Cumhuruiyet dönemi eğitiminde köy eğitmenleri projesi

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti, kurulduktan sonra eğitim sisteminin yenidendüzenlenmesi siyasi otoritenin öncelikli konularından biri olmuştur. Genel nüfusiçerisinde okuma yazma oranının çok düşük olması ayrıca sayısı 40.000'i bulanköylerde okuma yazma oranının yok denecek kadar az olması devlet yetkilileriniyeni arayışlara yönlendirmiştir.Eğitim alanındaki en büyük eksiklik köylerde görev yapacak öğretmenlerinsayısının azlığı olduğu görülmüştür. 40.000 köyün sadece 6000'inde köy öğretmenivardır. Bu öğretmenlerde nüfusu fazla olan köylerde görev yapmaktadır. Nüfusu400'ün altında olan köylerde eğitim alanında neredeyse hiçbir faaliyetyapılamamaktadır. Mustafa Kemal Atatürk, köy eğitimi meselesini çözmek içinKültür Bakanı Saffet Arıkan'a Köy Eğitmeni yetiştirilmesi için teklifte bulunur. KöyEğitmeni yetiştirmek için Türk Silahlı Kuvvetlerinden yararlanma yoluna gidilerekaskerliğini çavuş olarak yapanların eğitmen kurslarına katılmaları sağlanır. İlkeğitmen kursu 1936 yılında Eskişehir'in Çifteler Çiftliğinde açılır. Köy Eğitmeniyetiştirme kurslarında eğitmen adaylarına genel bilgi derslerinin yanında köyyaşamına uygun dersler verilir. Eğitmenli okullarda eğitim süresi 3 yıl olarakbelirlenmiştir.Köy Eğitmenleri sayesinde köylerin öğretmen ihtiyacının kısa süredekarşılanması büyük ölçüde sağlanmıştır. Eğitmenler görevlerinde başarılı olmuşlar,onların bu başarıları Köy Enstitülerinin kurulmasına zemin hazırlamıştır.1936'da başlanan Köy Eğitmeni yetiştirme işine Türkiye'deki siyasi görüşlerindeğişmeye başlamasıyla 1947'de son verilir. Köylerde görev yapmakta olaneğitmenlere bu tarihten itibaren ekonomik ve siyasi baskıları yapılmaya başlanır.Eğitmenlerin durumu 1963 yılında çıkartılan kanunla düzenlenir. Bu kanunlaeğitmenlere hak ettikleri ekonomik ve sosyal haklar verilmiştir.VI

After the Republic of Turkey had been established, reorganization of theeducation system became one of the first privileged subjects of the politicalauthority. The fact that the number of literate people in general population was verylow, and that you could hardly find literate people in 40.000 villages, forced the stateauthority to find out new solutions.In the field of education the biggest gap was lack of teachers to work in thevillages. At that time there were teachers only in 6000 villages. They were workingin layb villages. There was hardly any activity in the villages whose population wasunder 400. In order to selve the problem of village education Mustafa Kemal Atatürkproposed to the Ministry of Culture Saffet Arıkan, to train ?village educators.? Totrain village educators those who completed their military service as sergeants weremade to attend the teacher training courses. The first educator training course startedon Çifteler Farm in Eskişehir in 1936. In the courses were taught general knowledgesubjects as well as lessons about village life. The educatian period was for threeyears.Thanks to village educators, with their hard work villages teachersrequirements were met in a short time and they were all succesful. Their achievementled to the foundation of the Village Institues.The training programs for village teachers ended in 1947 due to political viewsbegining to change. from that date on village teachers working in the villages facedfinancial and political pressures. Only in 1963 labour law issued and village teachersreceived their financial and social rights.VII