Nehcü`l - Feradis`te fiiller

Abstract

Nehcü'l-Ferâdis, 14. yüzyılda yazılan Türk dilinin kaynak eserlerindendir. Yazarı Kerderli Mahmut'tur. Dinî-didaktik içeriklidir. Dili, dönemin dil özelliklerini taşımaktadır. Eser, dünya ve ahirette mutlu olmanın yollarım anlatır. İçinde bir çok hikâye, menkıbe ve kıssa vardır. Bu çalışmanın giriş kısmında dönemin tarihi ve dili hakkında bilgi verdik. Ayrıca eserin konusu, nüshaları ve üzerinde yapılan çalışmaları da giriş kısırımda anlattık. Daha sonra bu eserde geçen fiilleri iki bölüme ayırdık: 1. Yapı 2. Çekim. Birinci bölümde; fiilleri basit, türemiş ve birleşik olmak üzere üç kısımda inceledik. İkinci bölümde; fiil şahıs eklerinin tablosunu verdik. Basit ve birleşik zamanlı fiillerde kullanılan zaman eklerini tespit ettik ve bu eklerin ünlü-ünsüz uyumlarına girip girmediğim inceledik. Ayrıca bu eserde geçen isim-fîil, sıfat-fiil ve zarf-fiilleri tespit ettik. Çalışmanın sonunda bir kaynakça verdik. Anahtar sözcükler: 1. Nehcü'l-Feradis 2. Harezm Türkçesi 3. Fiiller 4. Dilbilgisi 5. Şekil Bilgisi

Nehcü'l-Feradis which is written in fourteenth century is an origin work of Turkish Language the author of it is Kerderli Mahmut. It contents religion and didactic, its language shows the aspects of language of its term. This work tells us the ways of the happiness in a real world and the last. There are a lot of Stories, Anecdotes and Legends in it We gave an information about history and language of its term in introduce part in this work. Beside this told about the subject of the work and the copies and studies done on it And then the verbs, took in this work, we divided them into two parts: 1. Structure 2. Conjugation. In the first part, we survived the verbs in three sections these are Simple, Derived from and Combination. In the second part, we gave the table of personal verbs of affixes and confirmed the time affixes which are used in simple and combination verbs and examined these affixes that got into conformity of vowel and consonant. And also proved the noun-verbs, adjective- verbs, adverb-verbs that took place in this work. We gave a bibliography at the end of our study. KEY WORDS: 1. Nehcü'l-Feradis. 2. Turkish of Harezm. 3. Verbs. 4. Grammar. 5. Structure Knowledge.