Türkiye`de köy enstitüleri (kuruluşu, kapanışı ve faaliyetleri)

Abstract

ÖZET Kurtuluş Savaşı'ndan sonra millet egemenliğine dayalı Cumhuriyet yönetimini kuran Atatürk, Türk Milleti'nin her alanda olduğu gibi eğitim alanında da güçlü olmasını istiyordu. Nüfusun %80'inin köylerde yaşadığı ve bu kesimin okuma-yazma olanağından dahi yoksun olduğu bir ortamda Köy Enstitüleri fikri doğdu, önce orduda çavuşluk yapmış okuma-yazma bilen köy delikanlıları 7-8 aylık eğitmen kursundan sonra köylere gönderildi. Bu deneme başarılı olunca Köy öğretmen Okulları ve 17 Nisan 1940'da 3803 sayılı yasa ile Köy Enstitüleri açıldı. Bu kurumlarda amaç ise üretime dayalı eğitimle köye yararlı eleman yetiştirmekti. Bu sistemde öğretmenler kültür dersleri yanında tarım ve teknik ağırlıklı dersleri de öğreneceklerdi.Öğretmenlerin görevleri 4274 sayılı `Köy Okulları ve Köy Enstitüleri Teşkilat Kanunu'nda``Köy öğretmenlerinin hem okul ve kurslarla hem de köy halkını yetiştirmekle ilgili işleri` açıkça ifade edilmiştir. Işe-Üretime dayalı eğitim içinde motorlu araçların da kullanımının öğretildiği Köy Enstitüleri'n de öğretmenler köyleri aydınlatma görevini sürdürmüşlerdi. 1946'da çok partili hayata geçtikten sonra politik bir çok eleştiri üzerine işe- üretime dayalı eğitimden vazgeçilen bu kurumlar 27 Ocak 1954'de 6234 sayılı yasa ile tarihten silinmiştir. İlköğretimin yurt sathına yayılmasının ve köylülere daha bilinçli bir üretim yapma yöntemlerinin öğretilmesinin hedeflendiği bu eğitim kurumları ile köyler daha modern bir yaşama kavuşacak; belki de köyden kente göç de önlenmiş olacaktı. (VII)

ABSTRACT After Independence battles, Atatürk, settled Republic Government based on nation's domination, in demand of that Turkish nation should be perfect also in education field as they were in other ones. That condition on which eighty percent of population living in rural areas and even deprived from opportunity of being literate had been, the idea of village Institutions turned out. At first step rural areas pupils being literate serviced as sergeant in the army were educated in courses then sent out villages as a promising teacher. By the time, resulted in a success, in 1940 17 Th-April numbered 3803 low `Village Training Institutions` was accepted at the member of Parliament After in to practice, village Training Institutions were established at rural areas. The object for establishments to train on labor techniques and production so that persons could be favor to village's needs. In this training concept those promising teachers were about to get education in agriculture courses and its technics besides cultural ones. Those teachers, duty in villages tasks were made clear on both Institution, courses and the training of village people in 1942 9 Th-June and 4274 numbered law. In the education based on production and labor technics-even-engines how to be operated-were being taught at the some time the teachers were doing their efforts for en lighting rural areas. But in 1946 after politician system had progressed in to multitude party system, village Institution, criticized heavily and based on production and practice were abandoned. By the date of 47 Th-January 1 954 and numbered 6234 law, those educations were completely closed up. By means of the education given in village Institution, both primary education and functions could be given village people in a more concise and productive way so that village people were going to reach up to the modern and a higher life standard, may be movement and rush from rural areas to urban were going to be prevented. (VIII)