Koroner arter hastalarında radial arterde ateroskleroz ve etki eden risk faktörleri

Abstract

7- ÖZET KORONER ARTER HASTALARINDA RADIAL ARTERDE ATEROSKLEROZ VE ETKİ EDEN RİSK FAKTÖRLERİ Aterosklerotlk plak gelişiminin doğal öyküsü, lezyonun arteriyel yataktaki lokalizasyonu, genetik predispozisyon ve çevresel risk faktörlerinin etkisi altında değişkenlik göstermektedir Ateroskleroz karşımıza major olarak en çok koroner arter hastalığı (KAH) olarak çıkmaktadır. Major bağımsız risk faktörleri yanı sıra, günümüzde; yeni risk faktörlerini belirlemek ve klinik uygulama alanına sokmak için yoğun şekilde invitro ve invivo çalışmalar da devam etmektedir. Çalışmamızda; koroner arter hastalarında geleneksel ve yeni risk faktörlerinin ölçümleri yapılarak, ateroskleroz şiddeti ile olan ilşkisi irdelendi. Etik komite onayı alındıktan sonra, koroner revaskülarizasyon için kliniğe başvuran 25 hasta çalışmaya alındı. Radial arterde ateroskleroz saptanan 10 hastanın oluşturduğu grubun (grup 1) verileri, radial arterde ateroskleroz saptanmayan 15 hastanın (grup 2) verileriyle prospektif olarak karşılaştırıldı. Yaş.cinsiyet, diabet, hipertansiyon, sigara içme, geçirilmiş MI, obezite, preoperatif LVEDP ve EF, Kanada anjina skoru, serum biyokimya incelemeleri (kollesterol, trigliserid, HDL, LDL, VLDL, Apo A, Apo B, İp a, CRP), radial arter ateroskleroz derecelendirmesi, doku (radial arter) antioksidan enzim düzeyleri(katalaz, glutat peroksidaz, süperoksid dismutaz) ve idrarda 6_sulfatoksimelatonin düzeyleri belirlendi. Hastalar arasında yaş ve cinsiyet yönünden önemli farklılık yoktu. Ateroskleroz derecelendirimesi yapılan 15 radial arter örneğinde ateroskleroz tespit edilememiştir. Radial arter örneklerinin üçünde grade 1, üçünde grade 2,ikisinde grade 3 ve birinde grade 4 ateroskleroz tespit edildi. Istatistiki olarak anlamlı olmamakla birlikte grup 1'deki kolesterol, trigliserid, HDL, LDL, VLDL, Lp a, CRP, antioksidan enzimlerinin ve idrarda 6-sulfatoksimelatonin düzeyleri grup 2'den daha yüksekti. Grup 1'deki apo A, apo B değerleri ve apo B/apo A oranları grup 2'den istatistiki olarak anlamlıydı (p£0.05). Sonuç olarak; bilinen ve araştırılmakta olan yeni risk faktörlerinin ölçülebilen değerleri sağlıklı bireylere oranla koroner arter hastalarında daha yüksektir ancak koroner arter hastalığına ek olarak periferik arterlerde de ateroskleroz ortaya konmuş ise bu değerlerdeki yükseklik daha belirgin olmaktadır.

8- SUMMARY ARTHEROSCLEROSIS IN RADIAL ARTERY WITH CORONARY ARTERY PATIENTS AND AFFECTING RISK FACTORS The natural development of the Atherosclerotic plague varies under the influence of environmental risk factor, localization of the lesion in the arterial bed and genetic predisposition. Atherosclerosis faces us mostly in the form of coronary artery disease as the major one. Besides invitro and invivo works are also continuing in order to determine new risk factors and put them into the clinical practice fields. In our work, the traditional and new risk factors being measured, its relationship with atherosclerosis has been studied. After the approval of ethical committee, 25 patients applying to the clinic for coronary revascularization were put into the work. The data of the group, consisting of ten patients, in whose radial artery atherosclerosis was determined. Age, gender, diabetes, hypertansion, smoking, Ml undergone, obesity preoperative LVEDP and EF, Canadian Angina Score, serum biochemistry investigations (chollesterol, trigliserid, HDL, LDL, VLDL, Apo A, Apo B, Lp a, CRP), radial artery grading, tissue(radial artery) antioxidant enzymes (catalase, glutathione peroxidase, superoxide dismutase) levels and 6 sulphatoximelatonin levels were determined. 39There was no significant difference among the patients in terms of age and gender. Athereclerosis was not determined in the sample of 15 radial artery whose atherosclerosis grading was done. In the 3 of samples of radial artery, grade 1 was determined, in the three of them grade 2, in the two of them grade 3 and in one of them grade 1. Statistically, though not significant cholesterol, trigliserid, HDL, LDL, VLDL, Lp a, CRP, antioxidant enzymes and 6- Sulphhatocsimelatonin levels were higher than the group 2. Apo A, Apo B values and Apo B/ Apo A rates were statistically important (p<0,05). As a results, the measurable values of known new risk factors under research are higher in coronary artery patients compared with healthy people. Howewer, in addition to coronary artery disease if atherosclerosis has been detected. The height of these values proves more outstanding. 40