Sisplatin ile sıçan böbreğinde oluşturulan nefrotoksisite hasarına ginkgo biloba ekstraktının (GBE) etkileri: doku oksidan-antioksidanlarının durumu

Abstract

6. ÖZET Sisplatin geniş spekturumlu platin türevi bir antineoplastik ajandır. Kuvvetli nefrotoksisite riskinden dolayı tedavide kullanımı oldukça kısıtlıdır. Son zamanlarda nefrotoksisiteyi önlemek amacıyla bir hayli çalışma yapılmıştır. CDDP ile birlikte verildiğinde akut toksik böbrek yetmezliği (ATBY) tablosunu önleyecek veya yavaşlatacak ve hastaya ek bir sağlık sorunu getirmeyecek uygun bir maddenin bulunması oldukça önem kazanmıştır. CDDP'nin böbrek dokusunda yaptığı hasarın altında yatan mekanizma büyük oranda ROS'a bağlı olduğundan, antioksidan karakterli maddelerin bu tablonun düzeltilmesinde kullanılmasını oldukça mantıklı bir yaklaşımdır. GBE (Egb 761), birçok organ ve dokunun birbirinden farklı ama ortak olarak serbest radikallerin öncelikli rol oynadığı patolojilerinde kullanılmakta olup tedavide faydalı etkisi olduğu görülmüştür. Bu deneysel çalışmanın amacı, oksidatif hasar üzerinden ATBY yapan CDDP'in bu etkisini antioksidan GBE'm engelleyip engellemeyeceğini araştırmaktır. Bu çalışmada erkek Sprague Dawley sıçanlar (60 günlük) kullanıldı. Sıçanlar sessiz ve 12-12 saatlik periodlarla karanlık-aydmlık ortamda tutuldular. Deney `Guide for the use of Laboratory Animals, DHEW Publication No. (NIH) 85-123, 1985` kriterlerine uygun olarak yürütüldü. Hayvanlar rastgele seçilerek dört gruba ayrıldı: kontrol grubu (n=7), İP 7 mg/kg'dan tek doz CDDP (Cisplatin, Ebewe) uygulanan grup (n=8), CDDP ile birlikte İP 10 mg/kg E-vit verilen grup (n=9), CDDP ile birlikte oral 100 mg/kg GBE uygulanan grup (n=7). Deneysel işlemlerden 10 gün sonra hayvanlar abdominal aortalan kesilmek suretiyle öldürüldü. Ardından böbrek dokuları çıkarılarak uygulanan ajanların oksidan/antioksidan sisteme olan etkileri araştırıldı.. Veriler istatistiksel olarak incelendiğinde tek başına CDDP'in plazma BUN ve kreatinini ile idrar N-asetil-P-D-glukozaminidaz (NAG) ve mikro total protein (MTP) değerlerini artırdığı ve ATBY'ne yol açtığı tespit edildi. Bunun yanında antioksidan enzimlerde azalma, malondialdehid (MDA) ve nitrik oksit (NO) değerlerinde artmaya neden olmuştur. CDDP ile birlikte E-vit verilmesi GSH-Px ve MPO aktivitelerinde, doku MDA ve NO seviyelerinde, idrar MTP ve plazma kreatininde düzelme sağlarken, GBE verilmesi bulguların düzelmesinde pek etkili olmamıştır. GBE'nın CDDP nefrotoksisitesinde kesin tedavi edici veya yardımcı bir ilaç olarak değerlendirilebilmesi için farklı dozlarda, farklı sürelerde ve daha geniş bir denek sayısıyla çalışmaların yapılması uygun olacaktır. 53

7. SUMMARY Cisplatin (CDDP), derived from platinium, is a broad-spectrum antineoplastic agent. It has not commonly been used as a therapeutic agent because of its nephrotoxicity risk. Many studies have recently been carried out to prevent nephrotoxicity induced by cisplatin. Therefore, it is very important to find out a new available agent, which has preventive or slowing down effect on acute renal failure (ARF) induced by cisplatin. Because the main underlying mechanism in nephrotoxicity has been attributed to reactive oxygen species (ROS), considering the use of antioxidant agent in those pathological processes seems to be a reasonable approach. Gingko biloba extract (GBE, Egb 761) has been shown to be effective on some organ and tissue pathologies induced by ROS. The aim of this experimental study was to determine whether antioxidant GBE has a preventive effect on ARF induced by CDDP through oxidative damage. Male Sprague Dawley rats (60 days) were used in the experiments. The animals were housed in quiet rooms with 12:12-h light-dark cycle and the experiments were performed in accordance with `Guide for the Care and Use of Laboratory Animals, DHEW Publication No. (NIH) 85-123, 1985. Rats were randomly assigned to one of four groups: control untreated rats (n=7); rats treated with i.p. injection in a single dose of 7 mg/kg body wt CDDP (Cisplatin, Ebewe) (n=8); rats treated with CDDP plus i.p. injection of 10 mg/kg body wt vit E (Evigen-Aksu, Turkey) (n=9); and rats treated with CDDP plus oral administration of GBE in the dose of 100 mg/kg body wt (n=7). After 10 days of experimental procedure, animals were killed by bleeding, kidneys were removed and the oxidant and antioxidant parameters were studied to determine the effects of agents applied to the rats. CDDP was found to lead statistically significant increases in plasma BUN and creatinine levels as well as urine N-acetyl-P-D-glucosaminidase (NAG) and micro total protein (MTP) levels leading ARF in rats. On the other hand, antioxidant enzyme activities were found to be decreased while malondialdehyde (MDA) and nitric oxide (NO) levels were increased in the kidney tissues of CDDP-treated rats. In the case of vit E application together with CDDP, glutathione peroxidase (GSH-Px) and myeloperoxidase (MPO) activities as well as tissue MDA, tissue NO, urine MTP, and plasma creatinine levels were improved. GBE had no effect on the parameters studied after CDDP application. To find out the definite therapeutic effect of GBE on CDDP-induced neprotoxicity, further studies with different doses, different time interval, and more animal number are needed. 54