60/2 numaralı Kayseri şer`iye sicili transkripsiyon ve değerlendirme (H. 1065/M. 1655)

Abstract

II ÖZET 60/2 Numaralı Kayseri Şer'iye Sicilinin Transkripsiyonu ve Değerlendirmesi (H.1065/M.1655) Tezimizin konusu 60/2 numaralı Kayseri Şer'iye Sicilidir Söz konusu defter Ankara Etnografya Müzesi'nden getirilmiştir ve Milli Kütüphane Arşivinde 1725 numara ile kayıtlıdır. Defterin tamamı 188 sayfa, 566 belgeden oluşmaktadır. îlk 96 sayfa ve 333 adet belge Mesude Doğan tarafından Yüksek Lisans Tezi olarak hazırlanmıştır. Geriye kalan 96-188. sayfalar arasında yer alan 233 belge bizim tez konumuzu teşkil etmektedir. Osmanlı şer'iye sicilleri birinci elden kaynaklardır. Dava tutanakları olmaktan öte, yazıldığı dönemin sosyal, siyasi ve ekonomik yapısına ışık tutan belgelerdir. Bu yüzden şer'iye sicilleri tarihçiler için vazgeçilmiş kaynaklardır. 60/2 Numaralı Kayseri Şer'iye Sicili 1655 yılma aittir. Dönemin padişahı IV.Mehmed'dir. Bu dönemdeki en önemli gelişmeler Girit Seferi diğeri ise Celâli İsyanlarıdır. Her iki olay Osmanlı Devleti'nde sosyal ve ekonomik yapının bozulmasında etkili olmuştur. Defterde yer alan belgelerde en fazla göze çarpanlar, Girit Seferi'ne katılmak zorunda olan tımar sahiplerinin, sefere katılmaması nedeniyle tımar topraklarının boş kalması ya da haksız yere tımar topraklarına el konmasıdır. Ayrıca reayanın sık sık yer değiştirmesi ve halkın maddi gücünün zayıflamasıyla vergilerin düşürülmesi de belgelerde sıkça görebileceğimiz hadiselerdir. Bunların dışında alım-satım davaları, alacak-verecek, dem ve diyet, görevden uzaklaştırma, hırsızlık, nafaka, miras, görev tayini, tımar tevcihi, vakıf, vasi tayini gibi konular da belgelerde geçen belli başlı konulardır.

Ill ABSTRACT 60/2 Numbered Şer'iye Sicils of Kayseri Transcription and Evaluation Our thesis is about lawsuit protocol in Kayseri numbered os 60/2. This register has been brought from The Museum of Etnography and has been registered in national Library Arcives with number 1725. The total of this register consists of 188 pages and 566 documents. The first 95 pages and 333 documents have been prepared as a high licence thesis by Mesude Doğan. The rest of the pages between 96 and 188 consist of 233 documents wich are our thesis subject. Te Ottoman protocol of lawsuits are all original sources; beyond being lawsuit protocol they all give us information about social, economic and politic structure of that period. That's why they are really esential sources for historians. The protocol with number 60/2 belongs to the year 1655. The Sultan was Mehmed the fourth in that period. The most two important develepments are Crete mobilization for war and the riots of Celali. Both of those events had coused the Government of Ottoman to be destroyed socially and financially. The most ousttanding features in the register is that there became a lot of free military fief lands because of the owners of those lands. Those owners were obliged to participate in the mobilization of war for Crete but they didn't take part in it; thus, those lands were monopolized in an unfair way. There are also some events like citizents changing places all the time and the lack taxes in our documents. These documents also consist of the lawsuit of purchase and sale, money owing and dept, discharging the duties, theft, pious foundation and appointment of executors.