Bariyer boşalmasının gaz-dielektrik ve sıvı-dielektrik sistemlerinin sorbsiyon özellikleri üzerine etkisi

Abstract

ÖZETYüksek Lisans TeziBAR YER BOŞALMASININ GAZ-D ELEKTR K VE SIVI-D ELEKTR KS STEMLER N N SORBS YON ÖZELL KLER ÜZER NE ETK SFevzi HANSUnönü ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüElektrik-Elektronik Anabilim Dalı86 + xi sayfa2005Danışman: Prof. Dr. Hafız AlisoyGaz-adsorbent ve sıvı-adsorbent sistemlerinde gerçekleşen teknolojik proseslerinetkinlik derecesini değiştiren faktörlerden biri de elektrik alanları veya düşük basınçlıgaz ortamlarında gerçekleştirilen elektrik boşalmalarıdır. Bu tezde, önemli elektrik gazboşalmalarından olan korona boşalması ve bariyer boşalması etkisiyle gaz-dielektrik vesıvı-dielektrik sistemlerinin sorbsiyon özellikleri incelenmiştir. Bu çalışmanın temelamacı, elektrik boşalmaları etkisiyle sıvıların ve gazların karışımlardan temizlenmesinigerçekleştiren aygıtların verimlerinin arttırılmasıdır.Korona ve bariyer elektrik gaz boşalmaları sonucu, ?Gaz-Dielektrik (N2-silikojel;CO2-silikojel; hava-silikojel)? ve ?Sıvı-Dielektrik (kirli su-silikojel)? sistemlerindefarklı ortam koşullarında oluşan adsorbsiyon ve termik desorbsiyon olaylarının ağırlıkderecesinin belirlenmesi ve elektrik boşalması etkisine maruz bırakılmış silikojellerindeğişik basınç ve elektrotlara uygulanan gerilimin değişik değeri ?N2-silikojel? ve?CO2-silikojel? sistemlerinde emilen N2 ve CO2 gaz miktarlarının belirlenmesi içindeneysel çalışmalar yapılmıştır. ?Gaz-adsorbent? ve ?sıvı-adsorbent? sistemlerinde gazortamının basıncının ve elektrotlara uygulanacak yüksek gerilimin farklı değerleri içinsistemde oluşan boşalma ürünlerinin zamana bağlı olarak oluşma prosesleriincelenmiştir. Bunun için gerekli deney seti hazırlanmış ve optimal rejimlerbelirlenmiştir. ?Gaz-adsorbent? ve ?sıvı-adsorbent? sistemlerinin yüzey özelliklerinin,korona ve bariyer boşalması kullanılarak modifiye edilmesi sağlanmıştır.Deneysel sonuçlardan, basıncın ve sisteme uygulanan gerilimin elektrik boşalmasıüzerine büyük etkisi olduğu gözlenmiştir. Basıncın kritik değerinin belirlenmesi vekullanılan elektrik boşalması türünün Akım-Gerilim özeğrisinin belirlenmesi,adsorbsiyon ve desorbsiyon verimliliği için büyük önem taşıdığı sonucuna varılmıştır.ANAHTAR KEL MELER: Elektrik Boşalması, Korona Boşalması, Kısmi Boşalma,Bariyer Boşalması, Adsorbsiyon, Desorbsiyoni

ABSTRACTMaster ThesisTHE EFFECT OF BARRIER DISCHARGE ON SORBTION PROPERTIES OFGAS-DIELECTRIC AND LIQUID-DIELECTRIC SYSTEMSFevzi HansuInonu UniversityGraduate School of Natural and Applied SciencesDepartment of Electical and Electronics Engineering86 + xi Pages2005Supervisor: Prof. Dr. Hafız AL SOYThe main factors affecting the technological processes in Gas-Adsorbend andLiquid-Adsorbend systems are electrical fields and electrical discharges in lowpressure. In this thesis, the sorption properties of Corona Discharge and BarrierDischarge on Gas-Dielectric and Liquid-Dielectric Systems were investigated. Themain aim of this study is to increase the efficiency of these systems which purify gasesand liquids with the affect of electrical discharges.The adsorption and thermic desorption properties of Gas-Dielectric (N2- Silicojel,CO2-Silicojel, Air-Silikojel) and Liquid-Dielectric (Filth water-Silicojel) were studiedexperimentally by considering different medium conditions. The produced chargeamount as a function of time in the Gas-Adsorbend and Liquid-Adsorbend Systemsunder different pressures and different applied voltages were also investigated.Therefore, the experiment system that is needed for this study were prepared. In thisstudy, the surface properties of dielectric materials were also modified by using Coronadischarge and Barrier discharge.The experimental results have shown that the pressure and applied voltage arevery effective on the electrical discharges. These effects such as the critic value ofpresure and and the characteristic Voltage-Current relation were found to be importantin determining the efficiency of Adsorption and Desorption processes.KEYWORDS: Electrical Discharge, Corona Discharge, Partial Discharge, BarrierDischarge, Adsorption, Desorption.ii