Septik ratlarda plazma sitokin düzeyi ve oksidatif stres üzerine metilen mavisinin etkileri

Abstract

7.0ZET SEPTİK RATLARDA PLAZMA SİTOKİN DÜZEYİ VE OKSİDATİF STRES ÜZERİNE METİLEN MAVİSİNİN ETKİLERİ Amaç: Rat sepsis modelinde, hiper (erken) ve hipodinaraik (geç) fazlarda metilen mavisinin (MM) plazma sitokin düzeyleri, plazma NOx konsantrasyonu, dokudaki antioksidan kapasite ve lipid peroksidasyonu üzerine etkisi araştırıldı. Gereç ve Yöntem: 200-230g, Sprague Dawley cinsi 60 rat rasgele 3 gruba (n=20) ayrıldı: 1. grup, sham grubu (grup K); 2. grup, sepsis(grup S); 3. grup, sepsis+MM 25mg/kg intraperitoneal (grup MMS). Sepsis, çekal ligasyon ve delme metodu ile oluşturuldu. Her grup rasgele 10 rattan oluşan iki alt gruba ayrıldı. Erken sepsis grubu cerrahi prosedürden 9 s, geç sepsis grubu 18 s sonra sakrifıye edildi. Plazma, TNF-a, IL-6, İL- 10 düzeyleri, plazma NOx konsantrasyonu ve karaciğer, böbrek ve kalp dokularında süperoksid dismutaz (SOD), katalaz (KAT), glutatyon peroksidaz (GSH- Px), malondialdehid (MDA) düzeyleri ölçüldü. Bulgular: Grup MMS ve Grup S'de; TNF-a, IL-6, IL-10 düzeyleri açısından anlamlı farklılık saptanmadı. Plazma NOx konsantrasyonu, Grup MMS 'de Grup S 'ye göre her iki sepsis fazında anlamlı olarak azaldı (p<0.05). Grup MMS, Grup S ile karşılaştırıldığında, böbrek SOD düzeyi her iki sepsis fazında, karaciğer SOD düzeyi erken sepsis fazında anlamlı olarak yükseldi (p<0.05). Grup MMS'de, karaciğer KAT düzeyi her iki sepsis fazında, kalp KAT düzeyi erken sepsis fazında Grup S 'ye göre 40anlamlı yükseldi (p<0.05). Kalp GSH-Px düzeyinde, erken sepsis fazında Grup MMS' de Grup S ile karşılaştırıldığında anlamlı artış vardı (p<0.05). MDA düzeyi, tüm dokularda, her iki dönemde Grup S ile karşılaştırıldığında, MMS grubunda anlamlı olarak düşüktü (p<0.05). Sonuç: MM'nin proenflamatuar ve antienflamatuar sitokinler üzerinde anlamlı etkisinin olmadığı gözlendi. Bununla birlikte, plazma NOx konsantrasyonu ve oksidatif stresi azaltarak lipid peroksidasyonunu önlediği saptandı. Bu özellikleri ile, MM'nin sepsis seyrinde gelişebilecek olan organ doku hasarının önlenmesinde yararlı olabileceği kanısındayız. Anahtar kelimeler: sepsis, MODS, metilen mavisi, sitokinler, oksidatif stres 41

8. SUMMARY THE EFFECTS OF METHYLENE BLUE ON PLASMA CYTOKINE LEVELS AND OXIDATIVE STRESS IN SEPTIC RATS Aim: To assess the effects of methylene blue (MB) on plasma levels of cytokines, plasma NOx concentrations tissue antioxidant levels and lipid peroxidation in septic rat model during hyperdynamic (early) and hypodynamic (late) phases. Material and methods: Sprague Dawley rats, 200-230 g, were randomly divided 60 rats into 3 groups of 20 animals each. The animals of the first group were sham operated (control, group C); the second group, sepsis (group S); the third group received MB (25mg/kg, i.p.), MBS (sepsis+MB). Sepsis was induced by cecal ligation and puncture method. Each group was randomly subdivided into two subgroups (early and late sepsis) consisting of 10 rats which were sacrificed at 9 or 18 h after surgical procedure. Plasma, TNF-a, IL-6, IL-10 levels, plasma total nitrite/nitrate (NOX) concentrations and at the liver, renal and heart tissue superoxide dismutase (SOD), catalyse (CAT), glutathion peroxidase (GSH-PX) and malondialdehyde (MDA) levels were measured Results: Serum levels of TNF-a, IL-6, IL-10 remained unchanged between group MMS and group S. Plasma NOx concentration decreased significantly in group MMS compared to group S in both phases of sepsis (p<0.05). In group MMS when compared with group S, SOD levels significantly increased both in early and late sepsis in the renal and at early sepsis in the liver (p<0.05). CAT levels were significantly increased at 42both sepsis phases in the liver and at early phase in the heart, in group MMS when compared with group S (p<0.05). The heart GSH-Px levels increased significantly at early sepsis in group MMS compared to group S (p<0.05). In all tissues MDA levels decreased significantly at both phases of sepsis in group MMS, compared to group S (p<0.05). Conclusion: In the present study MB did not effect the levels of plasma proinflammatuar and antiinflammatuar cytokine levels. However; it may prevent lipid peroxidation by lowering plasma NOx concentrations and oxidative stress. Our findings indicate that MB may prevent tissue injury in sepsis. Key words: Sepsis, MODS, methylene blue, cytokines, oxidative stress. 43