2 numaralı Yozgat Şer`iyye Sicili`nin transkripsiyonu ve değerlendirmesi (H. 1299-1304/M. 1882-1887)

Abstract

Günümüzde siyasû tarih araştırmalarının yanı sıra sosyal, kültürel ve iktisadû tariharaştırmaları da giderek hız kazanmış bulunmaktadır. Bu çalışmalar yapılırken,günümüze kadar arka planda kalan ve kültür tarihimizi aydınlatmada son derecedeönemli olan arşiv vesikaları da yavaş yavaş gün ışığına çıkarılmakta, bunlardan genişölçüde yararlanılmaktadır.Bu bağlamda şer`iyye sicilleri, toplumumuzun maddi ve manevi cephesini ortaya koyanbelgeler olarak değerlendirilmektedir. Araştırma konumuz 2 No'lu Yozgat Şer`iyyeSicilidir. Yozgat Şer`iyye Sicilleri üzerinde pek fazla çalışma yapılmamış olması veşer`iyye sicillerinin de şehir tarihleri açısından son derece önemli olması sebebiyle bukonu seçilmiştir. Öncelikle sicilin Milli Kütüphâne'deki mikrofilminden fotokopisiçektirilerek transkripsiyon çalışması yapılmıştır. Transkripsiyon çalışması sonucundasicilin beş yıllık bir zaman dilimi içerisinde meydana gelen ve Yozgat Şehrinin şer`ûmahkemesine intikal eden bir hadisenin, şehadetin, bir ikrarın, bir hibenin resmiyetebağlanması istenen başka bir hususun müracaat üzerine kadı tarafından yapılan kayıtlarıihtiva ettiği, 138 belgenin üç tanesinin i`lâm, geriye kalanının hüccet olduğugörülmüştür.Transkripsiyon çalışması akabinde de belge özetleri çıkarılarak belgeler idarû, sosyal,kültürel ve iktisadû açıdan değerlendirilmiştir. İncelenen dönem Osmanlı Devleti açısından oldukça buhranlı bir dönem olmasına rağmen bu sicile yansımamıştır.Anlaşıldığı kadarıyla şehirdeki hayat normal seyrinde devam etmiştir.

It was recently progressed researches on the history of social, cultural and economicalbesides researches on political history. In this way, historical papers which are veryimportant our cultural life and history, was gradually brought to light. It was used thosepapers on vast scale.The subject of this study is the Şer`iyye Sicil of Yozgat which numbered 2.Unfortunately it was not studied on Şer`iyye Sicil of Yozgat. Şer`iyye sicils in fact arevery important values in relation to researches on city history. This topic wasconsidered because of assisting in historical studies on Yozgat city.It was firstly taken photocopies of Şer`iyye Sicils of Yozgat from National Library andtranslated in Latin alphabet. After this study was seen that Şer`iyye Sicils of Yozgatregistered events of the period of five or six years. By examining the entries in theŞer`iyye Sicils of Yozgat for the period from 1882 to 1887 it was seen that all entries of138 paper nearly are ?hüccet? except from 3 papers which are ?i`lâm? .By axamining the court cases in these sicils it was assesed how both generally Ottomanjudicial system and particulary life of common people of Yozgat. The entries wasclassified and evaluated in administrative, social, cultural and economic aspects. It wasseen in sicils that this period of city went on very regulary in spite the crises of OttomanEmpire in the same period. As much as it was examined in sicils, Yozgat is verypeaceful city and criminal events nearly are not present.