Cevâhiru`l-Belâga fi`l-meânî ve`l-Beyân ve`l-Bedî` kitabının incelenmesi

Abstract

Çalışmada 1905 yılında Ahmed Hâşimî tarafından (ö.1943) kaleme alınmış olan Cevâhiru'l-belâga eseri incelenmeye çalışılmıştır. Eser incelenmesinden önce Modern Mısır döneminde ortaya çıkan ekollerin belâgata bakış açıları ortaya konulmuş ve bu ekollerden yenilikçilerin belâgatın çehresini değiştirme çabaları olduğu gözlemlenmiştir. Klasikçlerin ise belâgatın çehresini değiştirmeden kolaylaştırma amaçları olduğu görülmüştür.Cevâhiru'l-belâga eseri muhteva, üslup ve istişhâd açılarından incelenmiş, eserin klâsik dönemde yazılan bazı eserler ile kendi döneminde yazılan bazı eserlerle karşılaştırılması yapılmaya çalışılmıştır. Bunun sonucunda Cevâhiru'l-belâga'nın klasik dönemde yazılan Telhîs ve el-Meselü's-sâir gibi eserlerden etkilendiği görülmüş ve kendisinden sonra yazılan 'Ulûmu'l-belâga ve el-Belâgatü'l-vâzıha eserleri ise etkilediği saptanmıştır.Eser incelendiğinde müellifin, belâgatın bütün konularını sade, anlaşılır bir dille metin kısmında ifade ettiği görülmüş, dipnotta konu ile ilgili detaylı bilgiler verdiği saptanmıştır. Ayrıca kitap incelendiğinde müellifin belâgatı herhangi bir şekilde yenileme düşüncesi olmadığı görülmüştür.Eserde müellifin kendisinin belâgat ile ilgili görüşlerinin az olduğu görülmüş, aynı zamanda belâgat ile ilgili ihtilaflara eserinde pek değinmediği görülmüştür.

In this study, Gawahiru'l-balâga, which was written in 1905, was studied. Before examining the work, the perspectives of the schools that emerged during the Modern Egyptian period were tried to be explained. It was observed that innovators from these schools had efforts to change the face of rhetoric. The classicalists have the aim of facilitating the rhetoric without changing the face.Gawaahiru'l-balâga's work was examined in terms of content, style and quotation, and the work was compared with some works written in classical period and some works written in its own period. As a result, it was found that the work was influenced by some works written in the classical period and influenced the works written after him.When the work was examined, it was seen that the author explained all the subjects of eloquence in the text part in a simple, understandable language and it was found that he gave detailed information about the subject in the footnote. In addition, when the book was examined, it was seen that the author did not have any idea of renewal regarding rhetoric in any way.In the work it was seen that the author himself had little opinion about rhetoric, at the same time he didn't give place to disputes in his work very much.