İskenderun Körfezi`nin gravite verilerinin değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmamın amacı, bölgede anamolilere neden olan kütlelerin gravite verileri yardımıyla ortaya konması ve ortalama derinliklerinin saptanmasıdır. Bu amaçla MTA. tarafından yapılan İskenderun Körfezi'nin Bouguer Gravite Haritası ve T.P.A.O. tarafından körfezde yapılan sismik ve sondaj etütlerinden elde edilen veriler irdelenerek yoruma gidilmiştir. Bu çalışmada, önce İskenderun Körfezi'nin Bouguer Gravite Haritasına tek boyutlu fourier güç spektrum analizi uygulanarak ortalama yapısal derinlikler saptanmıştır. Çalışmada Bouguer Gravite Haritası üzerinde muhtelif yönlerde alman profillere Talwani Yöntemi uygulanarak çalışma bölgesine ait olası yapının ortaya konması için çalışılmıştır. T.P.A.O. tarafından İskenderun Körfezi'nin petrol olanaklarının saptanması amacıyla alınan sismik kesitler ve sondaj kuyu lokasyonlan yardımıyla İskenderun Körfezi'nden alınan profiller üzerinde çalışılmıştır. Çalışılan bu kesitlerde ve sondaj verilerinde T.P.A.O.' nun sismik çalışmaları neticesinde belirlenen Pre-Miyosen yaşlı taban derinliğinin saptanması amacıyla bölgenin, ortalama hız eğrisi soniklog yardımıyla elde edilmiş ve sondaj verileri ışığında söz konusu tabanın derinliği her bir profil için saptanmıştır. Bu çalışmada tek boyutlu Fourier Güç Spektrum Analizi, Talwani Yöntemi, sismik kesitler ve sondaj kuyularının lokasyonlan neticesinde elde edilen derinlik değerlerinin ve yapısal unsurların birbirleriyle uyum içerisinde oldukları görülmektedir. Elde edilen sonuçlara göre İskenderun Körfezi'nde Pre-Miyosen yaşlı ofiyolitik tabanın körfezin güneydoğusunda ve doğusundaki Amanos bölgesinde yüzeye yaklaştığı, buna karşın körfezin batı kesiminde yer alan Misis-Andınn bölgesinde ise derine indiği görülmektedir. Bu durum bölgedeki jeolojik kesitlerle ve sondaj kuyu verilerinden elde edilen sonuçlarla da uyum sağlamaktadır.n İskenderun Körfezi'ndeki Pre-Miyosen yaşlı ofiyolitik tabanının bu değişimini bölgenin jeolojik oluşumunda etken olan kıta-kıta çarpışması sonucunda ortaya çıkmış bir gelişim olarak görmek olasıdır.

m SUMMARY This study is aimed to specify the masses causing gravity anomalies and determine their depths in the İskenderun Gulf. For this purpose, the Bouguer gravity map, which was compiled by MTA, seismic sections and borehole data, which were recorded by TPAO, were used, modelled and reinter preted. First the average structural depths were specified by applying one-dimensional Fourier power spectrum analysis upon the Bouguer gravity map of İskenderun Gulf. Then, efforts were used to reveal the probable structure by applying the Talwani method upon profiles obtained from the various directions. Bouguer gravity map in some profiles in the İskenderun Gulf were studied with the help of seismic sections and borehole data supplied by TPAO for the purpose of determining the oil prosperities in the gulf. In order to specify the depth of the Pre-Miocene basement, as defined by the TPAO' s geogphysicists using mentioned seismic sections and borehole data, the average velocity profile of the region was obtained from soniclog, and the depth of the basement was determined separately for each profile. This study showed us that the depths and structural elements, obtained by using one-dimensional Fourier power spectrum analysis, Talwani method, seismic sections and borehole data, are in perfect harmony. According to the results, Pre-Miocene ophiolitical base of the İskenderun Gulf is approaching to surface at the southeastern and eastern parts of the Amanos region while it is going deeper at the western part of the Misis-Andmn region. The findings comply with the results obtained from the geological cross sections and borehole data in the area. These variations of the Pre-Miocene basement in the İskenderun Gulf may be resulted from a continent-to-continent collision which as an efficient factor in the geological evolution of the related area.