Tip 2 ditabetli hastalarda iyilik hali ve diyabet tedavisinden tatmin olma anketlerinin değerlendirilemesi

Abstract

ÖZET Diyabetli hastalarda, depresyon ve anksiyete gibi psikopatolojik durumlar, hastanın yaşam kalitesi, tedavisi ve kan şekeri kontrolü üzerine olan negatif etkileri nedeniyle önemlidir. Tip 2 diyabetli hastaların psikolojik iyilik hali ve tedavi memnuniyetinin ortaya konması amacıyla, diyabet hastaları için oluşturulmuş iyilik hali (WBQ-22) ve tedaviden tatmin olma (DTSQ-8) anketleri kullanılmaktadır. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Turgut Özal Tıp Merkezi, endokrinoloji polikliniği ile, genel dahiliye, nefroloji, ortopedi, kardiyoloji ve infeksiyon hastalıkları servislerinde takip edilen, 45'i erkek ve 55'i kadın olmak üzere, toplam 100 tip 2 diyabetli hasta bu çalışmaya alınmıştır. Hastalara, WBQ-22 ve DTSQ-8 anketleri uygulanmıştır. Tip 2 diyabette, cinsiyet, hastanede yatarak takip edilme, yaş, diyabet süresi, tedavi şekli, diyabetik mikrovasküler komplikasyonlar, diyabetik ayak, ekstremite amputasyonu, komplikasyon sayısının artması ve hiperglisemi algılanması, genel iyilik hali veya alt skala skorlarını etkileyen faktörler olarak saptanmıştır. Kadınlarda, depresyon ve genel iyilik hali skorları 7,10 ± 3,82 ve 39,74 ± 12,27 olarak saptanırken, erkeklerde sırasıyla, 4,20 ± 3,48 ve 48,84 ± 11,45 olarak bulunmuştur (p<0.05). Anksiyete skoru, ayaktan takip edilenlerde 5,70 ± 3,71 iken, yatarak takip edilenlerde 7,28 ± 4,38 olduğu görülmüştür (p<0.05). Genel iyilik hali skoru, diyabet süresi bir yıl veya daha az olanlarda 49,40 ± 8,83 iken, 20 yıldan fazla olanlarda 33,70 ± 8,83 olarak saptanmıştır (p<0.05). İnsülin ile tedavi edilen hastalarda, depresyon skoru 7,02 ± 4,07 iken, diyetle tedavi edilenlerde 4,50 ± 3,27 olarak bulunmuştur (p<0.05). Genel iyilik hali skoru, hiç komplikasyonu olmayanlarda 51,08 ± 9,84 iken, dört komplikasyonu olanlarda 34,50 ± 14,14 olarak saptanmıştır (p<0.05). Tedaviden tatmin olma skorlarını etkileyen faktörler ise, cinsiyet, ekstremite amputasyonu ve hipoglisemi algılanması olduğu görülmüştür. Tedaviden tatmin olma skoru, ekstremite amputasyonu geçiren hastalarda 22,16 ± 6,46 olarak saptanırken, geçirmeyenlerde 27,74 ± 5,38 olduğu görülmüştür (p<0.05). Koroner arter hastalığı, hipertansiyon, BMI ve kolesterol düzeylerinin her iki anket skorları üzerinde etkisi görülmemiştir. Tip 2 diyabetli hastalarda, WBQ-22 ve DTSQ-8 anketleri ile psikolojik iyilik hali ve tedavi memnuniyeti araştırılarak, psikososyal destek sağlanmalıdır. Hastalarda görülen yüksek orandaki depresyon ve anksiyete gibi psikopatolojik durumlar tedavi edilerek, metabolik kontrol üzerindeki olumsuz etkileri azaltılmalıdır. 31