Bosna Hersek`te Türkçe öğretiminin tarihi ve uygulanan metotların incelenmesi

Abstract

Son zamanlarda dünyada Türkçe öğretiminin yayınlaştığının farkındayız. Dünyanın neredeyse her kıtasında Türkçe öğretilmektedir. Osmanlı Devleti, Balkan ülkelerinde özellikle Bosna Hersek'te çok büyük etki bırakmıştır. Eskiden Bosna Hersek'teki eğitim Türkçe yapılıyordu, dolayısıyla Bosna Hersek'te Türk dilinin varlığı da eski zamanlardan beri mevcuttur. Osmanlı Devleti Balkan bölgesinden ayrıldıktan sonra Türk dili de ortadan kalkmaya başlamıştır fakat hala günlük yaşamda, kültürde, geleneklerde özellikle Boşnakçada bu etki mevcuttur. Türkçeden Boşnakçaya geçen yaklaşık 9.000 kelime vardır. Bu iki millet aralarındaki bağı son senelerde güçlendirmeye başlamıştır. İnsanlar sık sık Türkiye'yi ziyaret etmekte, Türk dizilerini izlemektedir. Onlara yabancı gelmeyen kültürü ayrıntılı bir şekilde incelemeye başlamışlar, bu bağlamda Türkçeye olan ilgi de artmıştır. Bosna Hersek'teki insanlar İngilizce ve Almancanın yanında Türkçeyi de öğrenebilirler. Bu fırsat onlara ilkokullarda, liselerde, fakültelerde, özel kurslarda sunulmaktadır. Bu çalışmanın amacı Bosna Hersek'teki fakültelerde ve okullarda gerçekleşen Türkçe öğretimini incelemektir. Bosna Hersek'teki üniversitelerde Türk Dili ve Edebiyatı bölümü ilk olarak 1950'li yıllarda Saraybosna Üniversitesi'nde açılmıştır. Daha sonra Tuzla Üniversitesi ve Zenica Üniversitesi de bu bölümü açmıştır. Mostar Üniversitesi de kendi bölümünü açmış bulunmaktadır. Bosna Hersek'te bulunan birkaç tane de özel üniversitelerde Türk Dili ve Edebiyatı bölümü mevcuttur. Bu çalışmada Saraybosna Üniversitesi ve Tuzla Üniversitesi'nde uzun zamandır çalışan hocalarla mülakatımızı gerçekleştirdik ve bu bölümler hakkında bilgi edinmiş olduk. Bu bölümlerde Bosnalı hocaların yanında Türk hocalar da çalışmaktadır. Öğrenciler anadili Türkçe olan hocalarla pratik yapabilirler. Her yabancı dil öğreniminde karşılaşılan sorunlar bu bölümde de mevcuttur. Hocalarla mülakatımızı yaparken karşılaşılan sorunlar hakkında konuştuk ve çözümleri de tartışmış olduk.Son senelerde ilkokullarda da Türkçe öğretimi başlamıştır. Bu projede Yunus Emre Enstitüsü'nün önemli bir rolü vardır. Yunus Emre Enstitüsündeki başkan ile mülakatımızı yaptık ve enstitü ve çalışmaları hakkında bilgi sahip olduk. Anahtar Kelimeler: Bosna Hersek, Saraybosna Üniversitesi, Tuzla Üniversitesi, Türkçe Öğretimi, Yunus Emre Enstitüsü

We are aware that in the world Turkish Teaching has been increased recently. Turkish is taught in almost every continent of the world. The Ottoman Empire had a great impact on the Balkan countries, especially Bosnia and Herzegovina. In the past, teaching in Bosnia and Herzegovina was done in Turkish language, so the Turkish Language in Bosnia and Herzegovina has existed since ancient times. After the Ottoman Empire left the Balkan Region, the Turkish language also disappeared, but this influence still exists in daily life, culture and traditions, especially in Bosnian language. There are aproximately 9.000 words passed fromTurkish language to Bosnian language. These two nations had begun to strenghten the bond between them in recent years. People started to visit Turkey very often, they started to watch Turkish series and they started to research Turkish culture detaily altought Turkish culture is not foreign for them. Therefore interest in Tukish language has begun to increase. People in Bosnia and Herzegovina have oportunity to learn English and German as well. This oportunity is offered to them in primary schools high schools, faculties and private courses. The aim of thi study is to research the teaching of Turkish language in faculties and schools in Bosnia and Herzegovina. The Department of Turkish Language and Literatüre was first opened at the University of Sarajevo in 1950`s. Later the University of Tuzla and Zenca University opened this department. Mostar University has also opened this department. In this study we conducted interviews with the professors working at the University of Sarajevo and Tuzla University for a long time and got information about these departments. In these departments, Turkish teachers work alongside Bosnian teachers. Student can practice Turkish with native speakers. The problems encountered in every foreign language teaching are also encountered in this section. During the interview with the teachers we talked about encountered problems and we discussed the solutions. In recent years, teaching Turkish has also started in primary schools. In this project, Yunus Emre Enstitute has an important role. We had an interview with the president of Yunus Emre İnstitute and got information abot Yunus Emre Institute and its work. Keywords: Bosnia and Herzegovina, Sarajevo University, Tuzla University, Turkish teaching, Yunus Emre Institute