Ortaokul öğretmenlerinin dağıtımcı liderlik algıları

Abstract

Son yıllarda bilim ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeler eğitim örgütlerini derinden etkilemiştir. Bu anlamda değişim ve gelişme örgütlerin kaçınılmaz olarak göz önüne almaları gereken iki kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle okulların değişime uyum sağlamaları okul yöneticilerinin liderlik özellikleri ile doğrudan ilişkilidir. Bu kapsamda araştırmanın birinci bölümünde okul yönetimi ve liderlik yaklaşımlarının tarihi süreç içerisinde değişimi ve uygulamaları ele alınmış ve irdelenmiştir. Özellikle günümüzde tek bir liderden kaynak alan yaklaşımların farklı değişim ve dönüşümler karşısında etkin olmadığı bu anlamda liderlik yaklaşımlarının yeniden gözden geçirilmesi gerektiği tartışılmaktadır. Başka bir deyişle tek bir kişiye dayalı liderlik anlayışından dağıtımcı liderlik anlayışına doğru bir yöneltme olduğu söylenebilir. Araştırmanın amacı, ortaokul öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda okul müdürlerinin dağıtımcı liderlik rollerini yerine getirme düzeylerinin belirlemektir. Araştırmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma 2015-2016 eğitim öğretim yılında Rize merkez, Çayeli, Pazar, Ardeşen ve Hemşin ilçelerinde milli eğitim bakanlığına bağlı ortaokullarda çalışan öğretmenler ile yürütülmüştür. Araştırmada kolay ulaşılabilir durum örneklemesi kullanılmış ve 300 öğretmene ulaşılmıştır. Verilen anketlerin 280 tanesi geri dönmüş ve araştırmada veriler bu 280 anket üzerinden elde edilmiştir. Araştırmada verilerin analiz edilmesinde; frekans, %, verilerin normal dağılması durumunda bağımsız T-Testi ve Tek yönlü varyans analizi, veriler normal dağılım göstermemesi durumundan Kruskal Wallis- H testi ve Mann Whitney- U testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin okul yöneticilerin dağıtımcı liderlik rollerinin bazıları yerine getirdiklerini düşünürken bazıları yerine getirip getirmeme noktasında kararsız kaldıkları görülmüştür. Bu doğrultuda okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin hizmet içi eğitim almaları konusunda öneriler getirilmiştir.Anahtar Kelimeler: Ortaokul, Okul Yöneticisi, Öğretmen, Dağıtımcı Liderlik.

The organizations in education have been deeply affected by the recent developments in science and technology. In this sense change and improvement inevitably emerge as important concepts that should be considered by organizations. Especially the adaptation of schools toalterations is directly connected with the leadership characteristics of school administrators. Within this scope the evolution and application of school management and leadership approaches through historical processare discussed and scrutinized in the first part of the paper. Particularly, nowadays, approaches that use a leader as a source are inefficient in terms of adapting to changes and improvements. Thus, the need of revision of these approaches is discussed to head towards the perception of distributed leadership. The aim of the study is to ascertain the level of fulfilment of principals' distributed leadership roles, in accordance with counsel of secondary school teachers. Scanning method is used during research. The research is conducted in company with the teachers at state secondary schools in center of Rize, Çayeli, Pazar, Ardeşen and Hemşin counties during 2015-2016 academic year. As part of research convenience sampling is used and 300 teachers are contacted. 280 of 300 given survey sare returned and the data of research is based on these surveys. Toanalyze the data of research, frequency `%` is used; in case of normal divisions of data independent T-Test and One-way variance analysis is used, and in case of abnormal divisions of data Kruskal Wallis-H Test and Mann Whitney-U Test are used. Results of research shows tha tsome of teachers believe that administrator sare fulfilling some of the requirements of distributor leadership, while some other teachers faced with the dilemma of whether the administrators has fulfilled the distributor leadership role or not. Hence, some proposals are brought forward to having in service training for both administrators and teachers. Keywords: Secondary School, School Administrator, Teacher, Distributor Leadership