Rüzgar enerji santrallerinin Michael E. Porter`ın elmas modeline göre rekabet analizi ve Türkiye örneği

Abstract

Dünyada elektrik piyasasının serbestleşmesi çalışmaları ve özel sektör paydaşlarının elektrik üretim, dağıtım, satış fonksiyonlarında yer almaya başlamasından Türkiye'de etkilenmiştir. Türkiye, Avrupa Birliğine üye olmak için hem regülasyon hem de ekonomik yönden gelişme göstermek zorundadır. Bu bağlamda Elektrik piyasasında serbestleşme ile kamu tekelinde olan birçok kurum özelleştirilmiş, rekabet ortamının artması için çeşitli regülasyonlar yapılmıştır.Avrupa Birliği Direktifleri ışığında; yenilenebilir enerji kaynaklarının Türkiye'de kullanımı yaygınlaştırılmış, kaynak çeşitliliği ile milli, yerli kaynaklara yönelme sağlanmıştır. Bu çalışma ile ülkemizin rüzgar enerji potansiyelinin yüksek olması dikkate alınarak dışa bağımlılığı azaltmak amacıyla yerli kaynakların rekabet edilebilirlikleri değerlendirilmiştir. Rüzgar Enerji Santrallerinin kurulum, üretim ve işletim aşamaları; ilgili alandaki literatürün incelenmesinin ardından rekabet avantajları elde edilebilmesi için nitel araştırma tekniklerinden derinlemesine mülakat yöntemi ile incelenmiştir. Bunun sonucunda; Türkiye'de geliştirilmesi ve değiştirilmesi gereken yönler de tespit edilerek somut değerlendirmeler yapılmıştır.Bulgular ışığında ülkemizin Rüzgar Enerji Santrallerinin gerek üretim gerekse elektrik satışı kısmındaki rekabet avantajı elde edebilmesi Michael Porter tarafından tanımlanan Elmas Modeli üzerinden tartışılmıştır. Porter, teşebbüslerin ulusal ve uluslararası piyasada rekabet edebilmesi için kendi içinde mikro yönetim stratejileri geliştirerek makro yapıda ayakta kalabilmeyi amaçlamıştır. Bu doğrultuda Türkiye elektrik piyasasının yapısı değerlendirilmiş ve Rüzgar Enerji Santrallerinin firma yapıları incelenmiştir.

The liberalization of the electricity market in the world of work and private sector stakeholders electricity generation, distribution and sales function due to begin to take place in Turkey were affected.The need for Turkey to join the European Union as well as regulation must demonstrate economic progress. In this context, many institutions that are in the public monopoly with the liberalization of electricity market have been privatized and various regulations have been made in order to increase the competitive environment. This reason has been widespread use of renewable energy sources in Turkey, with national diversity of sources is provided orientation to domestic sources.In this study, considering the high wind energy potential of our country, competitiveness of domestic resources has been evaluated in order to reduce dependence on foreign sources. Installation, production and operation of wind power plants; After the literature research, in order to obtain competitive advantages, qualitative research techniques were examined by in - depth interview method.As a result; by determining the direction to be developed in Turkey assessments were created. At the same time, the Diamond Model defined by M. Porter were discussed in order to gain competitive advantage for our country's wind power plants in both production and electricity sales.