İstanbul Boğazı`nın çevre güvenliği açısından değerlendirilmesi

Abstract

Karadeniz ve Akdeniz'i birbirine bağlayan İstanbul Boğazı, Asya, Avrupa ve Afrikakıtaları arasında yer alan stratejik konumu nedeniyle büyük öneme sahip olup MalakkaBoğazı'ndan sonra dünyanın en kalabalık su yollarından biri ve en dar olanıdır.İstanbul Boğazı ekosisteminin güvenliği, Karadeniz ve Akdeniz ekosistemlerinin biyoçeşitliliği için büyük önem taşımaktadır. Uluslararası taşımacılık kaynaklı kirlilik nedeniyle,İstanbul Boğazı deniz ekosistemine ait bazı türler yaşamsal tehdit altındadır.% 10'dan fazlasının deniz ekosistemi için zararlı yük taşıyan süper tankerler olmak üzere2005 yılında İstanbul Boğazı'nda 55.000 gemi geçişi kaydedilmiştir.Küreselleşme ve tüketim artışına paralel olarak her geçen gün Uluslararası ticarethacmi artmaktadır.Ülkemiz Bayrak Devleti ve Liman Devleti kontrollerini Uluslararası standartlar veözellikle Avrupa Birliği ve Paris MOU çerçevesinde gerçekleştirmelidir. Anılan kriterler,kirlilik kaynakları için etkin kontrol imkanları oluşturmaktadır.İstanbul Boğazı'nda gemi kaynaklı kirlilik, petrol döküntüleri, gemi kazaları, TBT(Tribüyltin), hava kirliliği, gürültü kirliliği ve balast sularıyla taşınan türler olarak sayılabilir.Boğaz'ın kendini temizleme kapasitesinin düşük olması nedeniyle gemi kaynaklıkirleticiler, biyo çeşitlilik üzerinde fakirleşmeye yol açarak etkili olmaktadır. Bu çok özelekosistemde, uluslararası gemi kaynaklı ekolojik hasarlar ve kayıplar her geçen günartmaktadır.İstanbul Boğazı, Özel Duyarlı Deniz Alanı ilan edilip ekosistem ve canlıları uluslararası gemi trafiği kaynaklı hasarlardan korunmalıdır.

Strait of İstanbul, connecting the Black Sea and Mediterrean Sea has a greatimportance because of its location between Africa, Asia and Europe zones. It is one of thebusiest waterways in the world coming after Strait of Malakka, also the narrowest one.Istanbul Strait plays three major ecological roles between Black Sea andMediterrannean Sea oceanographic zones; as a biological corridor, a biological barrier and anacclimatization zone.The environmental safety of İstanbul Strait is vital for the protection of the Black Seaand Mediterrannean Sea and their bio diversity .Due to international transportation pollution, some marine species are under greatthreat in İstanbul Strait.Almost 55.000 ships passed the Istanbul Strait in the year 2005 ,having more than %10 of super tankers with hazardous material.Globalisation and rising consumption causes the international trade to get bigger dayby day.Both Flag State and Port State control inspections have to be up to the internationalstandarts. They should be ın accordance with AB and Paris MOU Criteria.The ship originated pollution in İstanbul Strait is mainly because of oil spill, shipaccidents ,tri butyltin, (TBT) air pollution, noise pollution, species carried by ballast water.Due to low self cleaning capacity of Istanbul Strait, ship originated hazardous materialis very effective on biodiversity causing poorness.International ship originated ecological damage and loss is getting bigger in this veryunique Strait ecosystem depending on the type of material carried by tankers.Istanbul Strait should be declared and protected as Particulary Sensitive Sea Areabased on hazardous Effect of International Transportation on ecology .