Marmara Denizi tabanının ve yakın çevresinin yüzey oluşumlarının çok yönlü araştırılması (Jeomatik)

Abstract

ÖZET Bu araştırma kapsamında öncelikle Marmara Denizi tabanın, çok ışınlı ve klasik iskandil verileri kullanarak sayısal haritası üretilmiş. Farklı kaynaklardan gelen verilerin birbirleri ile ilişkilendirilmeleri ve birleştirilmeleri için tüm veriler UTM projeksiyonuna dönüştürülmüştür. Deniz tabanındaki jeolojik ve morfolojik birimlerin kara içindeki uzanımlarını inceleyebilmek için Harita Genel Komutanlığı tarafindan üretilen kara alanlarının 1/25 000 ölçekli haritalanndaki çizgisiler her 10 metrede bir olmak üzere İ. Ü. Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü, BERKARDA Uzaktan Algılama ve C.B.S. Laboratuarında sayısallaştınlmıştır. Bunun sonucunda Marmara Denizi ve çevresini kaplayan bir derinlik ve yüksekliklerden oluşan veri tabanı üretilmiştir. Sayısal Arazi Modeli bu veri tabanı kullanılarak, çift doğrusal (bilineer) enterpolasyon yöntemi kullanılarak üretilmiştir. Oluşturulan sayısal arazi modelinin deniz içindeki karesel ortalama hatası ±18.87 metre olarak hesaplanmıştır. Bu işlemleri gerçekleştirmek üzere Surfer, AutoCad Map, Arc View veErdas Imagine yazılımlarından yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında bazı çizgiselliklerin kara içindeki jeolojik, jeomorfolojik yapılan ve geometrik özellikleri Landsat TM, ETM ve Spot Pankromatik uydu verileri ile sayısal arazi modelleri birlikte kullanılarak incelenmiştir. Bu bağlamda Marmara Denizi ölçeğinde sayısal arazi modelleri, coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama verilerinin yerbilimsel anlamda kullanılabilirliği araştırma konusu olmuştur. Bu araştırmada, günümüz teknolojilerini her zaman merak uyandıran problemlere güncel veri toplama ve veri işleme sistemleri kullanılarak cevap aranmıştır. Marmara Denizi'nin Morfolojik birimleri bu çalışma kapsamında değerlendirilmiş, ölçülmüş ve araştırılmıştır. Özellikle haklarında daha önceki sığ bilgiler ile fazla detay sahibi olmadığımız bazı morfolojik birimlerin tanımı yapılmıştır (Silivri Baseni, Armutlu Platosu, Denizaltı Heyelanları, Denizaltı Kanyonları, vb.)

ABSTRACT In this work, multi beam and classic eco-sounder data was used to produce digital bathymetric map of the Marmara Sea. The data gathered from different sources and converted to the UTM map projection. Contour lines (1/25 000 scale topographic maps produced by Department of Mapping) was digitized in the Istanbul University, Institute of Marine Sciences and Management, BERKARDA Remote Sensing and GIS laboratory for the investigation of the continuity of geological and morphological units in the land. From this study the depth and elevation database was produce for the Marmara Sea and surrounding area. DTM was produced from this data base with bilinear interpolation model. In this case the Raster Based DTM formed using Raster- Vector Conversion matching gray scale to 255 highest elevation and 0 gray scale to deepest depth. To produce this DTM Surfer, AutoCad Map, Arc View and Erdas Imagine softwares were used. In this research, geological, geomorphologic structure and geometry of the continuity of some lineaments in the land was investigated using DTM with Remote Sensing data (Landsat TM, ETM and Spot Panchromatic). In this context the use of DTM GIS and Remote Sensing Data and technologies for the geosciences are discussed. By these means, relation between elevation-land use and land use-urbanization will be investigated more properly. In this work, recent research technologies were used to answer most common question: state of the Sea of Marmara, by latest Data Collection Systems. Some morphological units of the Marmara Sea were measured, evaluated and discussed. Particularly, some morphological units were detailed, in order to describe and complete the gaps using the new data (Silivri Basin, Armutlu Plateau, Submarine Landslides, Submarine Canyons, etc.). in