples undergoing NALC-NaOH processing as compared to non- processed samples. The values were 93%, 41% for sputum samples, 93%, 31% for urines and 89%, 11% for body fluids in NALC-NaOH non processed and processed samples, respectively. The similar decline in PCR sensitivity was observed in suspensions of standart M.tuberculosis after treatment with NALC-NaOH.