Akustik yöntemlerle akıntı tespiti ve İstanbul Boğazı uygulamaları

Abstract

ÖZET İstanbul Boğazı az yoğun olan Karadeniz suyuyla Marmara Denizinin çok yoğun dip sularının karşılaştığı ve karıştığı bir yer durumundadır. Seviye ve yoğunluk farkı nedenleriyle alttan Karadeniz'e doğru, yüzeyden ise Marmara Denizine doğru akıntılar oluşmaktadır. Bu akıntılar Boğaz, Marmara ve Karadeniz'deki meteorolojik ve oşinografik koşulların etkisiyle bazen azalmakta bazen ise çoğalmaktadırlar. İstanbul Boğazındaki akıntı durumu boğazın topografyası, hidrodinamiği, hakim rüzgar sistemleri ve bunların mevsimsel değişimlerinin etkisi altında daha karmaşık hale gelmektedir. Bu akıntı sisteminin Boğaz boyunca izlediği yolların, akıntının sürekliliğinin, bunu belirleyen meteorolojik, hidrodinamik ve topografık unsurların belirlenmesi akıntı ölçüm çalışmaları ile incelenir. Bu çalışmada ADCP (Acoustic Doppler Current Profilers) kullanarak yapılan bir akıntı ölçme uygulaması yapılacaktır. ADCP'nin çalışma prensibi, su içerisinde sabit bir frekansta ses dalgalan gönderip, sudaki küçük katı parçacıklardan yansıyan sesi algılama şeklindedir. Elde edilen sonuçlar İstanbul Boğazındaki bilinen akıntı durumu ile karşılaştırılmıştır. ıı

ABSTRACT The Strait of Istanbul is a place where the less saline (light) Black Sea surface water and high saline (dense) Marmara Sea bottom water meet and mix. Due to barotropic and baroclinic differences bottom water flows toward the Black Sea while surface water flows to the Sea of Marmara. The speed and direction of these currents depend on the meteorological and oceanographic conditions of the neighbouring seas, they may become much more complicated under the severe effects of the morphology of the channel, its hydrography, and their seasonal variations. This current system along the Bosphorus, their routes and continuity can be defined by current measurements. In this study, an ADCP (Acoustic Doppler Current Profilers) application in the Strait of Istanbul, which was held in October 1999, will be given. The operational principle of the ADCP, is to transmit a constant frequency sound wave into the sea water, and then listen the returning sounds scattered from sustained particles in the water column. The obtained results from this experiment were interpreted within the framework of the whole Bosphorus case. in