İzmit Körfezi yüzey sedimentlerinin jeokimyası

Abstract

ÖZET İzmit Körfezi Marmara Denizi'nin doğusunda yer alan, önemli sanayi kuruluşlarının çevrelediği bir bölgedir. Daha önceki yıllarda yapılmış bulunan çalışmalar,bu körfezimizin fiziksel, kimyasal ve biyolojik açıdan tanınmasına tam olarak yeterli olmamıştır. Ayrıca yaşanan deprem sonrası körfezin hidrografık özelliklerinde, kimyasal ve biyolojik yapısında hızlı değişimler gözlenmiştir. `İzmit Körfezi Yüzey Sedimentlerinin Jeokimyası` başlıklı tez çalışmasının amacı, İzmit Körfezi sedimentlerinde metal dağılımlarını ve bu dağılımları denetleyen faktörleri incelemektir. Bu amaçla körfezden 21 adet yüzey sediment örneği alınmıştır. Alınan sediment örneklerinde çözünürleştirme yöntemleri kullanılarak toplam metal (Al, Fe, Mn, Cu, Zn, Co ve Cr ) dağılımları belirlenmiştir. Ardışık selektive ekstraksiyon analizleri ile de metallerin bağlı bulunduğu jeokimyasal fazlar tespit edilmiştir. Sonuçlar daha önce yapılmış olan çalışmalarla karşılaştırılarak ve 17 Ağustos 1999 depremi sonrası körfezde gelişen hızlı değişimler gözönünde bulundurularak değerlendirilmiştir. Bu çalışma kirlilik taşınımının ve dağılımının belirlenmesinde bazı bilimsel sorulara cevap verebileceği gibi, körfezle ilgili yapılan uzun ve kısa vadeli planlamalara da yol gösterecektir.

ABSTRACT The İzmit Bay which is located in the east of the Marmara Sea, in an industrial area. Such studies which had been carried out before were not enough to investigate the physical, chemical an biological features of the İzmit Bay. In addition, especially after the 1999 Gölcük Earthquake, the rapid changes in the chemical and biological contents of the Bay have recently been observed. The aim of this study is to study the metal distribution of the sediments and determine the factors which control these distributions. For this reason, 21 surface sediments samples from the İzmit Bay were analyzed for their carbonate, organic carbon and metal ( Al, Fe, Mn, Cu, Zn, Co and Cr ) contents. Geochemical phases associated with high metal values were investigated by selective extraction methods, and the results were compared with the studies carried out before. This study will be able to answer some scientific inquries about the pathways and transportation of contamination, and also will assist in the short and long term planning in the Bay area.